Plichtsbesef

Rutte is over de houdbaarheidsdatum heen, menen sommigen. Straks bij de Provinciale Statenverkiezingen, als de VVD hard onderuitgaat, zou het moment zijn gekomen om op te breken. Bijna iedere dag schijnt hij een vraag te krijgen over wat hij na zijn Haagse tijd gaat doen. Merkwaardige reflexen zijn dat, want al zou Rutte vertrekken, verdampt de stroom vluchtelingen dan in een handomdraai? Staken de boeren plotsklaps hun acties en voldoen ze gedwee aan de opgedragen vermindering van de stikstof? Hebben onze jongeren ineens de woningen voor het uitkiezen? Welnee. Sterker nog, zonder Rutte stapelen de problemen zich verder op, al was het maar omdat er kostbare tijd verloren gaat met de formatie en daarna met het inwerken van de nieuwe premier en de ministersploeg. Misschien zouden al die criticasters zich er eens rekenschap van moeten geven dat we onze handen mogen dichtknijpen met zo’n gast als Rutte. Wie anders is bereid zich tachtig uur per week in te zetten voor het land, voor een klein salaris, al meer dan twaalf jaar, terwijl hij voornamelijk stank voor dank ontvangt? Er lijkt nu veel mis te gaan, maar er gaat ook nog steeds veel goed: de economie groeit ondanks alles, de staatsschuld daalt – dankzij de inflatie, dat dan weer wel. Maar dat negeren die criticasters, want, zo blijft de stemming, Rutte moet hoe dan ook hangen.

De man heeft vermoedelijk te veel plichtsbesef in z’n donder. Anders zou ik hem aanraden zelfs nog vóór de Provinciale Statenverkiezingen van maart 2023 de stekker uit zijn kabinet te trekken en een heel grote middelvinger op te steken naar het volk: “Als jullie zo weinig vertrouwen hebben in mij, stem dan op Caroline van der Plas, of op Wilders, op Omtzigt, op Baudet. Laat die lieden glansrijk zegevieren en een kabinet samenstellen, als dat al lukt, en laat hen het allemaal anders doen, zoals ze niet nalaten te verkondigen.”

Nog geen halfjaar zal zo’n kabinet-Van der Plas het uithouden, en dan zal het ten onder gaan aan algehele bestuurlijke onkunde. Weer nieuwe verkiezingen, waarbij het chagrijn der natie niet verdampt zal zijn, maar het opstandige volkje zal zich even koest moeten houden, want ‘hun’ mensen hebben er tenslotte ook niks van gebakken.

Zijlijn

Misschien zouden de grootste schreeuwlelijken het een keer zelf moeten doen. Daar is moed voor nodig, en ik betwijfel of zij daarover beschikken, maar uit te sluiten is evenmin dat er ergens een boerenkind, een antivaxer of een Gele Hesjes-volgeling rondloopt met plannen om de politiek in te gaan. Dat ware toe te juichen, want het is de kern van de democratische staatsvorm dat die voortdurend van onderaf wordt gestimuleerd, helemaal als aan de bovenkant het vertrouwen tussen burger en overheid belabberder lijkt dan ooit. Vraag niet naar wat het land voor jou kan doen, riep John F. Kennedy in zijn inaugurele rede in 1961 al, maar wat jij voor je land kan betekenen.

Zelf heb ik de minste aanvechting daartoe, en nog niet heb ik die woorden opgetikt of ik denk: wat klets je dan? Meneer is journalist, waarnemer van zijn tijd, en in die rol sta je per definitie aan de zijlijn. Het is een excuus, zij het een zwak, want almaar wijzen op wat er verkeerd gaat is zoveel gemakkelijker dan daadwerkelijk oplossingen aanreiken waar je ook op afgerekend wordt. Terwijl wij vaak niet eens werkelijk inzage hebben in tal van kwesties, en dus nog weleens iets beweren op basis van louter lucht en gerucht. Ik kan u melden dat het een rol is die me, met het pensioen glorend in de verte, allengs minder bevalt. Maar ik moet nog even, dus met uw permissie, pass ik deze hete aardappel, laffe hond die ik ben, graag door naar de mensen die mij vertegenwoordigen in het parlement. 

In dit prachtblad heb ik het afvallige CDA-lid Pieter Omtzigt eens vaderlijk toegesproken dat hij die ‘functie elders’ had moeten aanvaarden, ervan uitgaande dat Rutte hem had willen aanstellen bij enige uitvoeringsinstantie, zodat hij ook eens met de poten in het bluswater kwam te staan. Geert Wilders, idem. Hoor hem weer tekeergaan bij de Algemene Beschouwingen. Hoe hard moet hij nog schreeuwen om gehoord te worden? Zou nooit iemand uit zijn entourage tegen hem zeggen: “Broer, waarom dim je niet een beetje, zodat jij wat salonfähiger wordt en misschien zelfs te pruimen bent als premier, vicepremier of als minister?” Electoraal slapend rijk wordt Wilders al jaren, maar zou hij niet het greintje geldingsdrang in huis hebben om zelf een keer aan die knoppen te willen zitten?

Geklooi

Blijft over Caroline van der Plas, die het geklooi in Den Haag ooit als burger niet langer kon aanzien, en haar verantwoordelijkheid nam en zich voortaan wenste te wijden aan de publieke zaak. Ze kwam met één zetel binnen, maar na ruim vijfhonderd dagen in de Kamer geldt zij zo ongeveer als Neerlands hoop in bange dagen. Weliswaar nog niet op de Amsterdamse grachtengordel, maar daar komt binnenkort verandering in nu er een boek over haar prilste Haagse bevindingen verschijnt. Dat wordt uitgegeven door, let wel, Mai Spijkers, zo ongeveer de onderkoning van dat hoofdstedelijke witte getto. In de opiniepeilingen schommelt haar BoerBurgerBeweging nu tussen de veertien en twintig zetels. De onlangs verschenen Nationale Politieke Index (zie HP/De Tijd van september) riep haar uit tot het ‘ijverigste’ Kamerlid van het jaar, met haar deelname aan talloze debatten en hoorzittingen, en de grote hoeveelheid moties die van haar zijn aangenomen (59 stuks). 

John F. Kennedy zou trots op Caroline zijn geweest. En Rutte is dat ook, vermoed ik. Rutte en Van der Plas in een kabinet? Ergens zie ik dat wel voor me.