JA

Robèr Willemsen, voorzitter Koninklijke Horeca Nederland (KHN)

Waarom moet de overheid alle vaste lasten van de horeca vergoeden?

“Omdat we door de overheid verplicht zijn om onze deuren gesloten te houden. Tijdens de eerste lockdown deed de overheid een klemmende oproep aan de horecasector om allemaal een gelijk deel van de pijn te nemen, dus óók de verhuurders van horecapanden. Dat is naïef geweest, want dat is gewoon niet gebeurd. Het overheidsbeleid zwalkt. Vanaf oktober zijn we daarom steeds vaker gaan uitleggen waarom die volledige vergoeding écht noodzakelijk is.” 

Wat gebeurt er als er niet honderd procent vergoed wordt?

“Veel bedrijven zijn op dit moment al technisch failliet. KHN denkt dat het nu om meer dan de helft van de horecabedrijven gaat. Dit speelt in de gehele sector. Er is nu alleen sprake van het opschuiven van schulden in plaats van kwijtschelden. Uiteindelijk gaat dat ergens fout als mensen moeten gaan terugbetalen.”

Vindt u niet dat het nemen van risico inherent is aan ondernemen? 

“Ondernemersrisico vind ik een terecht punt als je er als ondernemer invloed op kan uitoefenen. Inherent aan ondernemen is dat er betere en mindere periodes zijn. Nu zijn we echter met een klap tegen de muur van honderd naar nul gegaan. Daarbij kan de overheid simpelweg ook niet ontkennen dat wij er al zo’n vijf miljard zelf in hebben gestopt. Maar dat is niet genoeg, en de huidige situatie heeft niets met ondernemersrisico te maken. Er is niet tegenaan te sparen. Dat is gewoon heel pijnlijk.”

NEE

Peter De Keyzer, Belgisch econoom

Waarom vindt u dat de overheid niet alle vaste lasten van de horeca moet vergoeden?

“Het is een vorm van discriminatie van zelfstandig eigenaren met een stevige buffer ten opzichte van huurders van horecapanden. Eigenaren hebben namelijk minder vaste lasten. Bovendien kan tijdelijke hulp op lange termijn grote economische schade veroorzaken. Het substantieel en structureel sponsoren van verliezers staat sectorale verandering in de weg. De overheid stelt zo als het ware het doodvonnis van deze bedrijven uit, aangezien het pre-crisis-niveau wellicht nooit zal terugkeren.”

Wat zou de uitwerking van deze maatregel zijn?

“De overheid kan het zich permitteren, maar zij zou hiermee een precedent scheppen voor andere sectoren, zoals de vliegsector en kantoorpandenverhuur. In plaats van een investering is dit een lopende uitgave, die het sectorale groei-potentieel niet verhoogt. Het risico is een soort zombie-economie, waarin bedrijven afhankelijk zijn van permanente overheidssteun. Het zou beter zijn om bedrijven een eenmalige premie te bieden, om hetzij te stoppen, hetzij het businessmodel te herpositioneren.”

Vreest u niet dat eerdere compensaties weggegooid geld zullen blijken als deze horecabedrijven alsnog failliet gaan?

“Dat is altijd een schade-afweging in een pandemie. Zie het geld dat de overheid in KLM heeft gestopt: het creëert een permanente afhankelijkheidsrelatie. Het is van belang de vraag te stellen: is dit tijdelijke noodsteun of permanente ondersteuning van een failliet businessmodel? De focus moet verlegd worden naar individuen in plaats van jobs: omscholing, digitalisering, gericht op de lange termijn.”