Huppelende toon

Komt er weer meer ruimte voor experiment in de letteren? Je zou het bijna gaan denken, met auteurs als Niña Weijers, Maarten van der Graaff en Sytske van Koeveringe, die kiezen voor een blik voorbij het alledaagse, die spelen met de vorm en die de grenzen van het genre opzoeken.

Joost Oomen hoort ook in dit rijtje thuis. Zijn debuut is een wonderlijk sprookje, blijmoedig, tintelfris en toch ontregelend. Een boek zoals je het nog niet vaak gelezen hebt.

Een samenvatting laat zich niet makkelijk geven, of het moet zijn dat de hoofdpersoon Gabriël zich in Amerika lijkt te bevinden, waar hij een protestactie voorbereidt tegen de onwaarachtigheid van Disney World. Hij wordt daarbij geassisteerd door de Bieten-koningin, die is ontstaan uit een pan met bieten en het liefst vrijt met een stuk fruit. Zo’n boek dus.

Waar experimentele literatuur nog weleens irritatie kan opwekken door het gesloten karakter, pakt het charmante Het perenlied je helemaal in, dankzij de huppelende toon en de springerige logica.

Joost Oomen
Het perenlied
Querido
€20

Riskant statement

Op de dag dat Bor en Zelda eindelijk met elkaar in het huwelijk treden in New York, boren zich even verderop twee passagiersvliegtuigen in het World Trade Center. Het is de aftrap van deze volle roman, waarin verschillende politieke gebeurtenissen van de laatste decennia een prominente (en soms verkapte) rol spelen.

Zo is de roman opgehangen aan de controverse rond Ayaan Hirsi Ali, het Somalische VVD-lid dat in 2002 openlijk afstand nam van haar geloof, wat leidde tot bedreigingen en uiteindelijk haar gedwongen vertrek uit Nederland. Hier is het de Somalische asielzoekster Amal, als oppas in dienst van Zelda en Bor, die besluit deel te nemen aan een Idols-achtig tv-programma. Als ze eenmaal voor de camera’s staat, trekt ze demonstratief haar abaya uit en spreekt ze zich uit tegen de islam.

De tweede helft van deze geëngageerde roman gaat over de verstrekkende gevolgen van dit statement. Met vaste hand wikkelt Durlacher haar plot af in de richting van een fatale afloop.

Jessica Durlacher
De stem
De Arbeiderspers
€24,50

Dystopie

DBC Pierres nieuwe roman speelt in de nabije toekomst, als een grote, mysterieuze organisatie (‘het Concern’) de wereld in zijn greep heeft. Hoofdfiguur Lon is zijn baan als rioolreiniger kwijtgeraakt aan robots en zit thuis met zijn negenjarige dochter Shelby. Als hij haar tijdens een hoogoplopende ruzie een tik geeft, wordt het eenoudergezin onder ‘toezicht’ van het Concern geplaatst.

Dat toezicht wordt in de vormgeving van de roman geconcretiseerd door een splitsing in twee kolommen: in de linker volgen we Lon, en in de rechter zien we een constante stroom berichten binnenkomen. Zo maakt Pierre overtuigend inzichtelijk hoe Lon steeds meer afhankelijk wordt van het Concern, dat apps ontwikkelt en scores bijhoudt om te bepalen welke burgers het meest te vertrouwen zijn.

Deze roman doet denken aan Dave Eggers’ De Cirkel, over de macht van internet-molochs. De excentrieke vorm en de alarmerende boodschap maken dit tot een van de betere dystopieën van de laatste jaren.

DBC Pierre
Ondertussen in Dopamine City
Podium
€25