Spring naar de content
bron: jan de groen/hh

Shirin Musa: ‘Wij zijn er niet om te knuffelen’

Vanuit Den Haag strijdt de oprichtster van Femmes for Freedom, Shirin Musa (42), voor mensenrechten van vrouwen. Ze schrikt er niet voor terug om vijanden te maken, maar ze wordt ook bewonderd om haar effectiviteit. ‘Nederland kent een parallelle samenleving waarin shariahuwelijken, vrouwenbesnijdenis en polygamie aan de orde van de dag zijn.’

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Astrid Theunissen

“Dat salafisten halal eten, geen verjaardagen en Sinterklaas vieren, vrouwen geen hand geven?” Shirin Musa vindt het prima. “Het maakt me ook niet uit hoe ze seks bedrijven –jazeker, er zijn voorschriften over. Maar een moslimvrouw bepaalt zelf hoe en wanneer ze neukt. Klaar. Er zit een grens aan de vrijheden die moslims in Nederland genieten. Dat is de Nederlandse wet. Zodra salafisten de rechtsstaat ondermijnen, het zelfbeschikkingsrecht van vrouwen in de weg staan, moeten we brullen en maatregelen nemen. Vervolgen en handhaven.”

Achter een kop koffie in het Haags kantoortje van vrouwenrechtenorganisatie Femmes for Freedom (FFF) stelt directeur Shirin Musa de zaken graag duidelijk. Vrolijk is ze, en goedlachs, ondanks het onrecht waarmee ze dagelijks wordt geconfronteerd, maar uitgesproken en soms fel. “Wij zijn er niet om te knuffelen,” stelt ze. “Daar zijn genoeg andere organisaties voor.”

FFF onderneemt actie. Tegen alles wat de zelfbeschikking van vrouwen in de weg staat. “We verlenen juridische bijstand aan vrouwen die te maken hebben met seksueel geweld en onderdrukking binnen het huwelijk, dwang, financiële afhankelijkheid, maar we kaarten onrecht ook aan in de Tweede Kamer.” Musa volgt de politiek nauwlettend. Ze is benieuwd naar de aanstaande conclusie van de parlementaire ondervraging in februari naar de buitenlandse geldstromen en invloeden binnen Nederlandse moskeeën – Musa verwacht er weinig spectaculairs van. “De verhoren van de imams en moskeebestuurders waren toch een beetje een klucht,” zegt ze. “De onderzoekscommissie was alleen maar bezig met de boekhouding. Dat het geld van die moskeeën uit de Golfstaten komt, weet iedereen. Er was niemand die vroeg: ‘Wat doet u met dat geld?’ Nieuwsuur en NRC hebben in 2018 een filmpje op de website van de Haagse As Soennah-moskee ontdekt waarin genitale verminking voor vrouwen werd aanbevolen. Dat was een van de redenen om dat parlementaire onderzoek in te stellen. En als de oud-voorzitter van die moskee, Abdelhamid Taheri, dan voor de onderzoekscommissie zit, wordt hem niet naar dat filmpje gevraagd. Terwijl het om schending van de mensenrechten voor vrouwen gaat. Die geldstromen zijn niet illegaal.”

Femmes for Freedom heeft aangifte gedaan tegen de prediker die verantwoordelijk was voor de tekst, vertelt Musa. Het aanzetten tot verminking van vrouwen is immers verboden. “Na onze oproep zijn er nog 145 aangiften tegen deze man gedaan en is het OM in november tot vervolging overgegaan.” Met een grijns: “We hebben je, eikel.”

Een moslimvrouw bepaalt zelf hoe en wanneer ze neukt. Klaar.

Ze hoopt dat het imam Suhayb Salam van de Utrechtse Al Fitrah-moskee eenzelfde lot wacht. Tegen deze ‘crimineel’ die het parlementaire onderzoek een poppenkast noemde, heeft FFF eveneens aangifte gedaan, wegens het prediken van geweld tegen vrouwen. “Ook dat heeft Nieuwsuur onder de aandacht gebracht. Op de website van de Al Fitrah-moskee stond lesmateriaal over ‘reiniging’, waarin vrouwenbesnijdenis wordt gerechtvaardigd. Salam zelf legt uit hoe dat verricht moet worden.” Als het aan Musa ligt, worden beide moskeeën meteen gesloten. “Wij hebben een handhavingverzoek ingediend bij de burgemeester van Den Haag,” vertelt ze. “Hij beweert dat hij niet bevoegd is om te handhaven vanwege de wet op godsdienstvrijheid. Maar hij zei erbij dat de minister van Justitie wel kan handhaven op grond van de wet terrorismebestrijding.” Geamuseerd: “Ik heb de Kamerleden Jasper van Dijk van de SP en Bente Becker van de VVD benaderd. Zij hebben eind januari Kamervragen gesteld: is de minister bereid te handhaven? En kan hij uitleggen welke handhavingsbevoegdheden de burgemeester heeft?” Het antwoord van de minister moet nog komen, maar Musa is ervan overtuigd: “Het sluiten van die moskee of het afdwingen van andere handhavingsmaatregelen gaat ons lukken, linksom of rechtsom.”

Strijdbaar is Shirin Musa altijd geweest. Als kind al. Ze kwam als Pakistaanse baby van zes maanden naar Rotterdam, waar haar vader als pijpfitter ging werken en ontdekte als op een na oudste in het gezin met vijf meisjes en twee jongens al snel dat haar broers een voorkeursbehandeling kregen. Zij hadden een islamitische voornaam, de meisjes niet. Zij mochten als vanzelfsprekend naar de Koranschool. De meisjes niet. “Mijn moeder hield van al haar kinderen, maar haar zoons gaven haar status en zekerheid,” legt Musa uit. “Jongens geven de familienaam door, terwijl meisjes een risico vormen voor de familie-eer en na hun huwelijk aan de schoonfamilie toebehoren.” De kleine Shirin vond het allemaal zeer onrechtvaardig, eiste dat ze ook naar de Koranschool mocht en controleerde voortdurend of zij wel evenveel zakgeld en speelgoed kreeg als haar broers. “Het woord ‘discriminatie’ viel vaak in ons gezin, ook ten onrechte,” bekent ze lachend. 

Haar strijd tegen onrechtvaardigheid zette ze voort bij scholierenorganisatie Laks. Ze negeerde haar moeders avondlijke uitgaansverbod om bestuursvergaderingen bij te wonen. Wel hield ze zich aan de geloofsregels. Ze dronk en rookt niet, had geen vriendjes. 

Tot op haar 23ste. Toen ontmoette ze als rechtenstudent in het Rotterdamse café Floor een welbespraakte, slimme student elektrotechniek uit Pakistan. Drie weken later vroeg hij haar ten huwelijk. Ze zei ja. “Trouwen is een manier om intiem te kunnen zijn en het huis uit te kunnen gaan,” zegt ze. “En mijn Pakistaanse vriendinnen waren allemaal al getrouwd en moeder, dus het werd tijd.” Haar ouders wantrouwden de jongen vanwege zijn tijdelijke verblijfvergunning. Zij zag in hem de ware, trouwde in 2002 in het geniep en verruilde haar studie voor een baan bij het UWV, zodat ze haar man kon onderhouden. 

Enige tijd later volgde hun islamitisch huwelijk, en begonnen de vernederingen, mishandelingen en doodsbedreigingen. Scheiden kon niet, dacht ze, dat was een schande, dan kwamen haar ongehuwde zussen nooit aan de man. Maar achter de voordeur kwam ze in verzet. Ze waarschuwde haar echtgenoot met een koksmes in de hand. Als de mishandelingen niet stopten, dan zou ze doen wat de Amerikaanse Lorena Bobbitt ooit deed: in zijn slaap zijn penis eraf hakken. “Meteen nadat hij zijn verblijfsvergunning had gekregen, vertrok hij.”

Het sluiten van de As Soennah-moskee of het afdwingen van andere handhavingsmaatregelen gaat ons lukken, linksom of rechtsom.

De scheiding voor de Nederlandse wet was snel geregeld, vertelt ze, maar haar ex-man weigerde een einde te maken aan het religieuze huwelijk. Zij verkeerde daardoor in een ‘huwelijkse gevangenschap’, zoals ze die situatie is gaan noemen. Haar ex had alweer een nieuwe partner, maar zij kon geen nieuwe relatie aangaan, want dan zou ze volgens de religieuze regels overspel plegen en vervolging riskeren in haar geboorteland Pakistan en andere moslimlanden. 

De imams die ze benaderde, adviseerde haar om haar ex-man haar woning en juwelen te schenken. Wellicht dat hij dan zou willen scheiden. “Er ligt toch niemand in je bed,” zeiden ze tegen haar. “Ongelooflijk hè. Als gescheiden moslimvrouw ben je aangeschoten wild en mag iedereen het over je seksleven hebben.”

Het was haar maatschappelijk betrokken vader, een voormalige docent in Pakistan, die haar aanmoedigde de strijd voor de scheiding niet op te geven. Anders dan haar moeder, die in haar dochters een huisvrouw zag, attendeerde hij hen op sterke vrouwen als Indira Gandhi, Benazir Bhutto en Margaret Thatcher. “Hij hield ons voor dat je met de juiste mentaliteit ver kon komen, ook als vrouw.”

Hoogleraren die Musa benaderde, vreesden dat de Nederlandse rechtspraak vanwege de scheiding van kerk en staat geen invloed zou hebben op haar religieuze huwelijk. Ze probeerde het toch. In 2010 begon ze een kort geding en eiste dat haar ex zou meewerken om het islamitisch huwelijk te ontbinden. Ze vond de rechter aan haar zijde. Op straffe van een dwangsom werd haar ex gedwongen om te scheiden. 

Shirin Musa is de eerste vrouw die zich via het Nederlands recht wist te ontworstelen uit een islamitisch huwelijk. Mede door haar jarenlange lobbywerk in de Tweede Kamer wordt in het Burgerlijk Wetboek opgenomen dat beide partners verplicht moeten meewerken aan de ontbinding van een religieus huwelijk. Eind november 2019 heeft minister Dekker voor Rechtsbescherming het wetsvoorstel ‘tegengaan huwelijkse gevangenschap’ ingediend, dat nu in de Eerste Kamer ligt. Een mijlpaal, stelt Musa. 

Aanvankelijk was ze niet van plan om een professioneel activist te worden. Ze had een prima baan als coördinator van buitenlandse studentenuitwisselingen bij de TU Delft. Wel wilde ze haar kennis over de aanpak van huwelijkse gevangenschap doorgeven aan bestaande kenniscentra en vrouwenorganisaties, maar ze trof overal weinig animo voor haar ontwikkelde stappenplan. “De meeste moslimclubs worden geleid door mannen. Zij hebben er geen belang bij om de zaken van vrouwen te verbeteren.” 

De meeste moslimclubs worden geleid door mannen. Zij hebben er geen belang bij om de zaken van vrouwen te verbeteren.

Dus werd in 2011 Femmes for Freedom opgericht, waar volgens Musa jaarlijks zo’n zestig vrouwen om juridische hulp vragen. Ze vermoedt dat het totale aantal vrouwen in huwelijkse gevangenschap veel hoger is. Er is veel verborgen leed in de moslimgemeenschap, weet ze. “Nederland kent een parallelle samenleving, waarin nog steeds shariahuwelijken, vrouwenbesnijdenis, polygamie, maagdenvliescontroles en -hersteloperaties aan de orde van de dag zijn.”

Samen met twee andere betaalde krachten en enkele vrijwilligers, waaronder vreemdelingenrechtjurist Mup Maessen, timmert de Rotterdamse vanuit Den Haag aan de weg. Tussen de ministeries, internationale organisaties en ambassades. FFF heeft namelijk ook te maken met vrouwen die in het buitenland worden achtergelaten, en ook met het Binnenhof zijn de lijntjes kort, vertelt Musa. Vorig jaar op Internationale Vrouwendag heeft ze minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid een cartoon over maagdenvlieshersteloperaties aangeboden. Hij nam haar boodschap serieus; deze ingreep lijkt nu aan banden gelegd te worden. De Jonge en zijn collega Dekker van Rechtsbescherming lieten onlangs weten dat met de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie was afgesproken dat de artsen geen maagdenvliesoperaties meer uitvoeren, en dat er voor 1 juni afspraken gemaakt zullen worden met de verenigingen voor cosmetische chirurgie en plastische chirurgie. Mooi, vindt Musa, maar deze ‘afspraken’ gaan haar niet ver genoeg. “Wij willen een verbod.”

De tekst gaat onder de foto verder.

Shirin Musa. Foto: Jan de Groen/HH

Er is nog een hoop te bevechten voor migrantenvrouwen, stelt Musa. Hun fundamentele mensenrechten staan door het bestaande fundamentalistische salafisme onder druk en dat salafisme neemt toe, stelden AIVD-baas Dick Schoof, terreurdeskundige Ronald Sandee en Mark Roscam Abbing, directeur Samenleving en Integratie van het ministerie van Sociale Zaken, tijdens de parlementaire ondervraging naar ongewenste beïnvloeding uit onvrije landen. Zeker dertig Nederlandse moskeeën en islamitische organisaties zouden gefinancierd worden door Saoedi-Arabië en Koeweit. Wellicht zijn het er meer, want volgens Schoof zijn er nogal wat organisaties die ‘façadepolitiek’ bedrijven. Die keurige statuten bezitten en sociaal wenselijke antwoorden geven, maar in besloten kring de moord op homo’s goedkeuren. 

Musa weet waar Schoof het over heeft. Ustadh Saoed Khadje, de oprichter van het Instituut voor Islam Studies Dar-al-’Ilm, is zo’n ogenschijnlijk moderne man met extreme opvattingen, weet ze. Net als Remy Soekirman, de docent Islamwetenschappen die daar werkt en zijn islamstudie heeft gevolgd in Saoedi-Arabië. “In Dar-al-’Ilm worden liberale islamcursussen gegeven, ook aan de politie, maar Khadje en Soekirman staan in moslimkringen bekend als salafisten,” weet Musa. Van het soort dat de islamitische wet boven de Nederlandse wet stelt. “Tegen een moslimvrouw die hulp zocht omdat ze in huwelijkse gevangenschap verkeerde, zei Khadje: ‘Je moet niet naar Shirin gaan. Zij is geen moslim.’ Hij verwees de vrouw naar de shariarechtbank in Engeland. Dat is zo’n plek waar niet naar in elkaar gebeukte moslimvrouwen wordt geluisterd, maar naar hun echtgenoten. En waarvoor die vrouwen nog moet betalen ook.” Zucht. “En hoezo ben ik geen moslim?!”

Ze schenkt koffie bij. “Vroeger werd je naar de moskee gestuurd om het Arabische alfabet te leren en de Koran te leren lezen. Nu worden de sprekers getraind in de Golfstaten en komen ze terug met zeer orthodoxe opvattingen die ze propageren aan moskeegangers en kinderen in hun Koranklassen. Ze prediken haat tegen alle andersdenkenden, ook tegen moslims, tegen alawieten, sjiieten, Ahmadiyya’s. Dat zijn ketters. En vrouwen zijn hun speelbal. Zij moeten worden ontdaan van hun seksuele lust en mogen niet zonder toestemming naar buiten.”

Uit een steekproef van de gemeente Rotterdam blijkt dat zo’n twintig procent van de huwelijksmigrantenvrouwen thuis worden opgesloten. Verborgen vrouwen zijn het, die veelal mishandeld worden. Musa organiseerde in 2015 een zoektocht naar de verdwenen 25-jarige Pakistaanse Yasmeen uit Rotterdam. Ze werd teruggevonden in een bos, gewurgd door haar Pakistaanse man. Eind vorig jaar trof de 23-jarige Iraanse Negar uit Hendrik-Ido-Ambacht eenzelfde lot. De dames zouden zich niet onderdanig genoeg hebben gedragen. Negars man had een westerse levensstijl, dat wilde hij niet voor haar. 

“Fuck you Nederland, en fuck mensenrechten, dat is wat er gepredikt wordt in moskeeën zoals de Utrechtse Al Fitrah,” zegt Musa. “Dat stond in een rapport van het Verwey-Jonker Instituut. Ze erkennen het Nederlandse recht niet.” Om het verbod op vrouwenbesnijdenis te omzeilen nemen moeders hun dochters mee op snijvakantie naar Kenia. “Een agent vertelde me in 2016 dat in een specifieke Rotterdamse wijk bijna alle Somalische meisjes tot tien jaar zijn verminkt.” En: “Volgens onderzoek telt Nederland zo’n 41.000 vrouwen met verminkte genitaliën en er is een risicogroep is 5000 meisjes.”

Om het verbod op vrouwenbesnijdenis te omzeilen nemen moeders hun dochters mee op snijvakantie naar Kenia.

Die moeten we beter beschermen, vindt ze. Musa is voorstander van een meldingsplicht voor docenten en andere professionals zodra vrouwenbesnijdenis wordt geconstateerd. En behalve voorlichting moedigt ze preventie op vliegvelden aan. “In Engeland en Amerika worden alle reizigers naar Kenia en andere risicolanden aangesproken. ‘Weten jullie dat op genitale verminking zoveel jaar gevangenisstraf staat?’ Als ze terugkeren, wordt aan de meisjes gevraagd of ze een leuke vakantie hebben gehad.”

Er worden ook nog steeds illegale kindhuwelijken gesloten in Nederland, weet Musa. Dat is volgens haar een praktijk waaraan maatschappelijke organisaties en de politie jarenlang actief hebben meegewerkt – om erger te voorkomen. Ze legt uit. Om te trouwen voor de Nederlandse wet moet je namelijk achttien zijn, dus zo’n shariahuwelijk is illegaal. Maar uit angst voor eerwraak werkten overheidsinstanties daaraan mee onder het mom: liever een shariahuwelijk dan een doorgesneden keel. “Ik snap het dilemma, maar ik denk toch: handhaaf de wet. En de mensenrechten van deze kinderen.”

Het tolerante Nederland is dus ook debet aan het ontstaan van die parallelle samenleving, benadrukt ze. “Kijk eens naar alle privéklinieken die met maagdenvlieshersteloperaties stunten. Kennelijk vinden we het prima dat er om religieuze en culturele redenen aan de vagina van vrouwen wordt geknutseld.”

Hopelijk komt er na 1 juni een eind aan, zegt ze, maar wat dachten we van de maagdelijkheidcontroles? “Die worden als veel erger ervaren. Anders dan bij de meisjes die aan seks voor het huwelijk hebben gedaan en zelf vragen om het herstel, of beter, het creëren van dat ding, vinden deze controles onder dwang plaats. Meisjes moeten naar de huisarts om daar met de benen wijd te bewijzen dat ze maagd zijn.” Onbegrijpelijk dat we dat in Nederland accepteren, vindt ze. “Tijdens betogingen op het Tahirplein in Caïro werden gearresteerde vrouwelijke demonstranten door de politie gecontroleerd op hun maagdelijkheid. De Wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft destijds onder meer naar aanleiding van die actie de maagdenvliescontroles scherp veroordeeld, noemde het ‘geweld tegen vrouwen’. Maar hier werken artsen er massaal aan mee.” Het uitbannen van die maagdenvliescontroles moet bij het verbod op hersteloperaties worden opgenomen, benadrukt Musa. Daarover heeft ze de verantwoordelijke medewerker van de minister al gesproken. “Ook een moslimvrouw moet de volledige keuzevrijheid hebben om voor het huwelijk aan seks te doen,” klinkt het fel. “Met een man. Met meerdere mannen.”

Artsen werken hier massaal mee aan maagdenvliescontroles.

Het moge duidelijk zijn dat ze geen voorstander is van emancipatie met behoud van geloof en identiteit, zoals dat decennialang door de linkse kerk is verkondigd. Nog steeds zijn het volgens haar de zogenaamde politiek correcte partijen die emancipatie ondermijnen en die de parallelle samenleving in stand houden. “Vorige zomer stond Sylvana Simons van Bij1 naast mannen met lange baarden en lange jurken, met extremistische moslims dus, te demonstreren tegen het boerkaverbod. Ze steunt boerkadraagsters in het overtreden van de wet. Serieus man. Wie tegen gezichtsbedekkende kleding is, is volgens haar islamofoob en racistisch. Dan denk ik: aan welke kant sta je? Ben je een loopvrouwtje van het patriarchaat? Het gaat niet alleen om godsdienstbeleving! Het gaat er ook om dat vrouwen volwaardig mee kunnen doen.”

Vrolijk: “Dan zie je die opportunistische Nourdin van de Rotterdamse moslimpartij Nida een boerkafonds oprichten. Ha! Gast! Wat ben je aan het huilen? Waarom keer jij je tegen een democratisch tot stand gekomen wet? Wat heb jij voor de boerkadraagster gedaan om de boerkawet te voorkomen? In Marokko, waar je ouders vandaan komen en waarvan jij een paspoort hebt, is de boerka ook verboden. Daar is het zelfs strafbaar om boerka’s te maken, erin te handelen of er reclame voor te maken. En in Nederland is een boerkaverbod ineens racistisch. Nou, ik ben enthousiast voorstander van die wet.”

Bij1 en Nida – ze had bij hun oprichting gehoopt dat ze zich zouden ontpoppen als emancipatiepartijen, maar ze bedrijven louter identiteitspolitiek, weet Musa inmiddels. Het werd haar onder meer duidelijk toen ze in 2017 in Rotterdam een campagne voor vrije partnerkeuze had bedacht. Omdat Nida nooit op een kennismakingverzoek had gereageerd, benaderde ze wethouder van Leefbaar Rotterdam voor de campagne. “Ik ben het vaak oneens met Leefbaar, maar we vinden elkaar op het punt van emancipatie van migrantenvrouwen,” verklaart ze. Dus er kwamen posters van zoenende jongeren, waaronder een jongen met een keppeltje die een meisje met hoofddoek kust. “In Nederland kies je je partner zelf,” stond erbij. Islamofoob, racistisch, oordeelden Nida en Bij1. Ze deed aan moslim-pesten, twitterde Nourdin. Sylvana Simons noemde de campagne, die uitgebreid werd naar Amsterdam, ‘aanmatigend’ vanwege de ‘dubieuze afzender’. Musa zou worden gesteund door extreemrechts. Dat zette Simons’ partijgenoot Anja Meulenbelt ook op de Facebookpagina van Mama Cash, de sponsor van FFF. “Pure laster,” zegt Musa. 

Wie tegen gezichtsbedekkende kleding is, is volgens Sylvana Simons islamofoob en racistisch. Dan denk ik: ben je een loopvrouwtje van het patriarchaat?

Wellicht namen ze het haar kwalijk, zegt Musa, dat ze eerder haar ‘vriendinnen’ aanviel. FFF heeft in 2015 kwaad bloed gezet door kritiek te uiten op blijf-van-mijn-lijfhuizen in Noord-Holland, waar ze geregeld vrouwen naar doorverwezen. Er was sprake van slechte hygiëne, vrouwen werden er geïntimideerd en ze raakten er in financiële problemen vanwege de administratieve rompslomp ter plaatse. Schandelijk, vond Musa, en schadelijk voor zo’n kwetsbare groep. In NRC zei ze dat de feministen die de blijf-van-mijn-lijfhuizen ooit hebben opgericht zich tegenwoordig ‘tevreden wentelen in hun subsidiebad en hun in elkaar gebeukte zusters laten stikken’. 

Toen er een kort geding werd aangespannen tegen FFF wegens onrechtmatige uitingen, deed GeenStijl een oproep om geld te doneren, zodat ‘de leukste hoofddoekmevrouw van Nederland’een advocaat kon betalen. Waarop Musa, toen GeenStijl in opspraak raakte vanwege seksisme, twitterde dat de website vast seksistisch was, maar dat ‘zij & hun aanhang FFF steunden in woord & daad’. 

Ze draagt geen politiek correcte bril, beaamt ze. Ze praat met iedereen die hetzelfde doel voor ogen heeft. En onrecht moet aangekaart worden, al ligt het gevoelig. Toen ze eind 2017 hoorde dat Soerin Narain, een maatschappelijk werker in dienst van de gemeente Den Haag, werd genomineerd voor Joke Smitprijs, greep ze ook in. Deze ex-voorzitter van Vobis, de stichting die zich inzet voor de emancipatie van de hindoegemeenschap, was eerder door het OM vervolgd voor verkrachting van een minderjarige, wist ze. En ze wist ook dat meerdere vrouwen beweerden door hem te zijn aangerand. Dat twitterde Musa. Met als gevolg dat ze werd vervolgd wegens smaad. “Heel heftig. Maar de zaak is geseponeerd en het OM heeft in de sepotbrief laten weten dat ze de slachtoffers geloven en dat ik met mijn tweets de samenleving een dienst heb bewezen.” 

Ook inzake de vrouwenopvang heeft ze gelijk gekregen, benadrukt ze. “Twee onderzoeksrapporten van de Nationale Ombudsman bevestigden wat ik had aangekaart. Alleen, mensen denken altijd: waar rook is, is vuur.” Ze is ook door Mama Cash op het matje geroepen. “‘Jullie zijn ontzettend goed in het boeken van resultaten,’ werd er gezegd, ‘maar we horen dingen over jullie.’ Het heeft ons onze subsidie gekost. Maar hé, moet ik mijn mond houden over misstanden om mijn relaties goed te houden?!” Ze schudt haar hoofd. “Ik sta achter die vrouwen.” Anders dan Sylvana Simons, voegt ze er nog aan toe. “Simons is de Baudet voor de zwarte mensen. Ze komt niet met oplossingen. Ze wil alleen scoren voor haar achterban.”

Sylvana Simons is de Baudet voor de zwarte mensen. Ze komt niet met oplossingen. Ze wil alleen scoren voor haar achterban.

Ze zijn een luis in de pels, een klein clubje met een grote impact. Dat stemt haar tevreden. En aan waardering geen gebrek. In 2019 werd Shirin Musa door de JOVD uitgeroepen tot Liberaal van het Jaar, in 2018 stond ze bovenaan in de Opzij Top 100 meest invloedrijke vrouwen in de categorie non-profit, en niet onbelangrijk: haar ouders zijn heel trots op haar. Moeder Musa geniet inmiddels van haar dochters zelfredzaamheid en haar vader prijst haar rebelsheid. “‘Zet de wereld maar op zijn kop,’ zegt hij geregeld tegen mij.” 

De komende tijd zal ze geregeld in Brussel zijn. Musa heeft van Buitenlandse Zaken projectsubsidie ontvangen om ‘huwelijkse gevangenschap’ op de agenda van de Europese Unie te krijgen. “Nederland is namelijk het eerste land ter wereld dat deze wetgeving in gang heeft gezet.” Verder zal ze zich richten op de ‘financiële zelfverdediging’ van vrouwen. “Slechts een derde van de Turkse en Marokkaanse vrouwen is economisch onafhankelijk. Veel vrouwen hebben niet eens een eigen bankrekening. Er bestaat geen individuele onafhankelijkheid zonder financiële zelfbeschikking. Ik heb mezelf uit dat huwelijk kunnen vechten omdat ik financieel zelfstandig was.” Femmes for Finance werkt aan een actieplan voor de financiële zelfbeschikking voor meisjes en vrouwen.

Er wordt gedacht aan een moeder-dochterfestival dat ergens in het najaar moet gaan plaatsvinden, aan een soort gezellige Libelleweek, waar workshops gevolgd kunnen worden op gebied van financiën en rechten. Vrolijk: “Daar gaan we dan een modelletje van maken dat we landelijk kunnen uitrollen. Voor de opening vragen we de koningin. Het thema zal haar vast aanspreken. Maar het mag ook Mabel zijn. Of Beatrix.”

Word lid van HP/De Tijd