De Sovjet-Unie was een gedrocht dat gebaseerd was op een hoop moedwil en misverstand. Zoals dat alle mensen gelijk zouden zijn, een gelijke behoefte hadden en dat die behoeften allemaal in een in de nabije toekomst te verwachten arbeidersparadijs zouden worden bevredigd. Oplichterij dus. 

Daarbij werd gemakshalve ook nog eens voorbijgegaan aan het feit dat zoiets allang bestond, namelijk de Verenigde Staten van Amerika. Voor iedereen die er niet vies van was om zijn handen uit de mouwen te steken waren daar biefstukken ter grootte van een halve tafel, sprankelende frisdranken, ijsjes in reuzenverpakkingen en auto’s ter grootte van slagschepen. 

Obesitas, Trump en andere ellende van het ongebreidelde Amerikaanse kapitalisme kennen we. Het Sovjet-arbeidersparadijs is inmiddels alweer een paar decennia geleden volledig ingestort. Daar was niet veel voor nodig, maar de knoet van Vadertje Staat en de taaie arbeiderskracht van de Rus had nog verbazingwekkend veel voortgebracht. Hondje Laika hadden ze naar de ruimte gestuurd, gevolgd door mijn jeugdheld Joeri Gagarin, die het er wél levend vanaf bracht. En de atoombom natuurlijk. 

De normale gebruiksvoorwerpen werden klakkeloos door arbeiders met een matige lts-opleiding nagetekend van westerse voorbeelden en door andere lts’ers in elkaar geknutseld. Daarbij werd voornamelijk gekeken naar wat het ding moest doen en minder hoe het eruitzag. Dat laatste was meestal een logisch gevolg van de in het Oostblok ruim gehanteerde filosofie van form follows function. Vrij vertaald in het geval van de auto: laat een kind een auto tekenen. 

Alle fantasie werd blijkbaar opgeslorpt door de eeuwige gedachte aan dat arbeidersparadijs, dat er – met heel veel fantasie – zeker ging komen; een kinderlijke gedachte. Zelfs de namen van de dingen kwamen uit een kinderbrein. Zo stond er in mijn Moskouse keuken een koelkast te loeien van het merk Minsk (want gemaakt in de Wit-Russische hoofdstad), kookte ik mijn kartosjka’s op een gasstel met de naam Saratov (want daar gemaakt), woonde ik boven de kruidenierszaak Gastronom No. 1 (de eerste, de beste?), die – op wat oude blikken vis na – altijd volkomen leeg was. 

Na een ongeluk belandde ik in Ziekenhuis No. 52, want ook alle zieken en gewonden zijn als nummers, dus gelijk. No. 52 klonk een stuk beangstigender dan Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, en dat was het dan ook ruimschoots, met de rondslingerende gebruikte verbandmiddelen, roestvrijstalen middeleeuwse tangen en klemmen en de weeë geur van gierstenpap.

De Sovjet-Unie is ter ziele, en opvolger Rusland is een beetje in de vaart der volkeren mee opgeschoven naar een min of meer gewoon land. Maar dat geldt eigenlijk alleen maar voor de grote steden. Daarbuiten ploegt en ploetert men voort als waren de Duitsers nog niet verslagen en Vadertje Stalin nog steeds aan het roer. 

De UAZ 452 van de firma UAZ, Uljanovski Avtomobilny Zavod (Automobielfabriek Oeljanovsk) uit de industriestad Oeljanovsk, 750 kilometer ten oosten van Moskou, geboorteplaats van Vladimir Iljitsj Oeljanov, beter bekend als Lenin, is daarbij het gemotoriseerde trekpaard. De Bukhanka, oftewel ‘broodje’, vanwege zijn vorm, ploetert al meer dan 55 jaar voort van A naar B door het onzalige grote land dat zich uitstrekt over elf tijdzones, verdeeld over de heetste en koudste plekken op aarde. Mocht er in het uitzonderlijke geval iets stukgaan aan de onverwoestbare alleskunner, dan is hij met een hamer en een schroevendraaier door een leek weer aan de praat te krijgen. 

Alle fantasie in de Sovjet-Unie werd opgeslorpt door de eeuwige gedachte aan dat arbeidersparadijs

Mijn eerste bewuste Bukhanka-ervaring was een ambulancevariant die amechtig drietonig stond te huilen op een druk kruispunt in het centrum van Moskou, volkomen genegeerd door het voortrazende tien rijbanen brede verkeer van de Gorkistraat. Hij kwam geen meter voor- of achteruit. In een samenleving waarin de mens ondergeschikt is aan het grotere geheel van de droom van het paradijs, krijgt de hulpbehoevende mens geen voorrang op de vooruitgang zelve. Het Sovjetprobleem in een notendop.

Het charmante koekblik op een 4×4-onderstel met hoge en lage gearing en een mogelijkheid om het differentieel te vergrendelen wordt in Nederland geïmporteerd door de firma Verbeek uit Zutphen, die zolang het Frenske Timmermans behaagt de nostalgische klantenkring van foodtruckers, romantische kampeerders en eigenwijze zzp’ers bedient. Want de CO2-uitstoot is een dingetje voor de 2,7-liter viercilinder met 112 pk en 212 Nm. Een ‘uitdaging’ voor de toekomst, zullen we maar zeggen…

Exclusief btw kost een versie met twee stoelen (inclusief stoelverwarming!) 19.750 euro. Een camper-variant inclusief pop-updak, een keuken met een gootsteen, een kookstel, een waterpomp, een tafel en een zitbank kost je minimaal 35.500 euro, inclusief btw en bpm. Een stuk duurder dan de instapper, maar voor een camper alsnog geen gigantisch bedrag. Maar let wel: het is geen snelweg-kilometervreter; een beetje lekker rechtuit rijden zonder ouderwets bijsturen is er niet bij. Het is en blijft een moddervreter die zich erg op zijn gemak voelt tussen kuilen en gaten.