Wat doen wij met de underdog?

Antwoord: die gaan we sympathiek vinden.

Was Mark Rutte bij de Algemene Beschouwingen over de begroting 2022, de underdog?

Antwoord: ja en nee. Hij was de underdog, omdat alle partijen op hem zaten te vitten, met uitzondering van zijn eigen partij, uiteraard. De Algemene Beschouwingen waren één grote snibbige vertoning, om een niet bestaande regering de schuld te geven van haar niet-bestaan. Aangezien die niet bestaande regering werd gesymboliseerd door haar niet bestaande premier, was het Mark Rutte die moest fungeren als de schietschijf voor alle kritiek. Dat had ook iets komisch, want de meeste partijen die aan deze snibbige vertoning deelnamen, hebben zelf ook een rol gespeeld bij het ontstaan van de huidige situatie.

Kajsa Ollongren (D66) bijvoorbeeld, de niet bestaande minister van Binnenlandse Zaken. Als zij niet zo ongelooflijk stom was geweest om onbedoeld te tonen wat zij had opgeschreven, hadden wij vermoedelijk al lang een kabinet gehad. Met Sigrid Kaag erbij op Buitenlandse Zaken. Zonder de nationale poedelprijs voor Ollongren was ons heel veel flauwe kul bespaard gebleven. 

Pieter Omtzigt (lijst-Omtzigt) – met twee t’s – bijvoorbeeld. Als hij niet ziek was geworden, omdat de een of andere onverlaat hem ‘een functie elders’ had willen aanbieden, had hij het met enige slimheid zo kunnen spelen dat hij in een nieuw kabinet minister was geworden om de door hem aangekaarte problemen op te lossen. Jammer, dat hij niet stabiel genoeg is om dat te bereiken.

De Algemene Beschouwingen waren één grote snibbige vertoning, om een niet bestaande regering de schuld te geven van haar niet-bestaan

Lilianne Ploumen (PvdA) bijvoorbeeld, de dame met elke dag een nieuw kapsel. Als zij gewoon had gedaan wat een bestuurspartij altijd doet, namelijk in een regering gaan zitten en het land besturen, dan waren wij nooit in de impasse beland waar wij nu in zitten. Mevrouw was strategisch helaas zo onervaren dat zij er bij verkiezingen weinig van terecht bracht én daarom wel op het lumineuze idee moest komen om met dat andere linkse partijtje een kongsi aan te gaan. De PvdA en GroenLinks samen, of anders niet. Het werd ‘anders niet’. Een coalitie VVD, D66, CDA en PvdA had al maanden kunnen regeren, maar uit solidariteit met GroenLinks houdt Lilianne Ploumen (negen zeteltjes) ons land liever in gijzeling. 

Wopke Hoekstra (CDA), bijvoorbeeld. Een politicus die electoraal geen boter heeft kunnen braden uit zijn ministerschap van Financiën. De Nederlandse economie draait als een tierelier, horen wij overal, maar Wopke heeft zelfs een debat van Gerdi Verbeet weten te verliezen. Dan ben je toch wel ver heen. In plaats van steeds te zeggen dat het hem ook spijt dat het allemaal zo lang duurt, had hij Verbeet ook kunnen voorhouden dat zij zich voor het mislukken van de formatie misschien beter bij haar partijgenoot Ploumen had kunnen vervoegen. Wopke kwam niet eens op het idee. Hij is ongetwijfeld een geschikte bankman, maar in de politiek heeft hij eigenlijk niets te zoeken. Wat zal hij spijt hebben dat hij de interne CDA-verkiezing heeft gewonnen! Achteraf bezien had hij die verkiezingen beter van Pieter Omtzigt kunnen verliezen. Dan had hij met een opgeheven hoofd de politiek kunnen verlaten. Een riant betaalde baan had hij zo gevonden, in Den Haag was een politieke crisis vermeden. 

Jesse Klaver (GroenLinks) bijvoorbeeld, de Nederlandse Justin Trudeau. Ach, Jesse. “Wat een kansen de volgende keer”, dacht hij nog vier jaar geleden, opgejut door Rutger Bregman c.s. Maar het liep anders. In plaats van te winnen, werd flink verloren. Vastklampen aan de PvdA bleef toen de enige optie om nog wat macht over te houden. “We willen niet regeren ten koste van alles”, zei Jesse ooit. Maar dat was ooit. Samen de onderhandelingen ingaan, samen met één mond spreken, is eigenlijk een soort kiezersbedrog. Bij de Algemene Beschouwingen waren het trouwens al weer twee monden, want twee monden is twee maal spreektijd. 

Wopke is ongetwijfeld een geschikte bankman, maar in de politiek heeft hij eigenlijk niets te zoeken

En die baard van Justin krijgt Jesse ook nog wel. 

Gert-Jan Segers (CU) bijvoorbeeld, de man altijd en overal zijn zegeningen telt. Dit keer telde hij er net een te weinig, zodat hij snel buiten spel kwam te staan. Daarvoor nam hij gruwelijk revanche op Sigrid Kaag, die hem niet wilde hebben. Als zij niet al op de grond had gelegen, had hij haar nog harder laten vallen. 

Ook gij, Segers. 

“Wie slecht is zal Hij met de adem van zijn lippen ter dood brengen”, staat in Jesaja 11: 4. Kan Kaag, katholiek als zij is, in haar zak steken.

Straks gaan VVD, D66, CDA, PvdA, GroenLinks en CU het samen, met z’n zessen, proberen. De VVD plus de rest. Een stabiel kabinet kan zoiets nooit worden, want daarvoor zijn er teveel partijen van ‘diverse pluimage’. Eén van zes wil altijd iets wat de anderen niet willen. Dat wordt dus een levendige ruilhandel, tot een van de partijen zegt: “Tot hier en niet verder. Dit is een kwestie van principes”. 

Hier ligt de toekomst van Rutte (VVD).

Hij heeft alle kritiek geïncasseerd tot aan de beschuldiging een leugenaar te zijn. Het deed hem zo te zien weinig. Per slot is hij geen Vladimir Poetin die een verkiezingsuitslag met één druk op de knop in zijn voordeel kan veranderen. Dat is pas echt een leugenaar. Rutte is handiger, daar moet je bewondering voor hebben. Je ziet het vaak: als niemand oplet, kan de underdog bijna ongemerkt triomferen en upperdog worden. Rutte is sluw en ervaren. Hij zit er al zo lang. Een politiek dier, dat van verre onraad ruikt en precies weet waar hij zijn voedsel zoeken moet. Hij weet ook: als het erop aankomt, steek ik ze allemaal in mijn zak. 

Ze willen het niet, maar aan het eind staan ze allemaal klaar om bij te tekenen. Nog vier jaar Rutte, er is werkelijk geen ontkomen aan.