Het madeleinemoment van Nilüfer Gündoğan: de smaak van su böreği
Dit najaar is het honderd jaar geleden dat Marcel Proust overleed. Een van de bekendste scènes uit zijn beroemde romancyclus Op zoek naar de verloren tijd is de ‘madeleine-scène’. De verteller eet een madeleine die in lindebloesemthee is gedoopt. De geur en de smaak, die hij lang niet geroken en geproefd heeft, activeert zijn geheugen en langzaam komen herinneringen aan zijn jeugd naar boven. HP/De Tijd vraagt acht prominenten naar hun madeleine-moment.
Welke geur of smaak brengt bij u een zoete of juist bitterzoete herinnering aan de vakanties uit uw jeugd naar boven?
“De smaak van een goede su böreği. Su böreği is een hartige taart met feta, peterselie en deeg dat deels gekookt is. Letterlijk betekent het ‘waterdeeg’. Mijn moeder kan heel goed koken, ze maakt de heerlijkste Turkse gerechten, maar dit was toch iets te ingewikkeld om te maken. Echt goede su böreği eet je eigenlijk alleen in Turkije. Dit was dan ook het eerste wat ik at als ik daar als kind op vakantie was. Qua ingrediënten is het een vrij simpel gerecht, maar de smaak is zo verfijnd en puur… Het is echt een delicatesse. Niet in de laatste plaats door de heerlijk verse peterselie.
“Ik denk dat iedere mediterrane keuken een paar kruiden heeft die erbij passen. Italië heeft basilicum, Frankrijk associëren we met rozemarijn en tijm en peterselie is het nationale kruid van Turkije. Er is bijna geen gerecht waar dat niet in zit. Su böreği is voor mij Turkije in een hartig taartje.”
Als u dat gerecht proeft en u doet uw ogen dicht, waar denkt u dan aan?
“In mijn verbeelding zijn we dan in Kaş, een badplaats ten westen van Antalya. Daar ligt een prachtige rotspartij, met daaronder een fijn strand en azuurblauw water. In mijn herinnering gingen we daar elke dag naar toe. De zee was ruig, maar niet te ruig, waardoor je als kind uren in het water kon spelen zonder je te vervelen. Aan het eind van de dag was je rozig van de zon en de zee en ging je na een maaltijd met barbecuevlees en een salade van verse groenten voldaan slapen.”
Wat zijn uw vakantieplannen voor dit jaar?
“Ik ging zelf vroeger altijd op vakantie naar Turkije, ook omdat mijn ouders natuurlijk hun familie wilden bezoeken, maar daar ben ik nu al een paar jaar niet meer geweest. Het Turkije waar ik het over heb, is het Turkije uit mijn herinnering, voordat de kustgebieden werden overspoeld door het massatoerisme. De laatste keer dat ik aan een van de kusten was, een jaar of twintig geleden, kon ik alleen maar denken: ik wil hier weg en ik kom hier nooit meer terug. Dit jaar gaan we op vakantie naar Italië. Ik vind het heel belangrijk dat mijn zoon Europa leert kennen, dus ieder jaar gaan we naar een ander Europees land, maar omdat Italië favoriet is, gaan we dit jaar wederom de zomer daar doorbrengen.