Wat is uw huidige gemoedstoestand?

Opruimerig en onrustig.

Wie zijn uw helden?

Zij die trouw zijn aan zichzelf, die precies en zeker weten: dit ben ik, dit wil ik, hier sta
ik voor. Ik heb mateloze bewondering voor immigranten die het redden in hun nieuwe land: Ayaan Hirsi Ali, Afshin Ellian en mijn eigen vader.

Aan wie ergert u zich?

Aan mensen die invloed lijken te hebben zonder dat ze het verdienen. Arnon Grunberg, die denkt dat hij ongestraft iedereen kan afzeiken. Geert Mak – hoewel ik hem altijd een aardige man en een goede schrijver heb gevonden – met dat rare boekje van hem waarin hij Submission met Der ewige Jude vergelijkt. Femke Halsema, soms, als ze op haar eigen ademloze manier een moreel gelijk probeert te halen op grond van foute premissen. En Mohammed Benzakour, die in de taal van de verlichte verwesterde moslim haat en onderdrukking predikt.

Lijkt u op uw moeder?

We zijn beiden verlegen, kritisch en nuchter. Maar mijn moeder is veel opgewekter dan ik. Zij kan enorm genieten van dingen – ik ben veel ongeduldiger, veeleisender en zenuwachtiger. Vrouwen willen vaak niet op hun moeder lijken, wellicht omdat dat een gevoel van stilstand geeft.

Wat is uw grootste angst?

Dat het allemaal ophoudt. Als ik niet in iets zit, ga ik somberen. Ik werk aan mijn optimisme door veel te schrijven. Dat is geen vlucht, het is vervullend.

Wat zijn uw dagdromen?

Een leven vol bezeten geschrijf in de Californische zon. Niet overal aan hoeven te twijfelen. Dat iedereen van me houdt.

Bidt u weleens?

Als kind wilde ik non worden. Ik was altijd met rituelen bezig, voerde geheime missen op, totdat mijn ouders vroegen wat ik toch aan het doen was; dat was het eind, daarmee ontheiligden zij het. Goddank trouwens. Ik heb nog wel een hoop dwangneuroses en moet bezweringsformules uitspreken, want anders gaat het geheid verkeerd.

Heeft u ooit een mystieke ervaring gehad?

Ik moet altijd lachen als ik het medium Char zie op de televisie. Toch: mijn vader heeft Gerard Croiset ooit ontmoet. Hij gaf hem de zegelring van mijn opa. Croiset schrok en zei: je krijgt binnenkort twee bruine enveloppen. Twee weken later kreeg mijn vader twee brieven van het Rode Kruis met waar en hoe zijn ouders zijn omgekomen. Mijn vader was het toonbeeld van rationaliteit, maar dit kon hij niet verklaren.

Bent u aantrekkelijk?

Als ik er zin in heb wel. Een rol is het, die van de aantrekkelijke Jessica.

Wat is uw definitie van geluk?

Geen besef van tijd hebben en toch volledig bij bewustzijn.

Waar schaamt u zich voor?

Ik wil liever niet dat mensen zien hoe onzeker ik ben.

Bent u monogaam?

Ja. Ik ben onmonogaam geweest. Ik was op zoek naar de wereld, maar wilde thuis safe en sound zijn, heel laf. Sinds ik met Leon ben niet meer, want het is verraad en zo kwetsend.

Wanneer heeft u voor het laatst gehuild?

Twee weken geleden. Ik schreef voor een bijlage van Margriet over zestig jaar bevrijding, dus over mijn vader. Ik was dol op hem, hij heeft zoveel onrecht over zich heen gehad.

Lijkt u op uw vrienden?

Nee, ik zoek geen spiegel, ik zoek juist het andere.

Als u iets aan uzelf zou kunnen veranderen, wat zou dat dan zijn?

Minder ongeduldig, somber en slordig. Bovendien zou ik energieker willen zijn en magerder, een spierbundel, gestaald, dan zou ik vast tegen alles opgewassen zijn.

Hoe moedig bent u?

Gaat wel. Twee jongens wilden me ooit in de tram met een mes beroven. Ik slaakte een oerbrul, waar ik zelf van schrok. De jongens vluchtten. Ik vond mezelf ook griezelig; zoiets verwacht je niet van mij.

Wat is uw grootste ondeugd?

Surfen op internet naar sites met huizen in Californië. En met kleren. Die bestel ik, maar negen van de tien keer stuur ik het allemaal weer retour.

Wanneer was u het gelukkigst?

Rome, 2002. Ik was er voor de promotie van De dochter. Het was een fantastische dag: dat ik hier mag zijn, op deze plek, deze persoon mag spelen.

Welke eigenschap waardeert u in een man?

Dezelfde als in een vrouw: ernst, nieuwsgierigheid en gevoel voor humor.

Hoe ontspant u zich?

Hardlopend langs de duinen of het strand.

Wat is uw grootste mislukking?

Mijn zangcarrière. Ik had last van gruwelijke plankenkoorts. Voor publiek faalde ik, terwijl ik wel talent had om te zingen. Tijdens de cover van Ik heb geen zin om op te staan zat ik er eens zo naast, zo volkomen niet in de muziek, alsof ik me in een ander universum begaf. Een helse afgang. Sindsdien heb ik niet meer gezongen.

Gelooft u in God?

Eigenlijk wel. En toch ook weer niet.

Welk leed heeft u anderen berokkend?

Ik heb ooit iemand van wie ik veel hield, verlaten voor een leven met een ander. Dat was hoogverraad, maar ik kon niet anders.

Waaraan bent u het meest gehecht?

Aan de vrijheid in het Westen, te zijn wie we zijn.

Wat is de beste plek om te wonen?

Bloemendaal of Santa Monica.

Hoe is ongeluk te vermijden?

Niet. Ongelukkigheid wel: door pragmatisch shrink-gebruik.

Wat is uw devies?

Wie niet in wonderen gelooft, is geen realist.

bron: jos lammers/hh