Boekenweek
Tom Kellerhuis in zijn redactioneel: “Je zou de sluiting van de meeste verkooppunten voor boeken en tijdschriften in strijd met de vrijheid van meningsuiting kunnen noemen.”
Normaal gesproken – maar wat is nog normaal tegenwoordig – is het maartnummer deels gewijd aan de Boekenweek, dit voor ingewijden leukste feestje van het jaar, met het Boekenbal als onbetwist hoogtepunt. Dat hebben we losgelaten, want de Boekenweek is uitgesteld tot de zomer.
Meer dan honderd schrijvers ondertekenden op 1 februari een open brief aan Mark Rutte met het verzoek boekwinkels en kiosken te bestempelen als essentieel, zodat ze per direct weer open kunnen. Ze wijzen de premier erop dat ze niet alleen een commerciële functie hebben, maar ook een democratische. En ze brengen inzicht, nuance, vrijheid en schoonheid. De schrijvers willen dat de boekhandel hetzelfde wordt behandeld als andere zaken die open zijn. Want waarom mogen bloemen, pralines, pizza’s, boormachines, gerepareerde schoenen, hondenvoer, rum, calvados en wiet wél worden afgehaald, en boeken niet?
Ook Michel Krielaars vroeg zich dat op 21 januari af in zijn column in NRC Handelsblad. Zo druk is het er immers niet: “Het besmettingsgevaar is er tenslotte veel kleiner dan bij de snackbar en de bloemenstal die wel open zijn en waar het soms dringen is voor een kroket of een bos rozen.”
Heleen van Royen zegt in HP/De Tijd dat ze de brief ook heeft ondertekend, maar dat ze er eerlijk gezegd niet achter staat. “Eten en drinken is essentieel; zonder boeken kun je echt wel leven, hoor,” zegt Van Royen, en anders download je gewoon als e-book.
Dat mag zo zijn, maar je zou de sluiting van de meeste verkooppunten voor boeken en tijdschriften in strijd met de vrijheid van meningsuiting kunnen noemen. Het verspreiden van gedachten of gevoelens is namelijk een grondrecht, geregeld in artikel 7 van de Grondwet, waarin staat dat niemand voorafgaand verlof nodig heeft om die te openbaren.
Je kunt boeken en sommige tijdschriften online bestellen, al je moet er dan wel even op wachten. Maar er is niks magisch aan; zo’n fysieke plek met volle boekenkasten en tijdschriftrekken daarentegen is een snoepwinkel voor liefhebbers van het gedrukte en geprinte soort. Een boek moet door je handen gaan, je wilt het voelen en ruiken. Een tijdschrift blader je door alvorens tot de koop over te gaan. Click & collect werkt in boekhandels en kiosken nauwelijks of niet, vrees ik. Laten we hopen dat ze snel hun deuren weer mogen openen.
