SIRE: Stichting Infantiele Reclame
Uit onderzoek van SIRE (Stichting Ideële Reclame) blijkt dat een ruime meerderheid van de Nederlanders de afgelopen vijf jaar minder hoopvol is geworden. Daarom start deze week een nieuwe campagne over ‘hoop in een ingewikkelde tijd vol somberte en een wereld uit evenwicht’. Wie bedenkt deze ellende, vraagt Tessa Sparreboom zich af.
De Stichting Ideële Reclame wil dat Nederlanders hoopvoller worden. Zo willen we allemaal weleens wat. Ik wil bijvoorbeeld niet als kleuter worden aangesproken en toch hangen er nu overal in het land posters met daarop de tekst ‘Vind je lichtpuntje en durf te hopen’.
Het is precies wat de natie nodig heeft: een campagne die ons toeschreeuwt dat we gewoon niet depressief moeten zijn. Maar waar we die lichtpuntjes – ‘kleine sprankjes hoop, die je keer op keer de kracht en energie geven om door te gaan’ – kunnen vinden vertelt het verhaal dan weer niet, want ze zijn ‘persoonlijk en voor iedereen anders’. Voor wie echt met de handen in het haar zit heeft SIRE wel een aantal tips.
Gedeprimeerd door de oorlog in Oekraïne en Gaza? Zie tip 2: ‘Denk aan de mooie dingen.’ Op straat door de verkankerde huizenmarkt? Tip 9: ‘Oefen dankbaarheid.’ Jaren op een wachtlijst voor je de juiste zorg krijgt? Tip 6: ‘Vergroot je weerbaarheid. Teleurstellingen en onzekerheid horen bij het leven, maar als je leert hiermee om te gaan wordt het makkelijker.’
Wie bedenkt deze ellende? Ik stel me een paar marketeers rond een vergadertafel voor. Allemaal netjes een bachelor communicatiewetenschappen gehaald en nu klaar om tegen een prima salaris mooie brands te promoten. ‘Ik denk dat je er ook voor kan kiezen om zélf een lichtpuntje te zijn,’ zegt de een. De stagiair notuleert. ‘Ja,’ zegt de ander, ‘maar je mag soms ook verdrietig zijn.’ (Tip 7). ‘Natuurlijk! En dan helpt het om juist leuke dingen te doen.’ Tegen de stagiair: ‘Schrijf op, “maak een lekkere kop koffie of ga wandelen”.’ (Tip 10)
Naast tips, reclameborden en tv-commercials is er ook een heel moderne podcast, waarin Diana Matroos vraagt naar de lichtpuntjes van onder anderen prinses Laurentien, Louis van Gaal en Frank Lammers. De antwoorden laten zich raden: respectievelijk wintersport in Lech, de Champions League-finale van ’95 en het geld uit de Jumbo-reclames met Max Verstappen. Tegen zoveel lichtpuntjes kan geen antidepressivum op.
De campagne past prima bij het passieve, calvinistische volk dat we zijn. Houd hoop, laten we bidden, het is allemaal één pot nat.
De grote vraag die boven een campagne als deze hangt: heeft dit nou zin? ‘Leiden SIRE campagnes tot gedragsverandering?’ is de allerlaatste vraag in de lijst met achttien FAQ’s. Wat volgt is een lang antwoord, waarvan de samenvatting luidt: nee. ‘SIRE hoopt natuurlijk wel op (een begin van) gedragsverandering.’ Heel goed, durf te hopen boys!
Sowieso moet er een groot aantal Nederlanders zijn dat nog altijd in het gave land van Rutte woont en überhaupt geen idee heeft waar deze campagne over gaat. Hoezo duistere tijden? Ik heb gewoon een mooie twee-onder-een-kap, een leaseauto en een leuk kind dat ik straks op de ouderavond naar het atheneum ga lullen. Niks aan het handje.
SIRE wil ook maar gewoon ‘de maatschappij een beetje mooier maken’, en dat is zo’n mooi streven dat het eigenlijk al niet meer uitmaakt of dat nou lukt of niet. Als we gewoon iets met hoop doen, denken ze, dan stuiten we in elk geval niemand tegen de borst. De campagne past prima bij het passieve, calvinistische volk dat we zijn. Houd hoop, laten we bidden, het is allemaal één pot nat.
Op hoop is niet veel tegen, behalve dat er iets beters bestaat: woede. Terechte woede over maatschappelijke misstanden kan wel leiden tot ‘positieve verandering’. De hoopcampagne van SIRE bevestigt vooral het idee dat het leven gewoon een tranendal is en dat je daar als burger weinig aan kan doen, behalve zoeken naar je ‘eigen lichtpuntje’. Wat de rest doet, dat moeten zij weten. Ik steek gewoon nog een zwavelstokje op.
Een SIRE-campagne voor meer woede of zelfs maar meer verontwaardiging zal er niet in zitten, dus we houden de ambities klein. Als er in de volgende campagneslogan geen verkleinwoorden voorkomen, geeft dat al hoop voor de toekomst.
Met uw donatie steunt u de onafhankelijke journalistiek van HP/De Tijd. Word donateur of word lid, al vanaf €5 per maand.