Spring naar de content
bron: anp

De Inclusitie is nog maar net begonnen

Bob Soeverijn heeft als verrassing voor zijn vrouw kaarten gekocht voor het Amsterdam Baroque Orchestra & Choir, maar het concert is afgelast. Het orkest krijgt geen subsidie meer omdat er te weinig minderheden in zitten: “Kan die arme Ton Koopman op zijn oude dag op zoek naar een stotterende sopraan, of een zwarte, lesbische klavichordiste met een krom been.”

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Jan Kuitenbrouwer

4 oktober 2020, 23.30 uur

Goh, Jan des Bouvrie dood. De man die Nederland blank maakte, pardon, wit. Op Saba zat ik ooit naast hem tijdens een feestelijk diner voor een wederzijdse relatie. In de loop van de avond werd iedereen in het zwembad gegooid, behalve hij. Hij vertelde dat hij dyslectisch was. Ik ook een beetje, zei ik, naar waarheid. Hij wilde het niet geloven. ‘Een professor, dat kan toch niet?’ Het bleek te kunnen.

5 oktober 2020 11.20 uur

GoDvErDoMmE! (Dit heet aLtErNaTiNg cApS – van Daniël geleerd). Kreeg net een mailtje van Muziekcentrum Enschede. Als verrassing voor Francien had ik kaarten gekocht voor een concert van het Amsterdam Baroque Orchestra & Choir, Concerte delle Suore – vrouwelijke topcomponisten uit de barokperiode, aanstaande donderdag. Maar het is afgelast! Het Baroque Orchestra van Ton Koopman geniet mondiale faam, ze hebben alle grote podia van de wereld bespeeld, maar de Raad voor Cultuur vindt ze geen subsidie meer waard. (Daniël zegt dat ik af en toe een hieperlink moet invoegen, dus vandaar.) De klap kwam zo hard aan dat Koopman naar het ziekenhuis moest.

De reden? Er zitten te weinig minderheden in dat orkest. Het is ‘niet divers genoeg’.
Kan die arme Koopman, als hij ooit weer op de been komt, op zoek naar een sopraan met Down, om weer in aanmerking te komen. Of een tenor met Tourette. Of een zwarte, lesbische klavichordiste met een krom been.

Ander bezwaar van de commissie: ze spelen maar in twee Amsterdamse wijken, Oost (Muziekgebouw aan ‘t IJ) en Zuid (Concertgebouw). Waarom geen Bach in de Baarsjes? Scarlatti in Slotervaart? Wie zegt dat ze daar niet openstaan voor een klassiek meesterwerk als Dido en Aenas van Purcell? Door de BBC nota bene uitgeroepen tot meest slaapverwekkende muziekstuk aller tijden?

Vraag een jongere in de Bijlmer of -ie van barok houdt en hij zegt: ‘Ja, doe maar vijf gram.’

Koopman moet op zijn oude dag op zoek naar een sopraan met Down, om weer in aanmerking te komen voor subsidie

Francien kun je ervoor wakker maken. ‘Het brengt me in een soort trance,’ zegt ze. Zelf ben ik niet echt een liefhebber. Ik hou wel van Pachelbel’s Canon in D, maar vooral in de calypsobewerking van Van Dyke Parks.

Eén ding weet ik zeker: dat concert was een fantastische verrassing voor d’r geweest, die ons nu dus door de fOkKiNg Inclusitie door de neus wordt geboord.

Ik zocht nog even de huidige bezetting van de Raad voor Cultuur op. GodVeRdEgOdVeR, helemáál mooi! Vijf mannen, drie vrouwen, en iedereen wit! Cultuurgezelschappen moeten bijkleuren, de Raad zelf houdt het nog even op Jan des Bouvrie.

Francien weet trouwens van niks – wat zal ik doen? Vertellen, of maar gewoon voorbij laten gaan? 

6 oktober 2020, 09.20 uur

Over de Inclusitie gesproken. 

Trouw had dit weekend een essay: ‘Moeten witte grappenmakers een stapje terug doen, of is fatsoen voor buiten het theater’? Die kop alleen al. Een witte grappenmaker die geen stapje terug doet is dus blijkbaar onfatsoenlijk. De schrijver was Trouws cabaretmedewerker Ivo Nieuwenhuis, die aan de Raboud Universiteit werkt, waar hij ‘de politieke implicaties van humor onderzoekt’.

Cabaretkritiek door een een woke geesteswetenschapper die focust op ‘ideologie en machtsverhoudingen’ – nee hè? Toch wel. 

Dat stuk is verschrikkelijk. De cabaretcriticus moet ‘wijzen op de negatieve gevolgen van humor voor groepen die er structureel zwakker voorstaan in de samenleving, zoals’ – enfin, vul maar in. Dus: Peter Pannekoek plaatst kritische kanttekeningen bij #metoo: twee sterren. Theo Maassen verdedigt ‘de witte man’ (in een briljante show): twee sterren. Obese lesbienne maakt depressie bespreekbaar (Sarah Kroos): vier sterren! (Gelachen werd er niet, maar stichtelijk dat het was!)

GoDsKoLeRe, die man is geen kunstcriticus, maar een jeugdpastor!

Ook De Groene Amsterdammer laat het cabaret inmiddels recenseren door een humorwetenschapper die cabaret vooral ‘ideologisch beoordeelt’. (Daniël Arends, harde grappen: twee sterren.) Hij zat eerst bij NRC, maar toen zijn handicap aan het licht trad – chronische wokeness en een fataal gebrek aan ironie – kreeg hij ontslag. Kennelijk biedt de kunstredactie van NRC nog enig verzet tegen de algehele wokificatie van die krant.

Nog even en alle kunstkritiek wordt geschreven door nerdy bleekneusjes die op een gammafaculteit zijn volgepropt met pseudowetenschappelijke, neomarxistische kabbalistiek

Een filmcriticus met twee glazen ogen is beter geëquipeerd voor zijn werk dan een kleinkunstcriticus zonder ironie, maar bij De Groene kon hij meteen aan de slag. De Trouw-scribent noemt hem als een belangrijke bondgenoot in deze missie om het cabaret te bevrijden van humor. Ik denk dat zij elkaar vonden op hun wederzijdse voorliefde voor de woorden ‘structureel’ en ‘problematisch’. Grrr, dat gereutel. ‘Problematisch’ – ik zweer het, elke tekst waar dat woord in voorkomt gaat vanaf nu de open haard in.

6 oktober 2020, 09.20 uur

Ha, daarnet was 36-24-36 van The Shadows op de radio. Als tiener, lang geleden, speelde ik gitaar in de ‘beatmis’, bij ons in de kerk. Die werd geleid door een jonge kapelaan die swingend in zijn habijt achter een Philicorda orgeltje stond, terwijl hij twee gitaristen, een drummer en een twaalfkoppig koor dirigeerde. Op een dag vroeg hij of ik niet een leuke, opgewekte instrumental wist voor onder de heilige communie. Toen hebben we 36-24-36 van The Shadows ingestudeerd. De kapelaan was meteen enthousiast.

‘Perfect!’ riep hij. ‘Zeg, die cijfers, waar staan die voor?’

– ‘Geen idee kapelaan.’

Dat was gelogen. In Hitweek had ik al precies gelezen waar die titel vandaan kwam, en als klandestien Playboy-lezertje wist ik dat het klopte: 36, 24, 36, in inches zijn het de ideale maten van een vrouw. Hahaha, met die erotische, muzikale omlijsting ging onze parochie ter communie. In het hedendaagse damesblad kom je dat goedgeefse figuur trouwens niet meer zo vaak tegen. Die staan vol bleke spookjes met afhangende mondhoeken. Type 24-12-24.

De beatmis was trouwens geen lang leven beschoren. De uitvinders ontdekten dat als je godsdienst met popmuziek vermengt, je beiden bederft.

En zo is het met kunst en politiek ook!

Maar let op mijn woorden: nog even en alle kunstkritiek wordt geschreven door nerdy bleekneusjes die op een gammafaculteit zijn gebrainwashed met pseudowetenschappelijke, neomarxistische kabbalistiek, ‘kritische theorie’ en andere mythen en sagen uit het handboek voor de politieke padvinder. Ik hoop dan dood te zijn. Of ergens op een hoge berg te zitten, zonder bereik.

Maar wat doe ik nu met Francien?