Beste Adri,

Mijn eerste ontmoeting met jou was begin 1998, toen de PvdA-kandidaten voor de Tweede Kamerverkiezingen van dat jaar voor het eerst met elkaar kennis gingen maken. Jij was al vier jaar Kamerlid. Ik was nieuw en stond tussen al die prominente PvdA-politici die ik alleen van televisie kende. Wim Kok sprak ons toe. Iedereen was muisstil en hing aan zijn lippen. Behalve jij. Jij liep in de zaal rond en nam, niet gehinderd door enige gêne, een drankje en wat borrelnootjes die bedoeld waren voor ná de toespraak van Wim Kok.

Je trok als buitenbeentje meteen mijn aandacht. Je bleek geboren en getogen in de roemruchte Haagse Schilderswijk, een volkswijk waar mensen niet snel onder de indruk zijn van een interessant praatje, ook al is het een praatje van de minister-president. Je was een autonoom persoon en dat schiep een band. Vanaf die eerste kennismaking waren we vriendjes. 

In alle Kamerfracties waarin ik samen met je zat was je een ‘enfant terrible’. Je behoorde nooit tot de kliek van ‘meelopers’ die geen standpunt durfden in te nemen voordat het fractiebestuur of de fractievoorzitter dat had gedaan. Feilloos herkende je politici die door idealen en principes werden gedreven en bereid waren daarvoor risico’s te nemen. Daartegenover stonden politici die er vooral voor zichzelf en hun eigen loopbaan zaten en te bang waren om als ‘lastig’ te worden gezien. 

Daar had jij geen last van!

Of het nu ging om ideeën voor de volkshuisvesting en de architectuur, de conclusies van de parlementaire enquêtecommissie Bijlmerramp, de Amerikaanse invasie in Irak in 2003, het behoud van de vrije artsenkeuze in de basisverzekering of de samenwerking met GroenLinks – nooit schrok je ervoor terug om een positie lijnrecht tegenover de partijleiding in te nemen, altijd weer gebaseerd op je eigen invulling van de sociaaldemocratische beginselen waar de PvdA voor diende te staan. In alle gevallen had ik medelijden met de fractievoorzitter die je tegenover je had staan.

Je beschikte over een enorme wilskracht en strategisch vermogen. Die kwamen tot uiting tijdens je wethouderschap in Den Haag, waar je verantwoordelijk was voor het bouwen van het nieuwe stadhuis en de stadsvernieuwing. Je hebt het stadhuis, het atrium, neergezet vanuit je visie op architectuur en op de invloed die architectuur heeft op burgers. Het hart van het stadhuis behoort aan de gemeenschap, stelde je. Het atrium moest een prachtige wachtruimte zijn waar burgers elkaar ontmoeten, waar kunst wordt tentoongesteld en muziek wordt gespeeld. En dat werd het. Een stadhuis waar de Hagenezen trots op zijn. 

Vaak wordt gezegd dat je in de politiek geen vrienden hebt, maar jij was geen politicus. Jij was een volksvertegenwoordiger waarvan er maar weinig meer bestaan. 

Een bijna uitgestorven soort. Je was vijfentwintig jaar mijn maatje en ik mis je.

Khadija Arib

Khadija Arib (1960) was Tweede Kamerlid namens de PvdA.

Met uw donatie steunt u de onafhankelijke journalistiek van HP/De Tijd. Word donateur of word lid, al vanaf €5 per maand.