Spring naar de content
bron: corbino

Arthur Japin: ‘Ik schaam me ervoor dat ik ooit vlees heb gegeten’

Arthur Japin (1956, Haarlem) is schrijver. Zijn nieuwe roman Mrs. Degas verschijnt op 1 september.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Tristan Theirlynck

Wat is uw huidige gemoedstoestand?

Mijn hele leven lijkt één lange voorbereiding op het afgelopen halfjaar te zijn geweest, dat ik in strenge lockdown doorbracht in Frankrijk. Ik gedij het allerbest wanneer ik – met mijn geliefden – alleen ben. Zonder te worden gezien, zonder iets te hoeven zeggen. Normaal moet ik zulke afzondering bevechten, nu werd hij van regeringswege opgelegd. Ik ga niet voorbij aan het verdriet die deze situatie velen heeft bezorgd, maar de meeste schrijvers en kunstenaars die ik ken, ervoeren de afzondering stiekem ook als zegen. 

Wie zijn uw helden?

De mensen over wie ik schrijf: eenlingen die hun plaats in of naast de maatschappij moeten bevechten. Die bewonder ik ook in het dagelijks leven, ongeacht of ze het redden.

Hoe ontspant u zich?

Door in een verhaal te verdwijnen. Liefst in een theater en anders in mijn eigen hoofd. 

Wat is de beste plek om te wonen?

Wij wonen nabij Cro Magnon, te midden van tientallen grotten vol prehistorische afbeeldingen. 400.000 jaar is ons dal al bewoond. Er hangt een tastbare magie. De epidemie, als herinnering aan onze sterfelijkheid, maakte mij ervan bewust dat ik hier ook graag wil blijven. Ergens in ons woud deel van de grond te worden lijkt me hemels. Het hoogste lijkt mij een bloemetje te mogen voeden, of een paddestoel.

Aan wie ergert u zich?

Aan niemand. Ergernis, boosheid, wrok, allemaal onzin. Het kost tijd en vreet aan je geluk. De remedie: proberen te begrijpen hoe iemand ertoe kwam iets hinderlijks te doen. 

Lijkt u op uw moeder? 

Haar overdreven goedbedoelde zorg over alles en iedereen, waarom ik haar vroeger weleens heb vervloekt, heb ik nu zelf ook.

Lijkt u op uw vader?

Uiterlijk heel sterk. En innerlijk meer dan ik wist. Hij pleegde zelfmoord. Hij had geen kind gewild, want hij was schrijver en hunkerde naar vrijheid. Maar vanwege mij moest hij lesgeven om de kost te verdienen. Zijn droom en talent heeft hij hierdoor niet kunnen waarmaken. Ik begrijp hem. Als ik niet zou kunnen vluchten in mijn hoofd, zou ik het ook niet redden.

Wat is uw grootste mislukking?

Producer Hans van Hemert wees mij in de jaren tachtig af als leadzanger van de band Vulcano… of was het Frizzle Sizzle? Hoe dan ook, ik had een ster kunnen zijn!

Wat is uw grootste angst? 

Het vervagen van de grens tussen feit en fictie in onze maatschappij. Zelf meng ik die dooreen in mijn werk, maar daarop staat duidelijk de waarschuwing ‘roman’! Het internet maakt alles even waar en eenvoudig te manipuleren. De democratie is hierdoor tanende. En tijdens de epidemie kostte onzinpraat veel levens. 

Van wie houdt u het meest?

Van Lex Jansen, Benjamin Moser en enkele zeer goede vrienden. En binnenkort vermoedelijk van een hondje.

Waar schaamt u zich voor?

Dat ik ooit vlees gegeten heb. Daartoe moest ik iedere gedachte aan de slacht bewust uitbannen. Dit wist ik van kleins af aan. Bij beelden van kermende, doodbloedende dieren wendde ik mijn blik af. De maatschappij kan je zo hersenspoelen dat je gelooft dat levende wezens voor jou best verschrikkelijk mogen lijden en sterven. 

Welke eigenschappen waardeert u in een man? 

Zachtheid en inleving, mededogen en vergevingsgezindheid.

Welke eigenschappen waardeert u in een vrouw?

Dezelfde. 

Wanneer heeft u voor het laatst gehuild?

Afgelopen voorjaar, van geluk, toen Benjamin de Pulitzer Prize kreeg voor zijn biografie van Susan Sontag. Toen ik hem ontmoette, wist ik direct dat zoiets erin zat, ook al durfde hij dat zelf – op zijn 23ste – niet te geloven. Wat mij het meest raakt, ook in films, verhalen en andere levens, is dat iemand zijn potentie waarmaakt. De strijd die mensen leveren om te worden wie ze moeten zijn. 

Wie hoopt u nooit meer te zien?

Een hoge pief van de Turkse Partij van de Deugd. Tijdens een literair festival in Istanbul heeft hij mij aangerand. Ik heb me nooit zo vies gevoeld. 

Bent u monogaam?

Veertig jaar geleden ontmoette ik de eerste liefde van mijn leven, twintig jaar geleden de tweede. Wij vormen sinds twee
decennia een gezin. Ik merkte dat ik mijn liefde allerminst tussen ze hoefde te verdelen, die verdubbelde gewoon. De een deed en doet op geen enkele wijze onder voor de ander. 

Als u iets aan uzelf zou kunnen veranderen, wat zou dat dan zijn?

Ik zou de grens willen kunnen trekken tussen mijzelf en anderen. Ik ervaar andermans emoties als de mijne. Hoe je kunt lachen wanneer iemand uitglijdt over een bananenschil is mij een raadsel. Als iemand zich stoot, voel ik pijn. Verdriet idem dito, maar gelukkig blijdschap ook. Mensen lopen in mij over. Daarin verdrink ik zelf soms. Het is uit de hand gelopen empathie – enerzijds een kracht, de basis van mijn werk, anderzijds een gevaar, want het veroorzaakt een voortdurende onrust.

Wat is uw devies? 

Oordeel nooit over een leven dat je niet zelf hebt geleefd.

bron: corbino