Aanstekelijke melodie

Brengt Kluun in de openingsscène van zijn nieuwe roman een ode aan A.F.Th. van der Heijden? Kluuns alter ego Stijn ontwaakt naast zijn vriendin in een chique hotelkamer. De stemming is in mineur, want Maud wil de relatie beëindigen. Verontwaardigd springt Stijn onder de douche. Als Maud even later de deur van de hotelsuite achter zich dichtslaat, rent Stijn in zijn nakie achter haar aan de gang op. Waarna de kamerdeur dichtvalt.

Het lijkt een bewuste knipoog naar Van der Heijdens mooie verhaal ‘Gentse lente’, waarin de schrijver (vrijwel) geheel ontkleed op de gang van een hotel belandt. Zijn de romans van Kluun immers niet te beschouwen als een grote autobiografische cyclus, net als die van zijn voormalige buurman? En keert Stijn hier niet terug naar zijn Brabantse geboortegrond, zoals Albert Egberts in De tandeloze tijd?

Kluuns uitspraak over A.F.Th. (‘Hij is Mozart, ik ben de Rolling Stones’) is ook op Familie-opstelling van toepassing: de variëteit in akkoorden is beperkt, maar de melodie is aanstekelijk en de beat houdt de lezer gaande.

Kluun
Familieopstelling
Lebowski
€22,99

Dubbelportret

In De hemel bestaat niet beschreef NRC Handelsblad-journaliste Jannetje Koelewijn hoe het huwelijk van haar ouders in de loop van de jaren zeventig en tachtig bezweek en het gezin uiteenviel. Het succesvolle boek was een empathisch dubbelportret en een doorleefd tijdsbeeld ineen.

Daar moest een vervolg op komen. In Fresia’s voor mevrouw Brak vertelt ze over de laatste levensjaren van haar ouders. Hoewel gescheiden van tafel en bed, wonen Wim en Renske in hetzelfde verpleeghuis, waar de dochter hen dagelijks bezoekt.

Met het scherpe oog van de journalist bekijkt ze haar bejaarde ouders, en vraagt ze zich af hoe deze twee mensen zo ver van elkaar konden afdrijven. Haar moeder, zo concludeert ze, werd allengs minder gelukkig. Speelde het gereformeerde geloof hierin een beslissende rol? In lange gesprekken tracht Koelewijn een waarheid boven tafel te krijgen. Als de dementerende moeder komt te overlijden, laat haar autoritaire vader eindelijk wat meer van zichzelf zien.

Jannetje Koelewijn
Fresia’s voor mevrouw Brak
Van Oorschot
€22,50

Naslagwerk

Debutante Huissoon heeft het experiment omarmd en een roman als naslagwerk geschreven. De schrijfster zet letterlijk alle personen die de ik-figuur kent op alfabetische volgorde, van de mensen met wie ze op de basisschool zat tot aan haar naaste familie, van eenmalige Tinder-connecties tot en met haar huidige geliefde. Daarbij noteert ze kort wie het zijn en hoe de hoofdpersoon hen kent, plus (soms) een typerende eigenschap.

Sommige namen komen natuurlijk vaker voor, zoals twaalf Lottes en vier Amy’s. Die krijgen dan een nummertje: Amy 1, Amy 2, Amy 3 en Amy 4. Andere, naamloze passanten krijgen alleen een korte omschrijving: ‘De man die op de foto wilde met een zelf gevangen vis’.

Zo’n zakelijke structuur is misschien niet nieuw (denk aan Atte Jongstra of Georges Perec), toch getuigt deze keuze van moed. En belangrijker is dat deze vorm blijkt te werken. Druppelsgewijs kom je als lezer net genoeg over hoofdpersoon aan de weet: haar jeugd in Houten, haar gescheiden ouders, haar korfbalverleden, haar homoseksualiteit. Het resulteert in een fascinerend gefragmenteerd portret.

Lisa Huissoon
Alle mensen die ik ken
De Arbeiderspers
€21,50