Spring naar de content
bron: anp

Hugo de Jonge: joviaal, tot er kritiek komt

Demissionair minister van VWS en vicepremier Hugo de Jonge (43) ligt als verantwoordelijke voor de coronamaatregelen voortdurend onder vuur. Vriend & vijand over de (te) optimistische Rotterdamse CDA’er. ‘De Jonge heeft een idee waarvan hij denkt dat dat het beste is en daar gaat hij mee door, als een bulldozer.’

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Astrid Theunissen

“Hugo is een familiemens en binnen ons gezin absoluut de gangmaker. Als hij binnenkomt, komt er iemand binnen en dan vertelt hij graag over wat hem bezighoudt. Krijgt hij door dat hij te lang aan het woord is, dan kan hij omstandig anderen gaan bevragen of hij grapt tegen een van ons: ‘Genoeg over mezelf gepraat. Vertel jij nu eens wat over mij.’ 

“Ik ben de oudste thuis, daarna komt Hugo en dan onze twee zusjes en jongere broer. Hugo en ik schelen maar twee jaar en hebben een speciale band. Omdat onze vader dominee is geweest, zijn we vaak verhuisd en moesten we afscheid nemen van onze vriendjes. Ik denk dat wij daardoor elkaars beste vrienden zijn geworden, al zijn we totaal verschillend. Terwijl ik hard moest huilen toen ik voor het eerst naar school ging, stapte Hugo de kleuterklas binnen en zei: ‘Hallo allemaal, kinderen, hier ben ik dan.’ Hij is gemakkelijk in de omgang, opgeruimd en joviaal en het was al vroeg duidelijk dat hij een geboren leider is. Vaak als we samen speelden was ik vooral fysiek bezig; dan was ik bezig om een gat te graven en stond hij erbij te oreren over hoe dat gat eruit moest zien.”

Marien de Jonge, broer, hoofd laboratorium Medische Immunologie bij het Radboudumc Nijmegen

Ik ontmoette hem 26 jaar geleden, in 5 havo van de Willem van Oranjeschool in Oud-Beijerland. Vanwege een auto-immuunziekte was ik een halfjaar niet op school geweest en ineens zat Hugo met Duits en aardrijkskunde schuin voor me in de klas. Het was een gewone jongen om te zien – hij had kort haar, droeg All Stars, een spijkerbroek en een shirt of trui –
maar een sociale, stoere jongen die op school weleens optrad met zijn gitaar. In de pauzes gaf hij me cassettebandjes met muziek van Eric Clapton en de Alan Parsons Project. Die moest ik luisteren. Dat was zijn manier om een beetje voor me te zorgen – ik was nog niet helemaal beter. Ook zijn vrolijkheid en energie werkten voor mij als een medicijn. Hij trok me uit mijn vermoeidheid. Vier jaar later zijn we getrouwd. 

Hij perst elke ochtend braaf voor het hele gezin sinaasappels uit en hij brengt de vuilniszak weg

Mireille de Jonge, echtgenote

“We hebben inmiddels een zoon van zestien en dochter van dertien, en nog steeds een heel goed huwelijk, ook al was er de afgelopen tijd natuurlijk weinig tijd voor het gezin. Als er iets is, spreken we het uit en maken we afspraken. Zo is er de afspraak dat Hugo niet bellend binnenkomt, en onze kinderen en ik hebben hem twee taakjes toebedeeld. Hij perst elke ochtend braaf voor het hele gezin sinaasappels uit en hij brengt de vuilniszak weg. Zodra hij thuiskomt, krijgt hij die zak aangereikt. Dat doet hij zonder mopperen, soms met zijn pak nog aan. Het is een gemakkelijke man. Echt. Op vakantie doet hij alles. We gaan meestal kamperen in Italië en dan kookt hij, want dat vindt hij ontspannend, en hij vindt het gezellig om af te wassen, want dan kan hij met iedereen een praatje maken.”

Mireille de Jonge, echtgenote, maatschappelijk werkster basisschool Rotterdam

Het optimisme heeft Hugo van onze moeder, die voor haar huwelijk als ic-verpleegkundige werkte. Het studieuze en onderwijzende heeft hij van onze vader, net als het debatteren en de interesse in politiek. Pa leerde ons hoe je anderen kunt overtuigen. 

“Hij heeft Hugo ook blokfluit leren spelen. Iedereen in ons gezin speelde piano, maar Hugo wilde een blokfluit. Eerst kreeg hij zo’n plastic ding van de Hema, later had hij een mooie houten altblokfluit waarop hij Bachcantates en Händel speelde. Daarmee begeleidde hij ons pianospel thuis of in de kerk.”

Marien de Jonge 

Als achttienjarige pabostudent was Hugo lid van de medezeggenschapsraad. Ik was toen secretaris van het college van bestuur van de hogeschool waar de pabo onder viel en trof hem daar. Hugo was nadrukkelijk aanwezig: zeer enthousiast en zeer uitgesproken. Ik zag een volksvertegenwoordiger in de dop en een echte zoon van een dominee. Hij voelt zich verantwoordelijk om iets bij te dragen aan de maatschappij. Dat hij als leraar op De Akker in de Millinxbuurt ging werken, destijds een school in de moeilijkste wijk van Rotterdam, kwam voort uit zijn opvoeding en geloofsovertuiging. Hij wilde voor kwetsbare leerlingen het verschil maken.”

Jan de Vries, burgemeester Sliedrecht, voormalig Tweede Kamerlid CDA

Zijn vader had, zoekend op een brommertje, in de Moerkerkestraat een kamer voor Hugo gevonden. Hij woonde om de hoek en kwam bij ons op De Akker werken als leraar in opleiding. Het was een wijk met veel criminaliteit en veel leerlingen op onze school hadden problemen of hadden het nodige meegemaakt. Hugo hield hun voor dat zij aan het roer van hun leven stonden. Hij hielp jongeren met schulden en wees ouders op hun verantwoordelijkheid.

“Hugo had het. Hij stond voor groep 7 en 8 en had meteen overwicht, loste conflicten behendig op, kon praten als brugman, was muzikaal, en nam zelf initiatieven – belde de brandweer om met de klas in de kazerne te kijken. Hij haalde een negen voor het praktijkgedeelte. 

“Hij was populair bij de leerlingen. Hij ging met de kinderen op zijn eigen huwelijk een uur lang bowlen, hij speelde tot grote hilariteit soms op twee blokfluiten tegelijk en haalde weleens een grap uit. Ook bij zijn collega’s. Bij het afscheid van een collega had hij een poppenkast bedacht waarbij de Chippendales ineens tevoorschijn kwamen. 

“Uit alles sprak zijn ambitie. In no time had hij zich allerlei zaken toegeëigend, soms had hij ze zelfs uit mijn handen getrokken. Hij schreef ’s avonds laat nog aan plan voor het bestuur. Uiteraard kwam hij na zijn opleiding bij ons in dienst, maar toen werd hij gevraagd als adjunct-directeur van een andere school die onder het bestuur van De Akker viel. Ik was heel boos. Wij hadden hem opgeleid en na pas één jaar bij ons te hebben gewerkt als docent vertrok hij. Hij was nog een jochie ook, 23, en hij moest nog een boel leren. Maar hij kon het. Ook daar.”

Stoffel Boot, directeur basisschool De Akker 

Hugo de Jonge in 1999

Op instigatie van zijn vrouw Mireille solliciteerde Hugo bij de Tweede Kamerfractie van het CDA, als beleidsmedewerker onderwijs. Het was een onverwachte carrièremove. Doorgaans nemen we academici aan voor die baan, maar ik was eerste woordvoerder van de fractie en wist dat hij met zijn voeten in de klei had gestaan en eveneens geïnteresseerd was in beleidsvoering. Ik nam hem aan. Al snel bleek hij een groot politiek talent. Hij vond het heerlijk om debatten voor te bereiden, had een visie en wist snel relaties op te bouwen. Daarbij was hij plezierig gezelschap. Hugo is gevat, weet de sfeer te bepalen, zingt weleens een lied. Hij bracht positieve energie in het team. Hugo denkt in kansen en mogelijkheden. Mislukt een plan, dan moedig voorwaarts. Zijn oprechte optimisme, voortkomend uit zijn levensovertuiging, wordt vandaag de dag helaas niet door iedereen begrepen. Sommigen vinden hem glad, popiejopie en framen hem – wanneer er iets misloopt – als een blufgozer.”

Jan de Vries 

Hugo werd in 2007 mijn politiek assistent. Ik was toen staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en ik heb hem leren kennen als een zeer energiek mens; iemand die vrijwel altijd vrolijk is en grote ambities kende. Hij legt de lat hoog, voor zichzelf en voor anderen. We móesten dingen bereiken, mensen in beweging brengen. Hij is een echte Rotterdammer, van ‘geen woorden, maar daden’.

Marja van Bijsterveldt (CDA), burgemeester Delft

Hij werd in 2010 wethouder Onderwijs en Zorg. In 2006 was het zogenoemde Maasmeisje vermoord door haar vader, terwijl er 22 instanties op dat gezin zaten. Hugo’s belofte aan de stad was dat elk multiprobleemgezin één regisseur zou krijgen. Dat is hem niet gelukt, maar anders dan zijn voorgangers wist hij uit de frontlinie van politieke verontwaardiging te blijven. Hij opereert politiek heel behendig en kan goed downplayen. Neemt woordvoerders van alle partijen aan de voorkant mee in zijn verhaal, dat hij sterk brengt.

“Maar hij stak ook zijn nek uit door zich hard te maken inzake twee omstreden onderwerpen: verplichte conceptie van moeders die hun kinderen verwaarlozen en het verbod op het thuisonderwijs omdat islamieten hun dochters zo buiten de westerse samenleving hielden. Hugo heeft de zaak van het thuisonderwijs tot aan de rechter uitgevochten, die stelde dat thuisonderwijs onwenselijk was. Die actie werd hem door het CDA niet in dank afgenomen omdat het verbod ook voor het christelijk thuisonderwijs gold. Verplichte anticonceptie kon hij op gemeentelijk niveau niet afdwingen, maar dat hij voorop ging in de discussie. Dat vond ik van moed getuigen. Toen we overigens tijdens een volgende termijn samen in het college zaten ontpopte hij zich als een teamspeler. “Dit gaan we klaren,” zei hij steevast. Nu zitten we beiden in Den Haag en als minister heeft hij die houding nog steeds. Hij kan ook nog steeds, zoals hij in Rotterdam deed, met zijn breedsprakigheid een debat kapot praten.”

Ronald Buijt, voormalig raadslid Leefbaar Rotterdam, hoofd fractiebureau Ja21

Ik zie hoe Kamerleden erbij zitten. Zodra de minister van VWS aan het woord is, zitten ze onderuitgezakt. Interrumperen gebeurt bijna niet meer, uit angst dat het nog langer duurt.” 

Toenmalig Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib, tv-programma M, 3 juli 2020

Martin van Rijn kende de zorg goed. Hugo de Jonge heb ik in het begin van zijn ministerschap weleens gesouffleerd, omdat hij iets niet wist. Maar hij is leergierig, intrinsiek geïnteresseerd en gaat veel op werkbezoek. Hij is ook heel benaderbaar. Ik heb zijn nummer en als er iets is, reageert hij snel. Alleen, als je een probleem aankaart, zet hij er een programma op, waardoor we in de ouderenzorg stikken van de programma’s. En hij zegt wel tegen zorgmedewerkers: ‘Als je een regel niet snapt, schrap ’m dan,’ maar hij schrapt niet de keurmerken die een belangrijke veroorzaker zijn van de administratieve druk. Dat de ouderenzorg onder hem niet grootschalig is verbeterd, heeft te maken met de taaiheid van de sector met al die verschillende belangen. En door de coronacrisis heeft hij de ouderenzorg grotendeels uit zijn handen moeten laten vallen.

Alles wat tijdens zijn ministerschap is bedacht leidt tot meer bureaucratie en dus tot frustratie

Jos de Blok, oprichter Buurtzorg

“Ik mag hem wel. Na een flinke botsing dronken we een biertje en was het klaar, en hij heeft gevoel voor humor. Toen Hugo Borst en ik eens met hem in het café zaten, kon hij de grap waarderen dat mensen omkeken vanwege de andere Hugo. Van mij zou hij weer minister mogen worden, maar daar is niet iedereen in het veld het mee eens. Veel zorgverleners vinden dat hij veel dingen niet snapt en te drammerig is.”

Carin Gaemers, mede-initiatiefnemer zorgmanifest ‘Scherp op ouderenzorg’ 

De Jonge stelt zich op als een autoritaire manager met een top-downbenadering. Zijn reorganisatieplan van de wijkverpleging is een soort clusterbom. Hij knipt de wijkverpleging op in stukjes, waardoor bestuurders continu aan tafel zitten om zaken onderling af te stemmen en waardoor personeel eindeloos met de administratie bezig is. Er is door De Jonge namelijk een plan door de Kamer gejast dat de bekostiging van de wijkverpleging nodeloos ingewikkeld maakt. Voorheen was er een gemiddelde prijs voor alle handelingen, nu moeten handelingen en prijzen worden uitgesplitst. Dat is niet alleen tijdrovend, maar werkt ook prijsopdrijvend, omdat de duurste handelingen het vaakst worden gedeclareerd. Iedereen in het veld ziet de nadelen, maar De Jonge heeft een idee waarvan hij denkt dat dat het beste is en daar gaat hij mee door, als een bulldozer.

“Alles wat tijdens zijn ministerschap is bedacht leidt tot meer bureaucratie en dus tot frustratie. Ik werk inmiddels veertig jaar in deze sector en stroperige regelgeving is de belangrijkste reden waarom mensen massaal de zorg verlaten. De Jonges beleid gaat de komende vijf tot tien jaar voor grote problemen zorgen.”

Jos de Blok, oprichter en eigenaar Buurtzorg

Die man houdt enorm van zichzelf. Dat kan niet anders als je je voortdurend in clownsschoenen aan het volk vertoont. (–) Het bleef niet bij schoenen, we kregen de zonnebank er ook nog bij. Een minister van Gezondheid die een bruine teint belangrijker vindt dan huidkanker is per definitie ongeschikt voor zijn functie.”

Teun van de Keuken, columnist, in de Volkskrant, 19 april 2021.

Hij presteert het om het ene na het andere project te laten mislukken. Alles wat De Jonge aanraakt, gaat mis. Er was een tekort aan mondkapjes voor het
ziekenhuispersoneel, het bron- en contactonderzoek werd een fiasco, de app functioneerde niet, het vaccinatieprogramma kwam niet op gang, hij goochelde met coronacijfers en hij gaf 100,8 miljoen uit aan een bedrijf dat vier dagen bestond en zonder dat er een aanbesteding plaatsvond. Als CEO van een bedrijf word je voor minder ontslagen. 

“Er is ook nog eens 5,1 miljard euro aan bonnetjes kwijt en voor de testsamenleving heeft hij even snel een aantal bedrijven gecontacteerd en die al wekenlang dagelijks 500.000 euro betaald, terwijl we nog niet klaar zijn voor die testsamenleving. Tegelijkertijd wordt het mkb over de kling gejaagd. 

“Mijn grootste grief is dat de minister bij het nemen van de maatregelen de nevenschade niet meeweegt. Er zijn hoogleraren die beweren dat de maatregelen tegen het coronavirus misschien wel dodelijker dan het virus zelf zijn, maar zij worden door hem niet gehoord. De Jonge is monomaan in zijn beleid, andersdenkenden komen niet aan het woord. Toen ik eens vroeg naar de registratie van bijwerkingen van vaccins en de ouderen in verpleeghuizen die na een vaccin waren overleden, schoot hij uit zijn slof en werd ik weggezet als ‘gevaarlijk man’ die nepnieuws zou verspreiden.”

Wybren van Haga, Tweede Kamerlid Groep Van Haga 

De Jonge kan niet tegen kritiek. Daarom spreken ook zo weinig mensen uit het veld zich uit tegen zijn beleid. Ze zijn bang te worden aangepakt. Sinds ik commentaar heb geuit op zijn beleid, ben ik tot persona non grata verklaard. Ik had goed contact met zijn voorgangers Martin van Rijn en Edith Schippers. Als vertegenwoordiger van Buurtzorg, dat zo’n twintig procent van alle thuiszorg biedt, kwam ik geregeld op het ministerie. Sinds ik De Jonge heb bekritiseerd, word ik niet meer uitgenodigd. Sterker: De Jonge liet zich tijdens een bezoek aan China en Canada negatief uit tegenover mijn lokale partners daar. 

“En nadat ik in het begin van de crisis had getwitterd dat ik mondkapjes had gekocht om mijn personeel te beschermen dat onmogelijk afstand kan houden in hun werk, sprak De Jonge me tijdens een persconferentie persoonlijk daarop aan. Ik
ontnam het ziekenhuispersoneel hun mondkapjes. Terwijl er geen schaarste was. Er waren wel vierhonderd aanbieders van beschermingsmiddelen.”

Jos de Blok 

‘Of Hugo in de politiek blijft, is aan Hoekstra, die straks zijn team formeert’, zegt zijn vrouw Mireille de Jonge

In maart las ik dat mijn leeftijdsgroep aan de beurt was voor een vaccin, maar ik had nog geen uitnodiging ontvangen. Ik belde de GGD of ik al een afspraak kon maken. ‘Nee,’ zei de dame aan de lijn. Ik moest wachten op de uitnodiging. Dat vond ik merkwaardig en ik belde opnieuw. Ik kreeg een andere vrouw te spreken, bij wie ik wel een prikafspraak kon maken. Omdat ik de gegevens van mijn even oude vrouw niet bij de hand had, moest ik terugbellen. Toen vertelde een derde dame mij dat ik géén afspraak kon maken. Maar na een vierde telefoontje met een jongeman was het gelukt: er werd een datum geprikt voor twee weken later.

“Het prikbeleid was dus een beetje een zootje en het GGD-verhaal vertelde ik op enigszins komische toon in mijn podcast. Vervolgens bereikte mij een tsunami aan berichten waarin ik werd uitgemaakt voor een ongelooflijke egoïst en schoft. De woede bleek veroorzaakt door een tweet van Hugo de Jonge. Ik was een vaccinvoordringer. ‘Ikke, ikke, ikke en de rest kan stikken,’ schreef hij, en: ‘Gelukkig deugen de meeste mensen wel.’

“Daar was ik toch wel beduusd van. Ik had niets verkeerds gedaan. De GGD Utrecht verzekerde mij dat ik gewoon aan de beurt was. Het uitnodigingsbeleid per brief liep alleen niet synchroon met de tijdspanne waarin mensen uit een bepaald tijdsvlak geprikt kunnen worden, zo was me bij de GGD verteld. En als je dat als minister niet weet, moet je je kop houden. In het tv-programma Op1 heb ik de situatie uitgelegd en heb ik excuses geëist van De Jonge. Excuses kwamen er, van de GGD Utrecht, niet van De Jonge, terwijl er op het internet nu wordt gesproken van een ‘Van Rossempje’ als iemand voordringt.”

Maarten van Rossem, historicus, presentator, schrijver 

Hugo doet alles met overgave en kan slecht tegen de bekende ‘stuurlui aan wal’. De bestuurders of ‘deskundigen’ die in de pers allerlei zaken roepen over hoe het zou moeten en wat niet goed gaat. Hij blijft ondanks de moeilijke omstandigheden optimistisch. Hij is het die een stip op de horizon durft te zetten. Zijn positivisme maakt dat hij soms iets te snel iets toezegt.”

Marja van Bijsterveldt 

Ik vind dat er wel heel veel wordt aangekondigd, en als je wat je aankondigt vervolgens niet kunt waarmaken, knaagt dat aan je geloofwaardigheid.”

Tjibbe Joustra, tv-programma Buitenhof, 9 mei 2021

Hugo de Jonge vraagt geen mensen aan tafel die anders of kritisch denken en dat is jammer. Hij is gemakzuchtig en zeer kundig om zich overal uit te kletsen. Kennis over de gezondheid(szorg) heeft hij niet. Een helikopterview en nuance ontbreken. Zijn doel een virus te bestrijden – met testen, maatregelen (mondkapjes), lockdowns en vaccinaties – moet gehaald worden, ondanks serieuze signalen van de schadelijke effecten door de maatregelen. Over mensen die twijfelen over een vaccin zegt onze minister van Volksgezondheid: ‘Joh, mensen hebben hun leven lang frikandellen gegeten. Je weet toch ook niet wat daarin zit.’ Ongelofelijk. Hij begrijpt niet dat deze vaccins experimenteel zijn en dat er inmiddels meer serieuze schadelijke gevolgen gemeld zijn dan het totaal van alle bijwerkingen van de vaccinaties in de afgelopen twintig jaar.

“Er zijn jonge mensen die nauwelijks risico hadden om te overlijden aan Covid-19 nu overleden of gehandicapt door vaccinatie.  In mei overleed een gezonde 37-jarige Belgische vrouw aan het Janssen vaccin en een 44 jarige Engelse vrouw aan het Astra Zeneca vaccin In Noorwegen overleed 1 zorgmedewerker en 2 werden met ernstige verschijnselen opgenomen in het ziekenhuis. Dit zijn onomkeerbare effecten. Op 3 juni besloot de Gezondheidsraad om mensen jonger dan 44 jaar geen Janssen-vaccin meer te geven. Eerder werd het gebruik van het AstraZeneca vaccin – ook een adenovirusvectorvaccin – ontraden voor jonger dan 60 jaar. Noorwegen stopte met beide vaccins voor alle leeftijden. Eventuele langetermijneffecten zijn nog niet bekend.

“Hij heeft ook negen maanden geroepen dat mondkapjes geen zin hebben, maar ineens moesten we ze op. Er is geen enkel wetenschappelijk bewijs dat ze nuttig zijn om te dragen, maar wel dat ze schadelijk kunnen zijn voor mens en milieu. Daar kan niet over gesproken worden. Samen met anders denkenden en Hugo de Jonge een debat kan tot interessante inzichten voor een betere gezondheid(szorg) leiden.

Dr. Carla Peeters, immunoloog, bestuurder, change-agent, eigenaar Cobola – Good Care Feels Better 

Lelijke uitlatingen en bedreigingen raken hem, maar Hugo focust zich dan op de mensen die bloemen brengen en kaarten sturen. Hij gaat elke dag weer vrolijk op pad. Hij vindt zeker steun in het geloof, maar hij is ook gewoon een rasoptimist. Hij baalt alleen even wanneer hij net tijd denkt te hebben om op zijn racefiets te stappen en precies dan talloze telefoontjes krijgt, of dat het net gaat regenen. Maar als hij zich heeft voorgenomen om te fietsen, moet en zal hij dat doen, al is het in het donker. Hugo is heel gedisciplineerd. Hij drinkt door de week ook geen alcohol.”

Mireille de Jonge 

Hij is natuurlijk erg druk. Af en toe fietsen we samen een rondje in Limburg, in Zeeuws-Vlaanderen of in de buurt van Nijmegen, waar ik woon. Af en toe praten we elkaar bij. Ik werk al meer dan twintig jaar aan infectieziekten en vaccinonderzoek, maar het zou te veel eer zijn om te zeggen dat ik zijn klankbord ben. Hugo heeft goede adviseurs om zich heen.”

Marien de Jonge 

Ik vind Hugo een hartstikke vriendelijke, gedreven, betrokken man. Hij luistert echt, al is hij soms moeilijk van zaken te overtuigen. Hij hoeft natuurlijk ook niet altijd naar Ernst en Diederik te luisteren, maar als hij het vaccinatiebeleid anders had aangepakt, waren we in april niet in die akelige situatie terechtgekomen dat de ic’s overvol dreigden te raken.” 

Diederik Gommers, intensivist Erasmus MC Rotterdam, lid OMT

Je bezweert met z’n allen een crisis in de overtuiging dat iedereen naar eer en geweten probeert om uit de crisis te komen. Dat wil niet zeggen dat iedereen op iedere positie dezelfde keuzes gemaakt had. Ik zou het AstraZeneca-programma niet stopgezet hebben. En ik zou in eerste instantie massaal ingezet hebben op alleen eerste vaccinaties, op een eenprikstrategie. Dat had ons sneller in staat gesteld om een groter deel van de 55-plussers te vaccineren en daardoor ziekenhuisopnames te voorkomen. Door de druk op de ziekenhuizen te verminderen waren we in staat geweest veel meer non-covidzorg te blijven doen. Veel urgente zorg moet nu ingehaald worden.

Hij is gemakzuchtig en zeer kundig om zich overal uit te kletsen

Carla Peeters, immunoloog

“De oprichting van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) was een belangrijke innovatie en een positieve samenwerking. Positief is ook dat Hugo komt kijken op plekken waar de nood hoog is, zoals in verpleeghuizen en het Zuyderlandziekenhuis, na een kritische brief van de directie. Hij gaat in alle drukte echt op pad. Op de eerste dag na de oprichting was hij al bij het LCPS en hij was zichtbaar onder de indruk toen er ter plekke een patiënt uit de helikopter kwam, pal voor zijn neus.”

Ernst Kuipers, voorzitter Landelijke Netwerk Acute Zorg, bestuursvoorzitter Erasmus MC 

Ik vond het schokkend om te horen hoe Hugo Jonge spreekt over kunst en cultuur. Dat we ook wel een dagje zonder kunnen, en dat we ook gewoon een dvd’tje kunnen opzetten. Musea en theaters waren geen dag, maar een halfjaar dicht. Die opmerking over die dvd was bijzonder knullig. Wie heeft er tegenwoordig nog een dvd-speler?! Erger dan deze slip of the tongue vind ik de denkwijze erachter. Er spreekt minachting uit, tegenover de sector, maar vooral tegenover de bezoekers van culturele instellingen. Kunst en cultuur worden door de ministerraad als niet-essentieel beschouwd, terwijl de musea in 2019 maar liefst 33 miljoen bezoekers hadden. Maar hoger in de prioritering dan kunstenaars staan sekswerkers – die mochten eerder aan de slag.

“Hugo de Jonge is minister van Welzijn. Uit wetenschappelijk onderzoek van de Wereldgezondheidsorganisatie blijkt dat kunst en cultuur wezenlijk bijdragen aan een betere geestelijke gezondheid. Ik vraag me af of hij in zijn vrije tijd weleens in een museum of theater komt. Graag nodig ik de minister uit om met zijn gezin bij ons in het Frans Hals Museum zelf de impact van kunstbeleving te komen ervaren.”

Ann Demeester, directeur Frans Hals Museum, bijzonder hoogleraar kunst en cultuur Radboud Universiteit

We zijn drie jaar geleden op Katendrecht gaan wonen vanwege de vele culturele instellingen die hier zijn. Voor de crisis maakten we veel gebruik van de theaters en restaurants hier en gingen we naar North Sea Jazz en naar concerten. Nu kijken we elke avond samen series op Netflix, als Hugo tenminste niet om twee uur ’s nachts thuiskomt. We hebben net The Crown afgerond. Fantastisch, al mag het van ons iets spannender zijn, zoals The Wire, zodat we niet na tien minuten in slaap vallen.”

Mireille de Jonge

Ze zeggen van mij weleens dat ik onvermoeibaar ben, maar na meer dan een jaar coronabeleid weet ik het zeker: op dit punt moet ik echt mijn meerdere erkennen in Hugo de Jonge. Als vakminister was hij altijd al een man van de inhoud, die alles wilde weten en alles overzag. En in coronatijd is die manier van werken misschien nog wel sterker geworden. Hugo is iemand die niet loslaat, ook niet als het eens een keer tegenzit. Rotterdam zit in hem: geen woorden maar daden. Ik geloof dat Nederland zich gelukkig mag prijzen dat juist hij in het afgelopen jaar zo’n grote rol speelde in de corona-aanpak. Persoonlijk doe ik dat zeker. We hebben het laatste jaar echt als team gewerkt en daar ben ik Hugo ongelooflijk dankbaar voor.”

Mark Rutte, minister-president

Rutte en De Jonge zijn echt een duo. Ik weet niet wie de beslissingen neemt. Rutte schakelt razendsnel. Ik merk dat Hugo soms onzeker van mij wordt. Hij wil ook niet samen met mij in een televisieprogramma zitten. Dat begrijp ik wel. Als het over geneeskunde gaat, heb ik het als medicus gemakkelijker. En ik ben nogal een krachtig persoon.

Over zijn vertrek als partijleider was Hugo verdrietig. Maar zoals altijd herpakte hij zich snel

Mireille de Jonge, echtgenote

“Hij kan weleens mopperig zijn als ik of Ernst kritiek op zijn beleid uitte. Natuurlijk, maar dat is toch mooi?! Ik vond het minder mooi dat Hugo in de media zei dat ik loog, omdat de Volkskrant schreef dat ik me door hem onder druk gezet had gevoeld om te bevestigen dat er 1600 ic-bedden beschikbaar zouden komen. Ik voelde me niet onder druk gezet en dacht: Ik lieg niet, oeneflapper! Mark Rutte zegt dan: ‘Diederik kennende heeft hij dat niet zo bedoeld als het in de krant staat,’ en nodigde me uit voor een kopje koffie. Als Hugo in de problemen komt, is hij minder relaxed.

“Nadat hij besloten had om geen lijsttrekker meer te zijn, werd hij sterker in zijn ministerschap. Toen had hij waarschijnlijk meer tijd.”

Diederik Gommers 

Zijn verklaring dat hij voor het landsbelang afzag van het lijsttrekkerschap van het CDA was ongeloofwaardig. Hugo zou nooit uit zichzelf zijn gestopt. Hij moest weg. Hij had niet genoeg steun meer binnen het CDA. Er werd gelekt naar de media, zijn blunders als minister straalden steeds meer af op de partij, en Wopke Hoekstra stond al klaar om het over te nemen. Dat was voor Hugo heel pijnlijk, maar hij heeft zich geschikt naar de partij, dus ik denk dat hij weer minister wordt.”

Ronald Buijt

Of Hugo in de politiek blijft, is aan Hoekstra, die straks zijn team formeert. Over zijn vertrek als partijleider was Hugo verdrietig. Maar zoals altijd herpakte hij zich snel. Dat zal niet anders zijn mocht er geen plek meer voor hem zijn in de politiek. Meester zijn vond hij ook geweldig.”

Mireille de Jonge