“Zou u nu op vakantie naar het buitenland gaan?” werd gisteren door een NOS-verslaggever gevraagd aan Minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok. Zijn antwoord luidde: “Nee, ik zou zelf in Nederland blijven.” Niet meer dan logisch, maar als minister heb je dan ook geen passagiersvliegtuig tot je beschikking voor privéaangelegenheden. Laat staan dat je met een salaris van circa 170 duizend euro – toch ook niet bepaald een hongerloontje – de mogelijkheid hebt om een gigantische villa in de Griekse Peloponnesos aan te schaffen. En ja, ook ministers hebben formeel sinds gisteren een weekje herfstreces, maar als de Russen je net hebben laten weten de onderhandelingen over de MH17-ramp te staken, heb je vermoedelijk nog wel het een en ander om je over te buigen de komende week.

Des te schrijnender moet het voor die ministers geweest zijn om te horen dat het onze vorst een goed idee leek om drie dagen nadat er officieel een tweede lockdown werd afgekondigd zijn koffers naar het zonnige zuiden te pakken. Al helemaal als je bedenkt dat coronaminister Hugo de Jonge diezelfde middag het kabinetsbeleid – zoveel mogelijk thuisblijven en eventueel in eigen land op vakantie – stond te verdedigen en door een van de aanwezige journalisten werd geconfronteerd met dit onheuglijke feit. “Waar zat die bal gehakt met zijn harses?” moet hij vast gedacht hebben. De oppositiepartijen waren evenmin te spreken over de actie. Onverstandig, niet het goede voorbeeld, dat soort politiek correcte termen.

Leggen we het koninklijke tripje echter langs de huidige coronameetlat, moeten we concluderen dat er feitelijk geen maatregelen geschonden zijn. Het Nederlandse regeringstoestel, een Boeing 737 – het model waar KLM met tegen de 200 passagiers mee door heel Europa vliegt – was geheel ter beschikking gesteld aan het vijfkoppige gezin. Anderhalve meters zat dus. En de regio waarin het vakantieoptrekje van de Oranjes – geschat op zo’n 4,5 miljoen – ligt wordt door de Rijksoverheid vooralsnog met code geel aangemerkt. Als het personeel dan gewoon een mondkapje opdoet, is er natuurlijk niets aan het handje.

Het valt best te begrijpen dat de koning zo dacht. Als vermeend historicus – zijn afstudeerscriptie is jammer genoeg nog steeds niet beschikbaar ter inzage – leeft hij natuurlijk een beetje in het verleden. Iets wat in zekere zin misschien gesteld kan worden over het koningshuis in zijn algemeenheid. Helaas zijn de kaarten anno 2020 anders geschud en kom je als staatshoofd niet meer zomaar weg met dergelijk onverantwoord gedrag. Opa Bernhard mocht wat dat betreft van geluk spreken dat er in 1976 nog geen Facebook en Twitter bestonden. Had dat trouwens ook niet iets met vliegtuigen te maken?

Als we de koning daadwerkelijk een voorbeeldfunctie willen toedichten, is het misschien zaak om eerst zijn uitkering eens flink naar beneden te schroeven

Maar valt Wim-Lex, Máxima en hun lieftallige dochtertjes eigenlijk wel iets te verwijten? We blijven ze immers jaarlijks meer geld uit onze staatskas toestoppen. De teller stond ditmaal op 7,2 miljoen, waarbij de vergoeding voor ‘personele en materiële uitgaven’ nog niet eens is meegerekend. Een onverantwoord hoog bedrag, daar zijn Johan Derksen en Akwasi het nog over eens. Dat dit vervolgens leidt tot onverantwoord gedrag mag daarom ook geen verrassing genoemd worden.

Als we de koning daadwerkelijk een voorbeeldfunctie willen toedichten, is het misschien zaak om eerst zijn uitkering eens flink naar beneden te schroeven – zeg tot het bedrag dat onze ministers ook voor bewezen diensten ontvangen. En zullen we hem dan gelijk keurig zijn belasting laten betalen? Dat is pas het geven van het goede voorbeeld. Op die manier wordt het financieel gezien bovendien een stuk lastiger om te pas en te onpas naar de duurste vakantieoorden te vliegen. Situaties als deze zijn zo gelijk uitgesloten, win-win noem je dat.

Nu moeten die arme Oranjetjes vanwege alle commotie bij aankomst alweer rechtsomkeert maken. De koffers waren waarschijnlijk nog niet eens uitgepakt. En dat terwijl het in feite niet hun, maar onze schuld is dat zij dit reisje coronaproof konden maken. Of althans, de rekening komt in elk geval op het bordje bij de gewone burger.

Dat het de kabinetsleden zijn die als eerste op het matje worden geroepen bij deze kwestie is overigens niet meer dan terecht. Want was het niet Rutte die halverwege september namens de regering een ‘salarisverhoging’ van 68.000 euro voor de koning verdedigde in de Tweede Kamer? Wel net lullig dat hij zich nu met zo’n schamel premiersvergoedinkje voor deze misrekening moet verantwoorden, aangezien hij al genoeg voor zijn kiezen krijgt naar aanleiding van het huidige coronabeleid.

En natuurlijk, ministeriële verantwoordelijkheid, de koning is onschendbaar, we kennen de regels. De facto betekent dit momenteel helaas niet meer dan stellig blijven vasthouden aan geheel achterhaalde wetsbepalingen en het koninklijk huis continu de hand boven het hoofd houden. Tja, dan krijg je dit soort taferelen.