Heel veel mensen zien op tegen kerst. De vraag is alleen: hoe kom je onder de familieverplichtingen uit?

“Er zijn altijd mensen die last hebben van de kerstdictatuur. De verplichte sfeer, verplichte kerstbomen, verplichte programma’s. Mijn tip is daarom: niet te ver van tevoren afspraken maken. Mensen bellen je al in oktober om te vragen of je Tweede Kerstdag komt eten. Dan denk je: ik ga nog liever dood, maar je zegt: goh ja, gezellig! Dus moet je een antwoord oefenen. ‘Nee, het spijt me. Soms ben ik tegen die tijd ontzettend depressief en durf ik niet af te zeggen, dus ik maak pas een week van tevoren afspraken.’ Dat is extra belangrijk als je alleen bent, omdat mensen dan tegen je zeggen hoe vreselijk dat is. Het is helemaal niet vreselijk om alleen te zijn! Het is erg als je in een gezelschap bent waar het alleen-zijn geaccentueerd wordt.”

U heeft het zelf ook niet zo op kerst. Waarom niet?

“Dat stamt uit mijn jeugd. Mijn ouders waren niet gescheiden, maar hadden wel een slecht huwelijk. Mijn vader woonde niet meer bij ons, maar kwam met kerst voor de ‘gezelligheid’ terug. Die pijnlijke stiltes en langdradige avonden associeer ik nog steeds met Kerst. Maar later, toen ik voorstellingen ging maken, heb ik ook hele fijne kerstperiodes in het theater doorgebracht hoor.”

Wat doet u dit jaar om de donkere dagen door te komen?

“Nou, werken! Het is verschrikkelijk dat alle televisieprogramma’s en maandbladen voor de wintermaanden al lang van tevoren gemaakt zijn. Ik vind dat journalisten op hun post moeten blijven en de kijker niet in de steek moeten laten in die donkere dagen. Dus onze TroostTV gaat gewoon door. En Margreet Dolman en Dominee Gremdaat staan dit jaar vanwege verbouwing niet in het Betty Asfalt Complex, maar wel gewoon twee dagen in De Kleine Komedie met hun eindejaarvoorstelling.”

Om welk verhaal heeft u zelf het hardst moeten lachen in Het vrolijke winterboek?

“Ik moet eigenlijk nooit lachen om iets dat ik zelf geschreven heb. Misschien is dat het journalistieke in mij: dat ik meer beschouwend in het leven sta dan als een lachebek. Ik denk dat de preken van Dominee Gremdaat in het boek wel aanslaan bij lezers. Ik zou het leuk vinden als mensen de humor zien, maar er ook iets aan hebben.”

Tot slot: een stichtelijk woord van Dominee Gremdaat. Wat is zijn boodschap voor deze winter aan de lezers van HP/De Tijd?

“Durf in de decembermaand jezelf te zijn, en op het juiste moment met de vuist op tafel te slaan. En: denken is vrij. Als je ergens eet en het eten is verschrikkelijk, dan hoef je niet te zeggen: schoonmama, wat is het eten walgelijk. Maar je mag het wel denken!”

Het vrolijke winterboek verschijnt op 9 november.