De talkshow-boom
“Al jaren wordt het einde van de lineaire televisie voorspeld, maar door corona (en de avondklok) zitten we en masse weer aan de treurbuis gekluisterd.” Tom Kellerhuis over de wildgroei aan talkshows.
Al jaren wordt het einde van de lineaire televisie voorspeld, maar door corona (en de avondklok) zitten we en masse weer aan de treurbuis gekluisterd. De kijkcijfers van de landelijke persconferenties van Mark Rutte en zijn demissionaire kabinet, die door de publieke en de commerciële omroepen worden uitgezonden, bewijzen dat: ruim de helft van de volwassen Nederlanders schakelt in. Wat eveneens opvalt, zijn de vele talkshows, van de vroege ochtend tot de late avond, met bereikcijfers die voorheen alleen aan de allerbesten waren voorbehouden. Op1, begin vorig jaar nog bij wijze van kortlopend experiment bedacht voor laat in de avond, op elke werkdag met tien verschillende presentatoren, draait inmiddels elke dag van de week op volle toeren. Ruim een jaar later is het programma bijkans niet meer weg te denken uit het avondaanbod. En ook bij de commerciëlen zit men wat dat betreft niet stil.
“De praatprogramma’s zijn alomtegenwoordig, meer dan vroeger, lijkt het,” schrijft Bert Nijmeijer in zijn artikel over het fenomeen. “Als je televisieperiodes zou willen karakteriseren, zou je de jaren zeventig en tachtig de tijd van de grote spelshows kunnen noemen, de jaren negentig die van de soaps, de jaren nul van de realitytelevisie. Maar de tegenwoordige tijd is van de talkshow. Ze praten de klok rond, van Goedemorgen Nederland tot de 5 Uur Show, via RTL Boulevard naar M en De Vooravond, Jinek en Op1.”
“Ik denk dat het perceptie is, het gevoel dat er een overkill is aan talkshows,” zegt onderzoeker en journalist Birte Schohaus, die promoveerde op het optreden van politici in talkshows, in datzelfde artikel. “Je moet het niet groter maken dan het is. Als er een miljoen mensen kijken, kijken er ook zestien miljoen niet. Dat is een cliché, maar wel waar. De dominantie van de talkshows is ook een mediawerkelijkheid: journalisten volgen het, het leeft op Twitter.”
Hoe dan ook: talkshows lijken in coronatijd te domineren, want het virus is elke dag weer goed voor een verhitte discussie vanachter de studiotafels. Alleen is natuurlijk de vraag: wie kijken er? Uitgever en media-adviseur John Olivieira, lid van de Raad voor Cultuur, is persoonlijk lang geleden al afgehaakt en kijkt alleen als iemand hem op een bijzondere aflevering attendeert: “Ik vind het geen sterke televisie. Het is puur gericht op de kijkcijfers. Talkshows zijn volledige entertainment properties geworden en hebben helaas niet de diepgang van de Stephen Colberts (The Colbert Report – TK) en Trevor Noahs (The Daily Show – TK) van deze wereld.”