Hoewel het grote publiek pas tijdens de coronacrisis bekend raakte met glamping, bestaat het concept al langer

De coronacrisis lijkt het glampen in eigen land een extra boost te hebben gegeven

Noem me een verwende millennial, maar er zijn weinig dingen die ik zo verafschuw als met een wc-rol onder mijn arm het grasveldje van de plaatselijke camping oversteken op weg naar het toiletgebouw, alwaar ik voor de derde dag op rij probeer om korte metten te maken met mijn campingobstipatie, terwijl de aangrenzende hokjes bezet worden door een krijsende kleuter en Anja-die-hier-al-jaren-komt-en-zich-inmiddels-iets-te-veel-thuis-voelt. Ik ben dol op natuur, houd van wandelen en wil best op een campingsetje koken, maar het gebrek aan persoonlijke sanitaire voorzieningen is de reden dat ik met geen mogelijkheid een tent in te slepen ben. 

Maar anno 2021 is het niet meer nodig om zelf de haringen in de grond te slaan als je wilt gaan kamperen. Nu ons voor het tweede jaar op rij geadviseerd wordt om vakantie in eigen land te vieren, hoor ik steeds meer kennissen over hun luxe, kant-en-klare kampeervakanties: van safaritenten met veranda’s op Terschelling tot bell-tenten met eigen keuken op de Veluwe. Glamorous camping, oftewel glamping, heeft sinds de coronacrisis aan populariteit gewonnen. In plaats van hun backpack om te hangen en op het vliegtuig naar Bali te stappen, huren kampeerders nu vaak een Mongoolse joert, tipi, boomhut of pipowagen in Nederland. Deze accommodaties geven gasten niet alleen toegang tot eigen sanitair (hoera!), maar bieden vaak luxe voorzieningen als sauna’s, hangmatten, hottubs en fancy foodtrucks. Kunnen we hier van een trend spreken, of is glamping een modegril die na de coronacrisis weer overwaait?

Hoewel het grote publiek pas tijdens de coronacrisis bekend raakte met glamping, bestaat het concept al langer. Goof Lukken, docent toerisme en vrije tijd aan Breda University of Applied Sciences, beschrijft hoe glamping in Nederland haar intrede deed: “Mensen bezitten de laatste vijftien jaar steeds minder eigen kampeermiddelen. Glampers verlangen dan ook naar een kant-en-klare accommodatie, die zij eerder niet vonden op de reguliere campings, die meer basic voorzieningen bieden. De glampingmarkt is erop gericht om mensen te ontzorgen en ze comfort te bieden: de tent is opgezet en de kampeerbenodigdheden zijn aanwezig, evenals kookfaciliteiten en sanitair. Bij glamping hebben mensen de voordelen van kamperen, zoals een mooie omgeving, maar niet de nadelen, bijvoorbeeld het meeslepen van een tent.”

Glampings zijn volgens hem onder te verdelen in twee soorten locaties: glampings die zich op bestaande campings en vakantieparken bevinden en kleinere glampings op basislocaties, zoals boerencampings. Hij ziet dat steeds minder campings enkel de mogelijkheid om te kamperen aanbieden. De vroegere jaarplaatsen, waar je een paar keer per jaar met het hele gezin naartoe ging, raakten verouderd. Dit maakte ze onaantrekkelijk voor jonge toeristen. Als tegenreactie werden de oude stacaravans van het terrein gebonjourd en kwamen daar hippere glampingtenten voor in de plaats. Hiermee voldoen deze locaties aan de wensen van gasten om ‘ontzorgd’ te worden en luxer te kamperen, terwijl ze zelf geen tentstok hoeven mee te brengen.

Het concept is zowel populair onder gezinnen met kinderen, die voornamelijk getrokken worden door het grote aantal activiteiten dat glampinglocaties aanbieden, als bij jonge stelletjes, die eerst liever naar het buitenland vlogen voor avontuurlijke, luxe reizen. Lukken meent dat de glampingtrend tijdens de coronacrisis extra is gehypet, doordat de vakantiefocus plots op het eigen land kwam te liggen. Tegelijkertijd begon een aantal recreatieondernemers pop-upglampings uit de grond te stampen om aan de vraag van binnenlandse reizigers te voldoen.

Jeroen Schreurs en Michael Wedel zijn twee van die ondernemers. Zonder corona was hun pop-upglamping For-rest Glamp bij Bussloo (ten oosten van Apeldoorn) er niet geweest. Schreurs en Wedel verdienden hun geld in respectievelijk de foodtruck- en evenementenbranche en zagen hun inkomen aan het begin van de coronacrisis opdrogen. Ze schakelden hun contacten in en wisten binnen no-time een glamping, inclusief 44 luxe kampeerplekken, in Rekken (in de Achterhoek) uit de grond te stampen. Na één seizoen werd de grond verkocht en moesten ze hun boeltje weer pakken, waarna ze besloten om de locatie in Bussloo te openen.

Bij For-rest Glamp kunnen bezoekers kiezen uit zes verschillende accommodaties. Goedkoop is het niet, dat glampen. De bell-tent is met 80 euro per nacht het voordeligst, maar het luxe tiny house kost minimaal 160 euro per nacht. Daarvoor krijg je dan wel een volledige ‘experience’: een vaatwasser, een badkamer en een kingsize bed onder een lichtkoepel in de slaapvide, zodat je vanuit bed naar de sterren kunt kijken. Zeg maar dag tegen die tent vol zand en die tas vol mieren dus.

Voor 160 euro per nacht krijg je een volledige ‘experience’: een vaatwasser, een badkamer en een kingsize bed onder een lichtkoepel in de slaapvide

Jochem Verheul, mede-eigenaar van For-rest Glamp, constateert sinds de coronapandemie een glampingtrend. De grote vraag naar luxe kampeerverblijven in Nederland komt volgens hem doordat mensen het steeds belangrijker vinden om niet voor alles het vliegtuig te pakken, én doordat ze beseffen dat vliegreizen vermoeiend zijn: “Als je een weekend naar Valencia vliegt, dan kom je vaak niet echt tot rust. Het is aantrekkelijk, omdat de tickets zo goedkoop zijn, maar tegelijkertijd moet je in een kort tijdsbestek heel veel doen: op tijd op het vliegveld zijn, de vliegreis maken, in twee dagen gehaast een stad verkennen, en vervolgens zit je weer overprikkeld in het vliegtuig terug naar huis.” 

Daarom wil For-rest Glamp –voor hetzelfde geld als een weekend Valencia – een unieke binnenlandse belevenis creëren. Verheul meent dat glamping aantrekkelijk is voor veel Nederlanders die een vorm van gezelligheid, rust en luxe willen ervaren die ze normaal alleen van buitenlandse vakanties kennen: “Glamping is over het algemeen wat duurder, dus het is niet voor studenten. Wij zien vooral veel 25-tot 40-jarigen uit de Randstad, die bereid zijn iets meer te betalen om hun drukke leventje te ontvluchten. Wij zijn dan ook een adult only-glamping, om te voorkomen dat kinderen om zeven uur naast hun tent staan te springen en iedereen wakker maken. Daar betaal je niet 120 euro per nacht voor.”

Niet alleen de vakantieparken en pop-upglampings hebben de zaken sinds de coronacrisis zien veranderen. Marieke Verlangen begon in 2016 met het verhuren van haar joert, een ronde Mongoolse nomadentent. Inmiddels runt zij samen met haar echtgenoot Mladen de ecofriendly glamping Gelukkig Wel, onder de rook van ’s-Hertogenbosch.

In het midden van het enorme terrein van 3500 vierkante meter staat de Mongoolse joert, en even verderop de Scandinavische lavvu, een tiny house van hout in prachtige koele kleuren. Varken Meneer Van Stoffelen snuffelt tevreden rond en hond Otis springt vrolijk door het groen. Op het wandelingetje naar de zelfgebouwde sauna of hottub moet je niet vreemd opkijken als je pad dat van een loslopende gans kruist. Naast alle flora en fauna heeft het terrein een massagepraktijk en een atelier. Complete stilte en rust, maar wel van alle gemakken voorzien.

De tekst gaat onder de foto verder.

Verlangen: “Wij zijn in 2016 begonnen. In het begin woonden we zelf in de joert, omdat we hier nog geen huis hadden. Van glamping had ik toen nog nooit gehoord. Inmiddels pakken we het een stuk serieuzer aan. In het begin was het: ik haal mijn spulletjes uit de joert en we verhuren hem voor een weekendje aan iemand die dat leuk vindt. Nu is het ons hoofdinkomen geworden. Een jaar of twee geleden zagen wij een trend opkomen en besloten we er vol voor te gaan. Naast de joert hebben we toen ook een lavvu op het terrein gebouwd.

“We slapen alleen nog in de joert als we op vakantie gaan in onze eigen achtertuin. De tent komt trouwens uit Mongolië. Destijds waren joerts nog niet zo populair in Nederland en kon je er nergens eentje kopen. Ik dacht dat ik de enige gek was die erin wilde wonen.”

Inmiddels is Marieke allang niet meer de enige die graag in haar joert overnacht. Sinds de coronacrisis heeft ze het aantal boekingen explosief zien stijgen: “We hebben duizend meer aanvragen. Sommige mensen blijven bellen en mailen om te vragen of er nog een wachtlijst bij kan komen. We zouden het hele veld vol kunnen zetten met huisjes en dan zouden we nog vol zitten. Na al dat thuiswerken snakken mensen naar natuur, offline ontspanning en nieuwe ervaringen. Even weg van alles, een paar dagen zonder wifi je innerlijke batterij opladen met avontuur, natuur én wellness.” 

Gelukkig Wel is werkelijk sprookjesachtig. Hiervoor zou ik zelfs nog overwegen om die wc-rol onder mijn arm te nemen, maar o ja, dit is glamping! Uniek aan deze locatie is dat gasten het terrein helemaal voor zichzelf hebben. In plaats van een batterij aan boomhutten en tipi’s te bouwen, kozen Marieke en Mladen Verlangen ervoor om bezoekers vrijheid en privacy te geven, zodat ze ‘compleet kunnen onthaasten’. Marieke Verlangen: “Ik zie veel glampingparken opkomen. Die doen hetzelfde als wij, maar op hetzelfde terrein staan dan dertig van die glampinghuisjes. Dan vraag ik me wel af hoeveel er van de glamping overblijft. Hoeveel luxe is er dan nog?”

Een tipi, joert en bell-tent begrijp ik nog, maar kun je een verblijf in een tiny house met een volledige keuken en badkamer nog wel kamperen noemen? Jochem Verheul van For-rest Glamp zegt daarover: “Voor glamping vraag je bijna meer dan voor een goede hotelkamer. Het moet comfortabel zijn en enige luxe hebben. Het grote verschil met een appartementje is dat je op een glamping veel leuker zit. Wij willen een omgeving bieden waarin mensen samen spelletjes spelen – we hebben bijvoorbeeld een jeu de boulesbaan –, ’s avonds naar livemuziek kunnen luisteren en de dag kunnen beginnen met een yogales aan het water. Alles staat in het teken van verbinden en ontmoeten. Dat community-gevoel heb je niet in een appartement of hotel.”

De glampingtrend die zowel Verheul als Verlangen constateren, wordt bevestigd in een recent kampeerdersonderzoek van de ANWB. Hierin is dit jaar een stijging van 11 procent te zien van het aantal kampeerders zonder eigen kampeermiddelen ten opzichte van vorig jaar. De waarschijnlijkste verklaring hiervoor is dat deze ‘nieuwe’ kampeerders in comfortabele glampingaccomodaties verblijven, waar ze zelf niets meer hoeven op te zetten. De ANWB ziet dat deze groep voornamelijk bestaat uit gezinnen met kinderen, bij wie de speelplaatsen, jeu de boulesbanen, food courts en wellnessfaciliteiten die glampings vaak aanbieden in de smaak vallen.

Uit cijfers van het CBS blijkt daarnaast dat het aantal Nederlanders dat in de zomer een vakantie in eigen land ondernam in 2020 ruim een kwart hoger lag dan in de zomermaanden van 2019. Daarbij deed de campingsector – waartoe de glampings meestal behoren –
het in 2020 uitzonderlijk goed in vergelijking met andere branches in de toeristensector, die behoorlijk onder corona te lijden hadden. Zo was de drukste maand (augustus) 19 procent drukker dan in 2019 wat betreft het aantal gasten. Hoewel het die maand 29 procent minder druk was met buitenlandse gasten, was het 36 procent drukker met binnenlandse gasten. Opvallend genoeg vonden in het coronajaar 2020 slechts 4 procent minder overnachtingen op campings plaats dan in coronaloos 2019. De maanden juli tot en met oktober waren in 2020 zelfs allemaal drukker dan dezelfde periode in 2019. 

De coronacrisis lijkt het glampen in eigen land – met name door gezinnen met kinderen en stelletjes die hun buitenlandse reizen in het water zagen vallen – dus een extra boost te hebben gegeven. De combinatie van natuur, avontuur en luxe zorgt ervoor dat een steeds grotere groep de tiny houses, joerts en safaritenten weet te vinden. Of dit betekent dat zij ook in de toekomst voornamelijk in het binnenland op luxe vakantie blijven gaan, is echter de vraag. Zitten mensen postcorona niet direct weer met hun backpack in het vliegtuig naar Bali?

Het Centre of Expertise Leisure, Tourism and Hospitality (CELTH), expertisecentrum op het gebied van vrije tijd, toerisme en gastvrijheid, voerde vorig jaar een scenariostudie uit, die een beeld schetst van de manier waarop toerisme zich na corona zal kunnen ontwikkelen. Het schetst vier plausibele scenario’s. Albert Postma, een van de auteurs van de studie, zegt: “Eén scenario richt zich op ‘business as usual’ en beschrijft een terugkeer naar het ‘oude normaal’, maar ik verwacht dat die situatie niet volledig terugkeert.”

Alles staat in het teken van verbinden en ontmoeten. Dat community-gevoel heb je niet in een appartement of hotel

Jochem Verheul, mede-eigenaar For-rest Glamp

Postma beschrijft hoe zijn onderzoeksgroep in twee van de vier scenario’s verwacht dat de grootste groep mensen dichtbij op vakantie zal gaan, hetzij in eigen land, hetzij niet ver over de grens: “In het scenario ‘survival of the fittest’ gebeurt dat vanuit noodzaak, omdat verre reizen niet meer door de gewone man betaald kunnen worden. In het scenario ‘responsible tourism’ kiest men er bewust voor om een kleinere voetafdruk achter te laten en meer duurzaam vakantie te vieren. Ik denk dat glamping goed bij dit laatste scenario past, zeker nu velen veel geld ‘over’ lijken te hebben, omdat ze tijdens de crisis minder hebben uitgegeven. Aangezien glamping al een tijd in opmars is, is het waarschijnlijk dat de trend zich in het scenario ‘business as usual’ zal voortzetten.” 

Paul Peeters, lector duurzaam vervoer en toerisme aan Breda University of Applied Sciences, ziet de reiswens van globetrotters niet zo snel veranderen: “Zij missen het om de halve wereld over te vliegen en zullen dat weer doen zo gauw het kan.” Een groep bij wie hij wel een kanteling mogelijk acht, noemt hij de ‘veiligheidsreizigers’. Deze toeristen laten hun keuze voor een luxe bestemming vooral afhangen van de prijs (goedkoop naar een resort in Spanje) en de veiligheid (de touroperator lost eventuele vlieg- of hotelproblemen op). Peeters: “Toeristen die veiligheid in brede zin belangrijk vinden, zullen zich afvragen of ze wel weer zo ver moeten reizen, want stel dat het virus weer opdoemt? Zij zijn wellicht meer geneigd om binnen Nederland een luxe vakantie te boeken, en voor die veilig-avontuurlijke groep is glamping interessant.”

Ook docent toerisme Goof Lukken denkt dat mensen mogelijk weer terugvallen in hun oude gedrag: op vrijdag het vliegtuig naar Valencia pakken en op zondag weer terugvliegen. Desondanks meent hij dat glamping succesvol blijft, mede door de toename van het aantal pop-upglampings, die de trend voor een groter publiek zichtbaar hebben gemaakt: “Door het coronajaar is het weer hip om in eigen land op vakantie te gaan. Kamperen in Nederland klonk altijd erg suf, maar door nieuwe glamping-initiatieven hebben mensen kennisgemaakt met nieuwe producten en durven we ons eigen land weer mooi te vinden.”

Voor ruim de helft van de Nederlanders geldt dat zij pas weer op vakantie naar het buitenland willen, wanneer ze zijn gevaccineerd, blijkt uit de nieuwste meting van de Vakantiemonitor van het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC). Bijna de helft van de Nederlanders overweegt daardoor de zomervakantie in eigen land door te brengen. Hoewel ze realistisch lijken over de mogelijkheden, blijkt uit deze meting ook dat veel Nederlanders weer richting de zon zullen vliegen wanneer dat kan.

De tekst gaat onder de foto verder.

Glampingondernemers zullen zich in ieder geval niet laten ontmoedigen wanneer we weer massaal het vliegtuig pakken voor weekendjes Londen of zomervakanties in Patagonië. Nu het traditionele kamperen steeds minder populair is, blijven vakantieparken en pop-upglampings verbeteren en vernieuwen. Het wemelt van de initiatieven als Camping Buitenland in Drenthe (van presentatrice Floortje Dessing), Glamp Outdoor Camp (met zes locaties, waaronder een op Vliegveld Twente), Tijdloos (pop-upglamping van dancefestivalorganisator ID&T) en attractiepark Toverland (glampen onder de achtbaan). 

“Campings blijven investeren in verschillende verhuuraccommodaties, van boomhutten tot huisjes en van ingerichte tenten tot joerts. Deze trend is gaande op zowel grote als kleine campings, waarbij grote campings steeds verder uitgroeien tot volledige vakantieparken. De grens tussen campings en vakantieparken vervaagt daarmee in toenemende mate,” aldus een woordvoerder van de ANWB. Hier merken ze dat steeds meer accommodaties glampingopties aanbieden. De ANWB verwacht dan ook dat de glampingtrend na corona doorzet.

Terug bij Gelukkig Wel, waar de kersenbloesem in bloei staat, is Marieke vooral blij dat meer mensen Nederland het afgelopen jaar als vakantiebestemming hebben ontdekt. Ze vraagt zich af waar het nu eigenlijk om gaat bij dat verre reizen: een nieuwe omgeving bezoeken, mooie ervaringen opdoen? Zij blijft daarom proberen het exotische van het buitenland naar Nederland te halen door bezoekers in hun eigen land op avontuur te laten gaan met het comfort van een vijfsterrenhotel: “Maar in the end doen we gewoon wat we zelf leuk vinden en waar we vrolijk van worden. We bouwen ons eigen paradijsje.”