‘Jacques, herinner je je nog dat we Corona dronken, zo uit de fles?’
Jacques Chirac (29 november 1932) was president van Frankrijk. Hij overleed op 26 september. Ben Bot, voormalig minister van Buitenlandse Zaken, schrijft hem een brief.
Cher Jacques,
Herinner je je nog dat we tijdens Europese Raden samen een Corona met een citroentje dronken, zo uit de fles? Een beetje samenzweerderig, dat wel. Dat kwam zo. Je vertrouwde me eens toe dat je liever Frans dan Engels sprak met de Nederlandse premier. Of ik dus maar wilde tolken, aangezien ik me redelijk vlot in het Frans kon uitdrukken. Bij een van die gelegenheden vertrouwde je me toe dat je niet zo van wijn hield. Een handicap, voegde je eraan toe, zeker destijds als minister van Landbouw. Maar een biertje, meer specifiek een Mexicaanse Corona, dat ging er altijd wel in. Dat mocht natuurlijk niet naar buiten komen. Daarom was het aan mij tijdens de bijeenkomsten van de Europese Raad twee Corona’s bij de bar te halen. Vervolgens trokken we ons terug in een stille hoek. Voor jou een ogenblik van rust en ontspanning, voor mij een goede gelegenheid meer te weten te komen over Franse plannen en strategie.
Je was benaderbaar, zelfs ongewoon direct in de omgang, zeker voor een Franse president. Toch kon je geweldig doordraven en ons de mantel uitvegen, met name als het over het Nederlandse drugsbeleid ging. Je grote mond deed je bijnaam als ‘de bulldozer’ dan eer aan. Maar je stond ook open voor steekhoudende argumenten en had een zesde zintuig voor een goede deal. Daarom konden we het in Europees kader, ondanks alle tegenstellingen, vaak goed met elkaar vinden.
Toch ben ik er nooit achter gekomen of je een overtuigd Europeaan was of toch meer de nationalistische Fransman voor wie de Franse belangen altijd prevaleerden boven Europese saamhorigheid en integratie. Wel deelden we de opvatting van De Gaulle dat er in de EU maar twee echte naties zijn, Frankrijk en Nederland. Dat hielp ons dan weer tijdens moeilijke onderhandelingen. Jammer genoeg stemden juist Frankrijk en Nederland tegen het constitutionele verdrag in 2005, voor ons kabinet en voor mij persoonlijk een echte domper, met als enig soelaas dat jullie ons waren voorgegaan.
Wat vind je nu van de EU? Eindelijk je zin nu de Britten ons gaan verlaten? Biedt dat een reëel uitzicht op een hechtere, meer politieke EU? En zou Nederland zich wat nauwer moeten aansluiten bij de Frans-Duitse tandem, als verbindingsstuk tussen Noord- en Zuid-Europa? Persoonlijk zie ik dat wel zitten. Wil je daarover eens nadenken, in een gezellig hoekje daarboven, Coronaatje in de hand? Santé.
Ben Bot