Beterweter

Je zou denken dat van schrijver W.F. Hermans, met de voltooiing van diens Volledige Werken vorig jaar, alle wetenswaardigheden wel zijn geboekstaafd. Maar emeritus hoogleraar geologie Salomon Kroonenberg vindt nog onontgonnen gebied in deze kritische beschouwing van Hermans’ werk als fysisch geograaf.

En kritisch is Kroonenberg. Hermans’ proefschrift over de vorming van een Luxemburgse hoogvlakte bevat volgens hem geen spectaculaire resultaten, Hermans’ enige wetenschappelijke boekpublicatie Erosie barst van de ‘fouten en onnauwkeurigheden’ en als docent was hij weinig inspirerend. Als zijn promotor Bakker erop aandringt dat Hermans meer gaat publiceren, verwijst die nuffig naar het Letterkundig Museum, dat al zestien publicaties van hem in de collectie opnam. Kortom: “Hermans was geen onderzoeker in de traditionele zin, geen archivaris van de aarde, geen kwartjesvinder, maar vooral een conceptueel denker.”

Kroonenberg is goed thuis in het oeuvre van WFH en legt mooie dwarsverbanden. Maar in deze lezenswaardige studie stelt hij zich te vaak op als grote beterweter die er genoegen in schept om Hermans op foutjes te betrappen.

Salomon Kroonenberg
De aarde volgens W.F. Hermans
Atlas Contact
€29,99

Mystificatie

Dit buitengewoon intrigerende boek van dichter, romanschrijver en vertaler Benno Barnard valt in twee delen uiteen. De eerste 340 pagina’s (‘Bladzijden van een brillenjood’) bevatten dagboekfragmenten over zijn leven op het Engelse platteland, de laatste 120 pagina’s (‘Afscheid van de handkus’) behelzen een novelle van een zekere Nathan Raab, die door Barnard vertaald zou zijn. Het is de autobiografische vertelling van een student geschiedenis die werkt aan een proefschrift over de Donau-monarchie en al doende stuit op een duistere episode uit zijn eigen familie-
historie.

Dat klinkt complex en dat is het ook, maar Barnard leidt de lezer met vaste hand door zijn spiegelpaleis, waarin waarheid en fictie voortdurend in elkaar lijken over te lopen. De auteur Nathan Raab is, meen ik, een mystificatie, niet alleen gezien de naamsovereenkomst, maar ook zijn stijl, het intellectualisme en de thematiek komen overeen met die van Barnard. Het verbindende element tussen beide delen is ‘de nostalgie’. Barnard is steeds op zoek naar glimpen van een verloren verleden, met de bedoeling zichzelf in het heden te doorgronden.

Benno Barnard
Afscheid van de handkus
Atlas Contact
€24,99

Tijdmozaïek

Steeds meer mensen klagen over gebrek aan tijd, hebben het druk-druk-druk en zitten tegen een burn-out aan. Wie het voornemen heeft van 2023 een minder hectisch jaar te maken, doet er goed aan dit zelfhulpboek te lezen. 

De inzichten van deze UCLA-hoogleraar ‘marketing en gedragsbesluitvorming’ komen deels bekend voor – prioriteiten stellen, mindfulness, flow, meditatie. Bruikbaarder en vernieuwender zijn haar praktische tools, zoals het ontwerpen van een ‘tijdmozaïek’. Hierbij vul je een weekschema in met verschillend gekleurde ‘tegels’ die je activiteiten voorstellen. Met behulp van diverse ‘mozaïekstrategieën’ houd je dan tijd over voor de zaken die zin geven en gelukkig maken. Een zo’n strategie is ‘het uitbesteden van klusjes’. Holmes laat bijvoorbeeld al haar maaltijden koken door een bezorgservice.

Ook benadrukt ze het belang van digitale ontwenning. De smartphone met al z’n tijdbesparende apps zorgt er paradoxaal genoeg voor dat je minder effectieve uren te besteden hebt. Holmes pleit ervoor om zes uur achter elkaar offline te gaan.

Cassie Holmes
De tijd van je leven
Volt
€22,50
Vertaald door Wilma Paalman

Met uw donatie steunt u de onafhankelijke journalistiek van HP/De Tijd. Word donateur of word lid, al vanaf €4 per maand.