U vermoedde het waarschijnlijk al: wij behoren tot de automobilisten die van ‘opschieten’ houden. Dat komt niet alleen doordat tijdens een van onze eerste rijlessen de rijinstructeur adviseerde om bij de aanduidingen op de maximumsnelheidsborden altijd tien kilometer op te tellen ‘voor een goede doorstroming’. Zeker op snelwegen met meer dan twee banen voelen wij ons op de linkerrijstrook ook gewoon veiliger, ondanks de hogere snelheid. Op de meest rechtse baan loop je het risico geplet te worden tussen twee dertigtonners waarvan de chauffeurs zitten te appen of een Nespressootje te brouwen en moet je veelvuldig wisselen van rijstrook; op de middelste baan moet je niet alleen je voorganger, maar ook de rijstroken links en rechts in de gaten houden. De meest linkse baan is, althans in Nederland, doorgaans de meest ontspannen optie. Daarbij is het volgens de Nationale Databank Wegverkeersgegevens ook nog eens de snelste strook bij files en wel in veertig procent van de gevallen. De meest rechtse rijstrook is in slechts tien procent van de files het snelst. Toch adviseren veel privé- en directiechauffeur-opleiders de rechterbaan te nemen bij een file, omdat daar minder vaak geremd en opgetrokken hoeft te worden. Vrachtwagenchauffeurs houden er namelijk graag een constant gangetje in. Maar goed, ook in de file geldt de regel: je staat altijd in de minst snelle rij, ook als je van rij verandert.

Het eufemistische ‘van opschieten houden’ maakt autorijden niet alleen leuker, maar ook veiliger, vinden wij althans. Zet ons achter het stuur van een auto met een constante snelheid van 100 km/u en we belanden na een paar uur knikkebollend in de berm. Hebben we de vrije hand, dan rijden we 180 km/u en blijven we wakker en alert. In Duitsland natuurlijk hè.

De linkerbaan van de snelweg is in Nederland doorgaans de meest ontspannen optie.

Gelukkig mag de snelheidsmeter van een auto geen lagere snelheid aangeven dan de werkelijke snelheid. De marge die gehanteerd wordt, bedraagt in oudere auto’s soms wel tien procent. Sinds navigatiesystemen gemeengoed zijn geworden, heeft iedereen de snelheidsmeter van zijn auto weleens vergeleken met de redelijk exacte snelheid die het GPS-systeem aangeeft, en in nieuwere auto’s is de snelheidsmeter sowieso al redelijk scherp afgesteld. Het zou best kunnen dat de gemiddelde snelheid op alle wegen hierdoor iets hoger is komen te liggen, maar helaas vonden wij daar geen cijfers over. 

Voor de rest zijn er cijfers te over als het over snelheid, verkeer en veiligheid gaat. Daaruit blijkt helaas dat hoge snelheden zorgen voor meer ongelukken en doden. In de ranglijst uit 2017 van doodsoorzaken in Nederland staan ‘vervoersongevallen’ op nummer 21, met 665 doden. Natuurlijk, iedere dode is een drama voor zijn of haar omgeving, maar op een totaal aantal overledenen van 150.000 zijn er dat niet overdreven veel. Nog een ander perspectief: er kwamen in dat jaar 4031 mensen om het leven door een ‘accidentele val’, waaronder natuurlijk de iconische val van het keukentrapje. Qua ziektes bent u het beste af met migraine. Daaraan overleed slechts 1 persoon.

Wij menen: leven is risico nemen. Bij elke menselijke activiteit vallen doden, maar doden in het verkeer – waar wij met z’n honderdduizenden met hoge snelheid langs elkaar heen vliegen in duizenden kilo’s zware stalen objecten – zijn blijkbaar onacceptabel. Dat aantal moet naar nul, verklaarde het kabinet onlangs nog. Nu zijn wij cynisch genoeg om te denken dat de leden van het kabinet elkaar niet bij iedere verkeersdode snikkend om de hals vallen. Als dat zo was, dan was de verplichte fietshelm allang ingevoerd. Of een helmplicht op ladders. Het gepamper van verkeersdeelnemers is gewoon een centenkwestie. De kosten van verkeersongevallen bedragen in Nederland ongeveer twee procent van het bruto binnenlands product, oftewel zo’n vijftien miljard euro per jaar (2017). Inderdaad geen kattenpis. Nu kun je de mensen niet verbieden om op een keukentrapje te stappen, maar je kunt ze wel verbieden om hard te rijden. Verbieden? Haha, amateurs, zegt de EU. Hold my beer: vanaf 2022 verplichten we gewoon een door GPS en verkeersborden gestuurde snelheidsbegrenzer in alle nieuwe auto’s, naast onder andere een automatisch noodremsysteem, een datalogger, vermoeidheidsdetectie, een achteruitrijcamera, lane assist en, hou u vast: een alcoholtester. Volvo doet er vrijwillig nog een schepje bovenop. Vanaf 2020 wordt de topsnelheid van alle nieuwe modellen begrensd op 180 km/u.

Wij prikken 2023 als het jaar waarin de automatische bekeuring en rekeningrijden hun intrede zullen doen.

In eerste instantie zal de snelheidsbegrenzer voorzien zijn van een uitknop, maar er wordt al druk gelobbyd om die te verwijderen. De enige manier om hem dan nog uit te schakelen is flink het gaspedaal intrappen. Hopelijk zijn de heren wijs genoeg om die optie wel open te laten.

De zombificering van de automobilist maakt binnenkort dus een paar grote stappen voorwaarts, in het kader van ‘minder doden op de weg’ en ‘het moet van Brussel’. In een van de veiligste landen ter wereld als het om verkeer gaat, doet deze motivatie een beetje denken aan het bekende duo terrorisme & kinderporno, dat standaard van stal gehaald wordt om aftapwetten, sleepnetten, gehack, censuur en andere dubieuze overheidspraktijken te rechtvaardigen. Wij prikken 2023 dan ook als het jaar waarin de automatische bekeuring en rekeningrijden hun intrede zullen doen. De technische drempel daarvoor is dan zonder uw morren of inbreng al ruimschoots genomen.