Spring naar de content
bron: sun tzu

Zoek de overeenkomsten en verschillen

Max Pam ziet duidelijke overeenkomsten tussen twee landen.

Gepubliceerd op: door Max Pam

Beide landen hebben een grote geschiedenis. Beide landen behoren tot de grootsten op hun continent. Ze zijn allebei bewonderd en gevreesd. Hun legers bestaan of hebben bestaan uit miljoenen soldaten, die behoren tot de hardste van hun soort. Hun generaals zeiden: “Oorlogsvoering is gebaseerd op misleiding. Daarom: Wanneer krachtig, lijkt machteloos. Wanneer actief, lijkt inactief. Wanneer dichtbij, lijkt ver weg. Wanneer ver weg, lijkt dichtbij. Als ze een voordeel hebben, verleid hen. Als ze veilig zijn, wees voorbereid. Als ze sterk zijn, vermijd hen. Als ze nederig zijn, maak ze arrogant. Als ze rustig zijn, verstoor hun rust. Als ze verenigd zijn, verdeel ze. Als ze verward zijn, verpletter hen. En als ze langzaam zijn, versla ze in een blitz. Wees meedogenloos”.

Expansie is voor beide landen altijd een belangrijk streven geweest. Lagen ze in het westen dan wilden zij naar het oosten. Lagen zij in het oosten dan wilden zij naar het westen. Als zij tegelijkertijd naar het westen èn het oosten wilden, liep het meestal niet goed af. Gebiedsuitbreiding en onderwerping was hun doel. Waar zij kwamen, moest hun taal worden gesproken.

Beide landen werden vaak geregeerd door koningen en keizers. Deze leiders hadden een onbeperkte macht. Soms lieten zijn zelfs hun naam in de Grondwet verankeren als de door God gezonden alleenheerser, zodat zij tot het einde der tijden de baas konden blijven. In beide landen liep het met zo’n dictator uit op een éénpartijstaat. Andere partijen werden verboden, verkiezingen werden afgeschaft en als zij toch werden gehouden, stemden 99,9% op de leider. In het beste geval waren de tegenkandidaten marionetten. Elk jaar werden in beide landen congressen gehouden, waarbij de vooraanstaande partijleden in carrés werden opgesteld en op afroep begonnen te klappen als de grote leider weer iets had beweerd.

Om politieke tegenstanders (mond)dood te maken, werden concentratiekampen gebouwd.

Om aan de macht te blijven, schakelde de Partij in beide landen alle oppositie uit. Om politieke tegenstanders (mond)dood te maken, werden concentratiekampen gebouwd. In beide landen was en is er sprake van miljoenen gevangenen. Zij werden vernederd, gehersenspoeld en soms op grote schaal dood gemaakt. Werd je eenmaal naar zo’n kamp gedeporteerd, dan was de kans groot dat je nooit meer terugkwam. Naar de buitenwereld werd net gedaan of de kampen niet bestonden, maar als per ongeluk toch bekend werd dat zo’n kamp wel degelijk bestond, liet de staat propagandafilmpjes maken waarin de indruk werd gewekt dat het om heropvoedingsscholen ging, waar de mensen het goed hadden en alleen het goede leerden.

Soms lukte het dissidenten uit beide landen te ontsnappen. Zij vertelden dan gruwelverhalen, die aanvankelijk niet werden geloofd. In sommige intellectuele kringen waren beide dictaturen namelijk populair en vond men het een aanbeveling wanneer iedereen hetzelfde dacht en wegen binnen een maand door dwangarbeiders werden gebouwd. Uiteraard gebruikte men het woord ‘dwangarbeiders’ nooit en hield men vol dat het om ideologisch bevlogen kameraden ging. Om de binnenlandse oppositie verder de mond te snoeren zorgde de Partij in beide landen voor een uitstekende infrastructuur van wegen en spoorlijnen, zodat de welvaart steeg en de mensen het in elk geval beter hadden dan vroeger.  

Uiteraard werd en wordt de bevolking in beide landen een sterke censuur opgelegd. Informatie uit de rest van de wereld dringt nauwelijks door. Buitenlandse journalisten wordt het werk onmogelijk gemaakt en binnenlandse journalisten die te kritisch schreven, krijgen zware straffen opgelegd. Soms verdwenen en verdwijnen zij plotseling en wordt er nooit meer iets van ze vernomen. De staat beheerst de media en bepaalt wat er geschreven mag worden. Buitenlandse correspondenten die in een van beide landen zijn gestationeerd, worden scherp in de gaten gehouden en krijgen constant een gids mee – zeg maar een veiligheidsagent –  die aan de autoriteiten bericht over de bewegingen van de journalist. Buitenlandse correspondenten hebben daardoor de neiging minder kritisch te zijn, want anders zouden zij hun   verblijfsvergunning kwijt raken.

Buitenlandse journalisten wordt het werk onmogelijk gemaakt en binnenlandse journalisten die te kritisch schreven, krijgen zware straffen opgelegd.

Datzelfde geldt voor de kunsten, die geheel in dienst staan voor de doelstellingen die de staat zich heeft gesteld. De grootste kunstenaars van beide landen zijn – voor zover zo wisten te overleven – naar het buitenland verbannen of gevlucht, waar zij als helden werden opgenomen, maar nooit helemaal ontkwamen aan gevoelens van heimwee. Religie is onder beide regiems nooit populair geweest, want het geloof in de staat en zijn leider, dat is de enige ware religie.

In beide landen werd en wordt geëxperimenteerd met biologische oorlogsvoering. Uiteraard is dit zeer geheim en krijgt het buitenland nooit het fijne ervan te horen. Onafhankelijke onderzoekers worden niet toegelaten en wanneer zij wel mogen komen, heeft men zo lang gewacht totdat alle sporen zijn uitgewist.  

In beiden landen is propaganda onlosmakelijk verbonden met wat als de waarheid wordt beschouwd. Beiden landen hebben in hun expansiedrift getracht andere volkeren en landen te onderwerpen. Dat is in verschillende gevallen gelukt, zeer tot ongeluk van de oorspronkelijke bevolking. De machtspolitiek van beide landen was en is geheel centraal geleid en gunt uiteindelijk geen zeggenschap aan de onderdrukte landen en volkeren. Lagere overheidsdienaren durven ongemakkelijke waarheden nooit te vertellen uit angst voor ontslag en straf. Daarom klopten en kloppen de officiële cijfers in beide landen nooit.

Wie de geschiedenis beziet, moet vaststellen dat de westerse naties vaak machteloos staan en hebben gestaan tegenover de onbeschaamde chantage van beide landen. Voor de twee landen zijn de Verenigde Staten zonder meer de grote vijand, maar de VS voeren soms een halfslachtige, op eigen belang gerichte politiek, die het de beide landen lang in staat stelt hun eigen misdadige gang te gaan.

De machtspolitiek van beide landen was en is geheel centraal geleid en gunt uiteindelijk geen zeggenschap aan de onderdrukte landen en volkeren.

Tenslotte moet gezegd worden dat beide landen een lange geschiedenis hebben van kunst en cultuur. Dat is ook het vreemde. Beide volkeren hebben op hun eigen manier de grootste kunstenaars – schrijvers, schilders, componisten, musici, acteurs, enz. – voortgebracht. Veel van de hoogste kunst en kennis is in één van deze twee landen begonnen. Des te verwonderlijker is het dat juist deze twee grote landen in moreel opzicht zo diep hebben kunnen zinken. Hoe dat kan, is een raadsel dat zelfs door de knapste historici nog altijd niet is opgelost.

Natuurlijk zijn er ook verschillen tussen nazi-Duitsland en China, maar mij vielen nu even de overeenkomsten op.

Word lid van HP/De Tijd