Spring naar de content
bron: anp

Akwasi: ‘Tupac en Kendrick Lamar zijn de Shakespeares van onze tijd’

Akwasi (32) is de oprichter van Omroep Zwart. Wat leest, luistert en ziet de rapper, schrijver en activist in zijn vrije tijd?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Nick Muller

Boeken

“Ik vlieg altijd van boek naar boek. Op dit moment lees ik The Mamba Mentality – How I Play van Kobe Bryant en Lead from the Outside – How to Build Your Future and Make Real Change van Stacey Abrams. The Mamba Mentality gaat over de mentaliteit om de beste te zijn. Kobe Bryant was een van de beste basketballers ter wereld. Dit boek laat zien hoe hij de top heeft bereikt. Een van de belangrijkste lessen is dat je moet blijven onthouden waar je vandaan komt. Hij vertelt bijvoorbeeld over de eerste keer dat hij een basketbal in zijn handen had en dat hij altijd aan dat moment terugdenkt als hij in een lastige situatie zit. Zijn eerste basketbal was een bal met extra grip. Dat werd een metafoor om hem te helpen om meer grip op het leven te krijgen. Het is goed om af en toe stil te staan bij de vraag waarom je iets doet. Waarom ben ik begonnen met muziek maken, waarom ben ik begonnen met schrijven, waarom ben ik begonnen met Omroep Zwart? Dat zorgt ervoor dat je helder voor ogen krijgt waar je naartoe wilt. Lead from the Outside is geschreven door Stacey Abrams. Abrams komt uit de politiek: ze zat in het Huis van Afgevaardigden van de staat Georgia en was daar leider van de Democratische fractie. Ze heeft een doorslaggevende rol gespeeld in de overwinning van Joe Biden en Kamala Harris in die staat. In haar boek laat ze zien dat ook een out-sider kans heeft om succesvol te zijn. Dat heeft alles te maken met leiderschap. Ik ben in zekere zin ook een leider. Als iets maatschappelijk niet in orde is, dan kaart ik dat aan, dat heb je gemerkt, maar wel op een manier waar ik me prettig bij voel. Daarvoor hoef ik de politiek niet in. Kunst en cultuur, daar leef ik onder andere voor.

“Welke drie boeken iedereen zou moeten lezen? Poe. Ik zou sowieso mijn eigen boek willen aanraden, Laten we het er maar niet over hebben, vooral aan de mensen die het afgelopen jaar iets naars over mij hebben gezegd. Ik hoop dat dit boek duidelijk maakt waarom ik doe wat ik doe. Je kunt wel denken: ik zeg er maar niets van, ik hou het gezellig, maar daarmee blijven de problemen waar veel mensen tegenaan lopen bestaan. Je wilt het er juist wél over hebben. Je wilt het onbespreekbare bespreekbaar maken. Een andere aanrader is De kleine prins van Antoine de Saint-Exupéry. De mooiste zin uit het boek is: ‘Een doel zonder plan is slechts een wens.’ Dat is mijn lijfspreuk geworden. Ik lees dit boek voor aan mijn dochter en zal er zelf mijn verdere leven ook in blijven lezen. Een derde boek is Message to the People – The Course of African Philosophy van Marcus Garvey. Ik las het boek toen ik een jaar of achttien was en het maakte een verpletterende indruk. Garvey is de nationale held van Jamaica. Hij was schrijver en activist, een voorloper van mensen als Martin Luther King en Malcolm X. Het is een soort handboek voor de zwarte mens. Hoe houd je je staande in een witte wereld? Michael Kiwanuka heeft een nummer gemaakt: Black Man in a White World. Als ik hier over straat loop, zien mensen mij niet als man, maar als zwarte man. Als ik in Ghana over straat loop, zien mensen mij wel meteen als man. Dat is het verschil. Garvey leerde me dat ik trots mag zijn op waar ik vandaan kom en wie ik ben.”

Beeldende kunst

“Ik word altijd blij van de exposities in fotografiemuseum Foam. Niet zo heel lang geleden zag ik daar een tentoonstelling van Gordon Parks, een fotograaf die ik bewonder. Wat me aanspreekt in zijn werk is dat elke foto die hij maakt op een still uit een film lijkt: je ziet een beeld, maar tegelijkertijd zie je een heel verhaal. Foto’s moeten voor mij een voorgeschiedenis hebben. Platte foto’s, die wel mooi zijn maar waar geen verhaal aan kleeft, zeggen mij niets. Oscam, een kleine tentoonstellingsruimte in Amsterdam-Zuidoost, vind ik ook erg tof. Ik heb veel respect voor de wijze waarop ze zichzelf internationaal op de kaart zetten. Een paar maanden geleden toonden ze het videokunstwerk BLKNWS (Black News) van Kahlil Joseph. Dat is geen kleine naam, iemand die op de Biënnale heeft gestaan en geëxposeerd heeft in Londen en New York, en nu dus ook in de Bijlmer. Dat vind ik heel sick.

“The National Museum of African American History and Culture in Washington is het meest bijzondere en triggerende museum waar ik in mijn leven ben geweest. Wauw. Ik was een dag in Washington, maar ik had eigenlijk een hele week in dat museum willen rondlopen, zoveel was er te zien. Het was supergroot. Ik denk wel net zo groot als het Rijksmuseum, het Stedelijk Museum en het Van Gogh Museum bij elkaar. Ik geef toe, het is niet de meest sexy naam voor een museum, maar dat vergeet je meteen als je het gebouw ziet. Je maakt een tocht door de tijd als het gaat om de geschiedenis van de Afro-Amerikanen: van Frederick Douglass tot Eulace Peacock tot Erykah Badu. Bij elke stap die je zet, leer je weer nieuwe dingen. Het was ook voor het eerst dat ik in een museum liep waarin ik hoofdzakelijk zwarte mensen zag. Ik hoop snel een keer terug te kunnen en meer te kunnen zien.”


1 Untitled, ca. 1948  © Gordon Parks / Courtesy of The Gordon Parks Foundation.
De tentoonstelling Gordon Parks – I Am You was te zien in Foam van 16 juni t/m 6 september 2017 
(www.foam.org).

Theater

“Ik ben door de coronacrisis al een hele tijd niet meer in het theater geweest. Mijn laatst bezochte voorstelling is denk ik Othello geweest van Het Nationale Theater, onder regie van Daria Bukvić. Werner Kolf speelt de titelrol. Ik vond het een fantastische bewerking, zeker ook omdat een zwarte jongen de rol van de zwarte generaal speelde. Vind je het niet gek dat de hoofdrol tot een paar jaar geleden altijd door een witte acteur werd gespeeld die zwart werd geschminkt? ‘We konden geen zwarte acteur vinden,’ zeiden ze dan, maar dat is natuurlijk lariekoek. Ze waren er wel, maar ze kregen de kans niet. Shakespeare is een van de grootste schrijvers ter wereld. Ik denk dat in iedere boekenkast op zijn minst wel een plekje vrij is voor zijn sonnetten. Zijn teksten lenen zich om te reflecteren op de tijd waarin we leven. Tupac en Kendrick Lamar zijn de Shakespeares van onze tijd, maar krijgen ze dezelfde literaire erkenning? Ik vrees het niet. Rapper Sticks (Junte Uiterwijk) uit Zwolle heeft meer unieke woorden gebruikt dan Multatuli. Heeft hij daarmee ook meer gezegd? Ik weet het niet, maar hij heeft met zijn teksten wel veel invloed. Waar is zíjn standbeeld? Ik wil daarmee maar zeggen: als je lang geleden iets hebt geschreven wat nog steeds urgent is, dan word je sneller opgehemeld dan wanneer je zulke teksten schrijft en nog leeft. Shakespeare en Multatuli zijn dood, Lamar en Sticks gelukkig niet.”

Othello van Het Nationale Theater

Muziek

“Mijn muzieksmaak is in de loop van de jaren veel veranderd. Breder geworden. De ene dag luister ik naar Wizkid, de volgende dag naar The Cinematic Orchestra en dan weer naar Radiohead. De laatste tijd luister ik veel naar Gregory Porter. Een van mijn favoriete nummers, Take Me to the Alley, gaat over compassie tonen, over iets goeds doen voor de medemens. Laat me je huis zien, laat me zien hoe ik je kan helpen. Holding On is ook een heel fijn nummer. Dat gaat over deze tijd. We weten niet hoe we er over een jaar voor zullen staan, of we nog gezond zijn en of we onze baan nog hebben, maar we moeten volhouden. Ik hoop dat dit nummer houvast biedt aan mensen die het nodig hebben. Hou vol en vergeet niet dat het ooit weer goed komt.

“Kanye West is een constante factor in mijn leven: daar heb ik heel veel naar geluisterd en daar ga ik ook nog heel veel naar luisteren. Op dit moment luister ik naar een playlist aan de hand van samples van Kanye West. Een sample is een kort fragment uit een oud nummer dat wordt verwerkt in een nieuw nummer. In deze playlist worden die oude en die nieuwe nummers naast elkaar gelegd. Dan hoor je bijvoorbeeld eerst Pretty Balloons van The Checkmates, Ltd. en dan hoor je daarna Wouldn’t You Like To Ride van Malik Yusef feat. Common en Kanye West. Of je hoort eerst Call Me van Aretha Franklin en daarna Selfish van Slum Village feat. Kanye West en John Legend. Zo gaat dat maar door. Duizenden liedjes zijn op die manier verwerkt. Ik vind dat heel interessant. Oude muziek in nieuwe muziek ontdekken, en je hoort het pas als je het weet.

Gregory Porter

“Het geloof heeft een belangrijke rol gespeeld in mijn leven. Vroeger ging ik iedere zondag naar de kerk. Mijn moeder gaat nog steeds, maar ik niet meer. Ik geloof nog wel, maar ik hoef daarvoor niet naar de kerk te gaan. Stand on the Word van The Joubert Singers is een nummer dat mij dierbaar is. Het geeft me extra kracht op momenten dat ik dat nodig heb. Toen ik dit nummer voor het eerst hoorde, wilde ik meteen meezingen en meedansen. Ik wilde de tekst leren: “We must not question the good Lord/ Have faith in God and trust his words.” Vlak voordat ik iets belangrijks moet doen, laadt het nummer me op. Het helpt me eraan herinneren om achter mijn woorden te staan en zonder twijfel te geloven wat ik zeg.”

Film

“De laatste film die ik heb gezien, is Antebellum, met Janelle Monáe. Het is van de makers van de horrorfilms Us en Get Out. De film gaat over een vrouwelijke activistische schrijfster die gekidnapt wordt, in een heel andere omgeving terechtkomt en daaruit probeert te ontsnappen. Ik vond het een hele goede film, maar ik werd er ook wel een beetje boos van, omdat het een schrijnende werkelijkheid weergeeft. Je denkt steeds: wow, gebeurt dit echt? Misschien klinkt dit een beetje vaag, maar als ik er meer over vertel, geef ik de plot weg. Het wordt geafficheerd als horrorfilm, maar dat is het niet, het is eerder een thriller. Wel een die ik iedereen aan zou willen bevelen.

“Ik heb een favoriete arthouse-regisseur en een favoriete blockbuster-regisseur. Mijn favoriete arthouse-regisseur is Philippe Falardeau. Dat komt omdat hij de mooiste film aller tijden heeft geregisseerd: C’est pas moi, je le jure! of in het Engels: It’s Not Me, I Swear! Echt een diamant. De film gaat over een tienjarige jongen die het niet kan verkroppen dat zijn ouders uit elkaar gaan. Hij doet verschillende zelfmoordpogingen, niet omdat hij dood wil, maar als verzet tegen de echtscheiding. Ik ben zo blij dat ik deze film destijds heb gezien. Het is een film waarin ik me heel erg herken, terwijl er geen enkele persoon van kleur in meespeelt. Het is het verhaal dat me raakt. Als ik die jongen zie, zie ik mezelf.

“Mijn favoriete blockbuster-regisseur is Quentin Tarantino. Ik vind hem een geweldige regisseur met een topoeuvre, en dan heb ik het niet eens over de acteurs waarmee hij vaak samenwerkt: Leonardo DiCaprio, Samuel L. Jackson, John Travolta, Christopher Waltz, Uma Thurman, Pam Grier en Mélanie Laurent – om er maar eens een paar te noemen. Aan de racistische taal in zijn films stoor ik me niet. Hij wil de karakters zo echt mogelijk neerzetten, dus dan moet je dat soort keuzes maken. Pulp Fiction en Django Unchained zijn echte aanraders.”

In januari 2021 raakte Akwasi in opspraak omdat hij een journalist van het radioprogramma Dit is de Dag dwong de opnames van een radio-interview te stoppen en laptops afpakte van de crew, nadat de journalist begon over de Black Lives Matter-speech op de Dam waarin de rapper zei Zwarte Piet ‘in het gezicht te willen trappen.’ Dit interview met HP/De Tijd vond plaats in december, vóór het eerstgenoemde incident.

Antebellum