Thomas Verbogt: ‘Iedere week ligt er een avontuur van Kuifje naast mijn bed’
Vandaag exact vijfenzeventig jaar geleden kwam het eerste Nederlandse Kuifje-album uit. De jeugd van menig kind is verrijkt door de avonturen van de Vlaamse reporter en zijn helpers. Schrijver Thomas Verbogt is misschien wel de grootste Kuifje-liefhebber van Nederland. “Kuifje is voor mij heel troostrijk.”
“Kom binnen en loop maar gelijk door naar mijn werkkamer”, zegt Thomas Verbogt terwijl hij zijn voordeur opent. Aan de wand langs het steile trapje van het grachtenpand, hangen ingelijste posters van Kuifje, Kapitein Haddock en nog meer karakters uit de avonturen van de Belgische reporter: direct de eerste tekenen van zijn fascinatie voor het werk van striptekenaar Hergé. Zodra je zijn werkkamer betreedt, stap je binnen in een paradijs voor de Kuifje-liefhebber. Overal waar je kijkt staat wel iets van Kuifje. Centraal in de werkkamer staat een grote vitrine vol relikwieën van het stripfiguur, met daarin poppetjes van de karakters uit de strip, miniatuurmodellen van Kuifje-auto’s en nog veel meer. “Dit verschaft mij vreugde”, vertelt Verbogt, kijkend naar de glazen kast. “In de ochtend zet ik eerst het lampje in de vitrine aan, dan mijn muziek en dan kan ik pas beginnen met schijven. Het is letterlijk mijn eerste lichtpuntje op de dag.”
De 69-jarige schrijver heeft van kinds af aan een enorme passie voor Kuifje, zo legt hij uit. “Toen ik een jaar of zeven was, kreeg ik mijn eerste Kuifje-album: De Sigaren van de Farao. Dat was een hele openbaring.” Op de eerste pagina van dat album staan Kuifje en Bobbie op een schip, met daarnaast een landkaartje waarop de reis van Kuifje staat uitgestippeld. “De wereld was nog heel klein, maar toen ik dat zag leek het wel alsof ik uit mijn slaapkamer in Nijmegen werd getild. De wereld vergrootte zich voor mijn ogen.” Sindsdien las de jonge Verbogt alle avonturen van de Belgische reporter. “Ik vond ze geweldig. Met name toen de kapitein zijn intrede deed. Hij was het mens in de boeken. Kuifje heeft een fijne neus voor avontuur en rechtvaardigheid, maar is eigenlijk maar een invulbaar en saai mannetje.”
De tekst gaat onder de foto verder.
Een speciaal plaatsje in zijn hart heeft het verhaal Kuifje in Tibet. “Ik weet nog goed dat ik acht jaar oud was en moest logeren bij kennissen in Hengelo, waar ik nog nooit was geweest. Het was aan het begin van de herfst, grauw weer en ik had er weinig zin in. Toen ik mijn koffertje opendeed, lag daar bovenop Kuifje in Tibet. Ik vond het zo’n magisch verhaal en het was prachtig getekend. Door die strip heb ik die hele logeerpartij door Tibet kunnen zwerven.” Verbogt bedacht op dat moment dat hij Tibet ooit in zijn leven zou gaan bezoeken. Die jongensdroom werd twintig jaar geleden werkelijkheid: Verbogt vertrok naar Tibet. “Dat wilde ik mijn hele leven al. Ik zag daar zoveel gelijkenissen met het avontuur van Kuifje: de markt, de landschappen en de kloosters, dat was fantastisch.”
De fascinatie voor Kuifje heeft in het leven van de schrijver een grote rol gespeeld. “Ik herlees de boeken vaak. Iedere week ligt er wel weer een ander avontuur naast mijn bed. Zeker als het leven wat heftiger is, of als ik even in een mindere periode zit, ga ik Kuifje lezen. Dat is voor mij heel troostrijk. Het is zo ontzettend mooi getekend, maar ook de kalmte van de verhaallijn brengt mij tot rust.” Bij het raam voor zijn bureau, ligt een afgedrukte scène uit De Zaak Zonnebloem, waarop kapitein Haddock is afgebeeld. “Ik lach nu al vijftig jaar om bepaalde scènes”, vertelt hij terwijl hij het tafereel erbij pakt. “Zeker deze scène, waarin de kapitein de deur achter zich dicht gooit, maar vergeet dat het een draaideur is. Misschien wat kinderachtig, maar ik moet er iedere keer om lachen.”
Zeker als het leven wat heftiger is, of als ik even in een mindere periode zit, ga ik Kuifje lezen
Thomas Verbogt
Verbogt is groot fan van het werk van Hergé, maar in zijn romans is bijna nooit iets terug te zien van die liefde voor Kuifje. Toch laat hij zich in literair opzicht ook inspireren door de striptekenaar. “Het zit hem niet in de taal, behalve de prachtige scheldwoorden van Haddock. Het gaat vooral om bewegingen in de tijd: waar breng je in een verhaal een pauze aan, waardoor je de spanning verhoogt. Ook is het interessant om te zien waar de spanning gebroken wordt. Vaak door een humoristische scène of door karakters, zoals professor Zonnebloem die iets verkeerd verstaat”, lacht Verbogt.
Toch erkent de schrijver dat voornamelijk de oude strips van Hergé soms een karikaturaal karakter bevatten. Maar dat is geen reden om die strips niet meer te lezen. “Die boeken geven een inkijkje in de tijd zoals die toen was, want zo werd destijds gedacht. Je moet alleen niet tegen kinderen zeggen: ‘Kijk, zo ziet Afrika eruit.’ Daar moet je wel context bij geven, dat gebeurt ook in veel landen. Kuifje heeft gewoon een duidelijke historische waarde.” Van Kuifje valt ook veel te leren, vertelt Verbogt. “Je leert het goede na te streven en je te verzetten tegen onrechtvaardigheid en onredelijkheid. Maar ook de kracht van een goed verhaal. Mijn kleinzoon leest ook af en toe strips, en ook hij ziet de kwaliteit van Hergé. Door Kuifje raak je geïnteresseerd in een wereld buiten je eigen wereld om.”
