JA

Steije Hofhuis, docent cultuurgeschiedenis aan de Universiteit Utrecht

Waarom bent u voor de stelling?

“Daar wil ik enige nuance in aanbrengen, want het hangt ervan af wat je onder ‘woke’ verstaat. Streven naar sociale rechtvaardigheid, waar woke vaak mee wordt geassocieerd, daar kun je alleen maar voor zijn. Maar je vindt hier ook een heel sterk hokjesdenken. Sekse, ras of andere demografische kenmerken bepalen welke banen mensen krijgen, of wie zich waarover mag uitspreken. Dat bemoeilijkt het wetenschappelijk debat aanzienlijk.”

Belemmert de aanwezigheid van een woke-beweging op de universiteit u in uw werkzaamheden?

“Ja. Je ziet dat wetenschappelijke kwaliteitsstandaarden zoals waarheidsvinding, rationaliteit en empirische bewijsvoering naar de achtergrond verdwijnen om plaats te maken voor vage ideologische begrippen als diversiteit, inclusie en veiligheid. Dat zijn niet per se wetenschappelijke doeleinden, maar ze worden wel belangrijker bij het goedkeuren of financieren van onderzoeksaanvragen. Het wordt makkelijker om onderzoek dat jou ideologisch niet bevalt af te serveren als ‘onveilig’ of ‘niet-inclusief’.”

Zijn docenten bang gecanceld te worden door de woke-cultuur?

“Ik heb van collega’s en studenten veel verhalen gehoord. Veel mensen durven niet vrijuit te spreken tijdens hun lessen. Dat komt ook doordat onder woke-aanhangers weinig bereidheid is echt in discussie te gaan. Ze plakken snel het etiket ‘fout’ op iemand, en daarmee is het afgedaan. En als zelfs de KNAW zich openlijk als woke presenteert, en kritiek daarop scherp veroordeelt, kan ik me voorstellen dat mensen aarzelen om hun mond open te doen.”

NEE

Constance Sommerey, chief diversity officer aan de Universiteit Maastricht

Waarom bent u tegen de stelling?

“Wokeness is een onderdeel van wetenschap. De kerntaken van de wetenschap zijn waarheidsvinding en maatschappelijke opvoeding. We moeten alleen wel de vragen stellen: wie heeft er toegang tot die wetenschap, en wie bepaalt welke ideeën relevant zijn? Als we ons echte waarheidsvinding ten doel stellen, moeten we perspectieven van minderheden beschermen en meenemen.”

Waarom is de woke-beweging een aanwinst voor de universitaire omgeving?

“We hebben als land geïnvesteerd in een kenniseconomie, waarbij we meer hoogopgeleide mensen willen. Hierdoor wordt onze wetenschappelijke gemeenschap steeds diverser. Als er dus meer mensen uit gemarginaliseerde groepen bij komen, moet je ruimte maken voor hun perspectieven. Alleen dan kun je vraagstukken echt breed benaderen.”

Gaat de aanwezigheid van een woke-agenda niet ten koste van de academische vrijheid of kwaliteit?

“Nee. Juist als je wetenschappelijke vrijheid serieus neemt, moet je wokeness welkom heten. Het biedt de kans bestaande structuren open te breken. Mensen in meerderheidsposities, die in het huidige systeem zijn opgegroeid, vinden het soms lastig om kritisch te worden benaderd. Dat is ook logisch, want dit gesprek ís pijnlijk, voor beide kanten van het debat. Studenten gaan soms heel ver en verwachten dat hun docenten net zo ver in het diversiteitsdebat zijn als zij. Docenten daarentegen ervaren soms ongemak over de machtsverschuiving die zij voelen. Het is belangrijk dat er aan beide kanten ruimte is om fouten te maken en om elkaar die fouten ook te vergeven.