Frida Kahlo zoekt Jeroen Krabbé
‘Uiteraard is Jeroen’ – hij spreekt het uit als Jerome – ‘niet alleen een goede vriend van mij, maar ook een immens voorbeeld’, zegt Pablo Picasso tegen Max Pam. Ook Frida Kahlo, Andy Warhol en Vincent van Gogh hebben warme woorden over voor Jeroen Krabbé.
(Voor Maarten Spanjer)
Voor het zéér onwaarschijnlijke geval dat u de indrukwekkende televisieserie Frida Kahlo zoekt Jeroen Krabbé hebt gemist, ging HP/De Tijd-verslaggever Max Pam op zoek naar de vraag waarom Jeroen Krabbé zo’n enorme inspiratiebron is geweest voor vele, vele kunstenaars in het algemeen en voor Frida Kahlo in het bijzonder. Ook nam onze verslaggever contact op met Vincent van Gogh, Pablo Picasso en Paul Gauguin, die alle drie in eerdere series op zoek waren naar Jeroen Krabbé. Het lukte Pam zelfs in het Stedelijk Museum een gesprek te organiseren tussen Vincent van Gogh, Pablo Picasso, Paul Gauguin en Frida Kahlo met als thema: wat is de aantrekkingskracht van Jeroen Krabbé?
Pam trof Frida Kahlo aan in Mexico, waar zij momenteel werkt aan grote kleurrijke doeken. Als ze hoort dat we komen om haar mening te horen over Jeroen Krabbé, legt zij onmiddellijk haar kwast neer en kan ze bijna niet meer stoppen met te vertellen: ‘De eerste keer dat ik Jeroen’ – ze spreekt het uit als Jerome – ‘ontmoette, was toen hij een landschap schilderde van een Franse wijngaard met gele zonnebloemen. Dat werk greep je onmiddellijk naar de keel. Dat was zo origineel, zoiets had nog nooit een andere schilder gedaan. Je zag onmiddellijk dat hier nieuwe wegen werden ingeslagen.’
Bijna even grote loftuitingen kreeg Pam te horen, toen hij Pablo Picasso in Spanje opzocht. De kunstenaar werkte onafgebroken aan zijn Guernica 2, over de oorlog in Oekraïne, maar voor dit speciale geval was hij gaarne bereid even palet en doek te laten rusten. Hij zegt: ‘Uiteraard is Jeroen’ – hij spreekt het uit als Jerome – ‘niet alleen een goede vriend van mij, maar ook een immens voorbeeld. Hoe hij de palmbomen van Tahiti heeft neergezet en verwerkt heeft tot de surfplanken van Hawaï, dat was voor hem nog nooit door andere kunstenaars gedaan. Zo vernieuwend! Jerome hoort niet alleen tot de grote schilders van deze eeuw, maar ook tot de groten van de twintigste eeuw. Wist u trouwens dat hij nog een verhouding heeft gehad met Brigitte Bardot? Helaas heb ik beloofd dat ik daar niets over kan vertellen, maar het beste kunt dat aan Jerome zelf vragen’.
Paul Gauguin, die onze verslaggever vond in een Parijs bordeel, sprak zich in soortgelijke bewoordingen uit over Jeroen Krabbé. Om onze vragen over Jeroen Krabbé te beantwoorden, liet hij zelfs zijn glas absint staan. Hij zegt: ‘Kent u zijn werk De groene heuvels van Arles? Zo majestueus, zo vindingrijk en vernieuwend, je kijkt gewoon je ogen uit. Drie, nee, vier ogen zou je nodig moeten hebben om het werk van Jerome Krabbé te kunnen doorgronden. Het verdriet ooit ergens een onecht kind te hebben verwekt, vind je helemaal terug in zijn werk. Wist u trouwens dat Jerome een geheime verhouding heeft met jullie koningin Máxima? Was dat niet de dochter van Prins Bernhard? Ik kan daar uiteraard niets over zeggen, het beste kun je dat zelf aan hem zelf vragen.’
Kent u dat schitterende zelfportret met pijp, afgerukt oor en hoofdkruik? Meesterlijk. Geen andere schilder heeft ooit zo naar zichzelf
Vincent van Gogh, die we na lang zoeken terugvonden in Zundert, waar hij in de plaatselijk snackbar een zak frites aan het eten is, wordt helemaal lyrisch als wij het doel van ons bezoek aan hem kenbaar maken. Hij vergeet zelfs zijn knorrigheid. ‘Jeroen Krabbé?!’, roept hij uit, ‘wat kan ik daar nog over zeggen? Dat spreekt toch helemaal voor zichzelf. Kent u dat schitterende zelfportret met pijp, afgerukt oor en hoofdkruik? Meesterlijk. Geen andere schilder heeft ooit zo naar zichzelf gekeken! Uit zijn werk spreekt het gevecht met de materie, waarvoor de term vernieuwend alleen maar een understatement kan zijn’.
Vorige week kwamen Vincent van Gogh, Pablo Picasso, Paul Gauguin en Frida Kahlo op verzoek van HP/De Tijd in het Stedelijk bijeen om verder te praten over Jeroen Krabbé. Op verzoek van Krabbé zelf is de eerste vastgelegde versie van het gesprek enigszins afgezwakt, omdat Krabbé uit bescheidenheid woorden als ‘magistraal, betoverend en adembenemend’ liever geschrapt zag. ‘Als kunstenaar moet je je altijd weer bewijzen’, zegt hij, ‘zelf ben je immers je beste criticus en weet je wat er nog aan schort’.
Halverwege het gesprek kwam ook Rembrandt van Rijn binnenlopen en even later herkenden wij Malevitsj en Francis Bacon. Gretig namen zij deel aan de discussie en ook zij waren het helemaal eens met wat er eerder was gezegd. Pam vroeg nog of er geen televisieserie moest komen met als titel Rembrandt/Malevitsj/Bacon zoekt Jeroen Krabbé, maar dat voorstel werd unaniem afgewezen. Andy Warhol, die nog net vanuit Schiphol kwam aangerend, opperde het idee voor een 25-delige serie: Jeroen Krabbé zoekt Jeroen Krabbé, en dat werd met een algemeen gejuich ontvangen. Ook Frans Klein, programmabaas van de NPO, werd helemaal enthousiast toen het voorstel op zijn bureau terecht kwam.
Of zou de verslaggever van HP/De Tijd het misschien allemaal verkeerd begrepen hebben?
