Stelling: ‘Microplastics zijn levensbedreigend’
Piepkleine plasticdeeltjes, niet groter dan vijf millimeter, zijn overal. Dankzij onze cosmetica-aankopen en wegwerpplastic komen ze terecht in het water en de lucht, en zo in ons voedsel. Volgens de wetenschap zijn ze mogelijk veel schadelijker voor de volksgezondheid dan tot nu toe gedacht.
JA
Waarom zijn microplastics zo gevaarlijk?
“Microplastics zijn zo gevaarlijk omdat ze niet afbreekbaar zijn en zich daardoor ophopen in ons milieu. Ze zijn niet acuut levensbedreigend, maar het is een sluipend gevaar. Nu komen ze misschien nog niet voor in concentraties die direct schade veroorzaken aan onze gezondheid, maar de productie van plastic neemt nog elk jaar toe.”
Zijn er microplasticsdoden of -gewonden bij u bekend?
“Nee, zo acuut is de toxiciteit ook niet. Er zijn wel rapporten over werknemers uit de nylon flocking-industrie – de kunstfluweelproductie. Zij ontwikkelden acute longziekten. Een deel werd beter na het stoppen van dat werk, maar een deel hield er een chronische longziekte aan over.”
Wat is een reële oplossing voor gezondheidsproblemen die door microplastics ontstaan?
“De beste oplossing is natuurlijk het stoppen met het gebruik van plastic, want ook als je plastic goed zou recyclen, blijft het in het milieu achter.
“Het is onmogelijk te zeggen hoe lang we nog hebben voordat de echt ernstige gezondheidsproblemen door microplastics naar buiten komen; daar bestaan nog geen data over. Maar het feit dat microplastics zelfs op de Noordpool worden gevonden, betekent dat we nu een grens overschrijden.”
milieuchemie en toxicologie, Vrije Universiteit
NEE
U denkt dat het allemaal wel meevalt, die plasticdeeltjes.
“Nou, de aanwijzingen dat microplastics schadelijk zijn, zijn nog niet zo heel duidelijk. De huidige onderzoeken staan nog in de kinderschoenen en zijn nog niet goed gevalideerd. Het is goed dat er meer onderzoek wordt gedaan naar de schadelijkheid, maar ik verwacht niet dat microplastics levensbedreigend zijn. Levensbedreigend is het pas als er een effect is waar je uiteindelijk aan dood kunt gaan.”
Groningse onderzoekers concludeerden dat nylonvezels schadelijk zijn voor de ontwikkeling van de longen. Is zo’n bewering dan onjuist?
“Zo’n laboratoriumtest is nooit helemaal de werkelijkheid. De longetjes uit die test werden blootgesteld aan veel plastic. In het dagelijks leven van de mens zijn deze hoeveelheden vaak veel lager. Veel microplasticdeeltjes snuif je wel op, maar zijn te groot om de longen te bereiken. Ze blijven in je neus hangen, dan heb je er geen last van.”
Moeten we al het plastic verbannen voordat de eerste microplasticdode valt?
“Zeker niet. Plastic heeft ook goede toepassingen, het is vaak een ideaal materiaal. Minder plastic gebruiken is goed, maar zorg vooral dat het afval niet op straat terechtkomt en netjes wordt verwijderd. Voor het zeeleven is plastic wel levensbedreigend. Of het levensbedreigend is voor de mens moet verder onderzoek aantonen.”
