Spring naar de content
bron: anp

De ondergang van een fake-president

Donald Trump is positief getest op het coronavirus. Max Pam geeft drie mogelijke toekomstscenario’s en sluit een slimme list ook niet uit: “Om Trump terug te brengen in de race was een soort calamiteit nodig, zo zullen niet alleen complotdenkers denken.”

Gepubliceerd op: door Max Pam

Schrijven over Donald Trump doe ik af en toe wel, maar niet met plezier. Voor je het weet, waarschuw je Trump voor de laatste keer en dat is toch een vorm van kinderachtige megalomanie. Vaak is dat wel de houding in Nederland, het land van het geheven vingertje. Twan Huys, Eelco Bosch van Rosenthal en dat schoonzoontje van Nancy Pelosi zijn onvervalste Trump-waarschuwers. 

Ook gruwelijk: RTL-verslaggever Erik Mouthaan begint te huilen om Trump. Keeping Up Appearances, Erik, je bent journalist, probeer een echte te zijn. De nieuwste loot aan de waarschuwde stam is Journaal-correspondente Marieke de Vries. Op haar eigen website schrijft deze, in het Hollandse Hoofddorp geboren verslaggeefster in volle bescheidenheid: “In mijn basisschooltijd kregen mijn ouders al een bezoekje van een leerkracht die zei: ‘Waar er op het schoolplein ook maar iets aan de hand is, Marieke is er altijd bij. Ze heeft er dan meestal zelf niets mee te maken, maar weet altijd precies wat er gebeurd is.’ Dat is altijd in me blijven zitten; het vooraan willen staan en precies weten wat er aan de hand is en er verslag van doen. De waarheid willen vinden en niet loslaten”.

Zo is het maar net.

Maar nu Trump positief is getest op het coronavirus, is de verleiding om te speculeren wel erg groot geworden. Wat staat ons te wachten in de komende maanden? En hoe worden onze verwachtingen gekleurd? Zullen wij journalisten de ontwikkelingen nog met een objectief oog kunnen beschouwen? 

In de eerste plaats is het nauwelijks mogelijk om aan enig leedvermaak te ontkomen. Baffoon Trump, die het virus kleineerde, geen mondkapje wilde dragen, zich in grote menigten waagde, de meest onzinnige medische middelen aanbeval om de ziekte te bestrijden en die bij 200.000 Amerikaanse doden zei ‘It is what it is‘, is nu zelf door corona getroffen. Zeggen dat een atoombom een rotje is en hem dan zelf op je hoofd krijgen. Het lijkt dodelijk, maar kan Trump juist hiermee het tij nog keren? Zal het zijn laatste redmiddel blijken? Een mens (een journalist) kan niet wantrouwend genoeg zijn.  

Er zijn nu de volgende mogelijkheden:

1. Trump gaat dood.                                                                                             

The Donald behoort qua leeftijd (74) tot de risicogroep en lijdt bovendien aan overgewicht, wat ook niet gunstig is. Het zou natuurlijk mooi zijn als hij het bleekmiddel krijgt ingespoten dat hijzelf heeft aanbevolen – ik zei toch: geen leedvermaak – maar ongetwijfeld ontvangt hij de beste medische behandeling. Maar stel dat hij niettemin komt de overlijden. 

Wat dan?

Dan wordt Pence, de huidige vicepresident, voor korte tijd zijn opvolger. Mocht het wettelijk mogelijk zijn hem nog voor de verkiezingen tot de nieuwe lijsttrekker van de Republikeinen te benoemen, dan geef ik hem een zeer goede kans de verkiezingen van Biden te winnen. Voor de evangelicals zal Pence meer aanvaardbaar zijn dan Trump. Maar ook de rednecks uit Texas zullen hem aanvaarden, want Pence heeft zich steeds trouw en loyaal getoond. Daarnaast zal Pence gebruik kunnen maken van wat ik voor het gemak maar even het Pim Fortuyn-effect noem: een dode lijsttrekker kan zijn plotselinge opvolgers de vleugels van het meelij geven. Nee, in dit geval zou Biden geen schijn van kans maken. Bij zo’n scenario zullen de Democraten er met kracht op wijzen dat de inschrijving in veel staten is gesloten en dat de kandidatuur van Pence te laat is. 

2. Trump blijft leven, maar hij is te zwak zijn om te regeren.

Het hierboven genoemde scenario zou zich dan ook hier kunnen voordoen. Toch is het denkbaar dat een verzwakte Trump wel meedoet aan de verkiezingen. Franklin D. Roosevelt heeft lang kunnen verhullen dat hij eigenlijk te ziek was om te kunnen regeren. Wanneer de president goed wordt afgeschermd – ‘hij moet herstellen’ – zou die geschiedenis zich zo maar kunnen herhalen. De Republikeinen moeten Trump wel zover krijgen dat hij de eed kan afleggen. Maar Trump zou ook als een Roosevelt in een rolstoel door kunnen gaan. Af en af roept Trump dan wat, al of niet vanuit het Witte Huis, maar het zal Pence zijn die de regeringszaken afhandelt. De Republikeinen blijven dan aan de macht. Toch vermoed ik dat een invalide Trump niet de gunfactor krijgt en de verkiezingen zal verliezen. Je afficheert je zelf als krachtig en sterk, maar je blijkt kwetsbaar en zwak – daar houden de kiezers niet van.

3. Trump herstelt en keert terug als kandidaat.

Ook hier zijn er twee mogelijkheden. Zo kan Trump terugkeren, terwijl hij in zijn eeuwige opschepperij de impact van zijn besmetting onderschat. In dat geval kan hem overkomen wat Hillary Clinton in 2016 overkwam: een val door vermoeidheid. De ‘fake-media’ zullen dan niet mals voor hem zijn en net als bij Hillary zal zo’n moment van zwakte bijdragen aan zijn verlies.

Een andere mogelijkheid is dat Trump blakend van gezondheid terugkeert. Dan zal een opwindende tijd aanbreken. Complottheorieën zullen aan de orde van de dag zijn. Er zal worden getwijfeld of Trump wel echt corona heeft gehad. Momenteel staat hij duidelijk achter in de peilingen. Ondanks Trumps bewering dat hij eerste debat met gemak heeft gewonnen, geven de polls iets heel anders aan. CBNC peilde +13 voor Biden en zelfs Rasmussen, dat normaal gesproken nogal terughoudend is en in 2016 bijna goed voorspelde, gaf na lange twijfel tussen +1 en -1 ineens +8 aan, voor Biden. De Democratische kandidaat bleek zich op zijn ouwe dag verrassend goed te hebben staande gehouden onder Trumps borstgetrommel. 

Om Trump terug te brengen in de race was een soort calamiteit nodig, zo zullen niet alleen complotdenkers denken. Een time-out. Even bijkomen van het eerste-debat-debacle. De vraag is of de Amerikaanse kiezer zo’n wederopstanding zal accepteren. De acceptatie van het voortdurende geroep over fake news, leek op zijn einde te lopen. Het was al ver heen met wat de Amerikanen – plus Leon de Winter – allemaal pikten van hun president, maar nu leek de juistheid van Lincolns beroemde uitspraak toch in zicht te komen: “You can fool all the people some of the time and some of the people all the time, but you cannot fool all the people all the time”.

De kans dat Trump de verkiezingen gaat verliezen, is de laatste maanden enorm gegroeid. Het is hem ontgaan dat het dragen van het ambt gepaard gaat met een zekere waardigheid. De bloeiende economie gaf hem alle kansen, maar hij heeft het verknald.

Niet corona, maar hijzelf.

Maar je weet het nooit. Trump heeft nog een maand om te herstellen, het virus te laten uitdoven en de economie te laten bloeien. Intussen rukken de vijandelijke troepen op. Verloopt alles (relatief) normaal, dan gaat Trump verliezen. Honderd procent. Of er dan een burgeroorlog uitbreekt, valt moeilijk te voorspellen. Ik brand mijn vingers er niet aan. Het kan nog heel vreemd worden, zo veel is zeker. Ik bedoel: er is een tijd geweest dat ik elk jaar wel een keer naar Amerika ging. Maar de lust om te gaan, ontbreekt mij nu ten ene male.