Fotografen drommen om haar heen om dit pr-moment vast te leggen. Ze heeft net haar eigen Arriva-trein ten doop gehouden, die beplakt is met beelden uit het fotoboek Obsessie. “Dat iemand van middelbare leeftijd nog op een trein komt te staan,” lacht ze, en ze wijst naar de foto’s waarop ze schalks in de camera kijkt, met de zee op de achtergrond. Ze heet iedereen welkom: “Er zijn smoothies!” Dan neemt ze haar tamme ekster Arie op de arm, hangt een gitaar om en begint te zingen.

Tussen de fotografen staat een dame met grijs haar die wel wat van Ten Damme wegheeft. Het is haar moeder, Gerry (71), die speciaal uit het Groningse Nietap is gekomen. Zij maakt ook foto’s van haar dochter.

Behalve pers zijn er die hard-fans. Gerry kent ze bij naam. “Ze zijn heel lief,” zegt ze. “Het is natuurlijk gek om te zien dat mensen zo geobsedeerd kunnen raken door je dochter, maar inmiddels ben ik daar wel aan gewend.”

Dat ging niet vanzelf. “Ik weet nog dat ze belde dat ze in de KRO-gids stond,” zegt Gerry. “Bij een mooie foto van Ellen stond: ‘Als ik aan vroeger denk, denk ik aan een huilende moeder achter de afwas.’ Ik dacht: mijn hemel, wat is dit? Vreselijk! Toen ik haar belde, zei ze: ‘Ze maken er altijd maar wat van.’ Maar toch. Inmiddels weet ik beter wat ik kan verwachten. Het hoort er gewoon bij. Je hoopt dat zo’n journalist iets opschrijft zoals het is. Maar vaak zie je toch dat ze gaan zoeken naar dramatische dingen en dat uitvergroten.”

De trein rijdt richting Winterswijk, dwars over Ellens geboortegrond. In de schommelende coupé zingt ze het ene na het andere lied. Pas na een vol uur heeft ze even tijd om te praten. Ons gesprek begint met de foto’s die ze voor Obsessie liet maken. “Ik dacht dat fotograaf Danny Ellinger gewoon een backstage-reportage wilde maken, zoals je wel vaker ziet van bands. Maar het ging al snel verder.” Twee jaar lang fotografeerde Ellinger haar overal.  Ook naakt. En op de wc. “Het is wel door mijn hoofd geschoten wat mijn moeder daarvan zou denken,” zegt Ellen. “Maar het is op geen enkele manier raar, of met de bedoeling sexy te zijn.”

Gerry: “Dat vind ik ook.”

Ellen: “Smaakvol. Dat heb ik ook in de gaten proberen te houden.”

Ze ging ermee door omdat het een kunstproject was. “Eigenlijk haat ik het om op de foto te gaan. Maar als het de bedoeling is om iets bijzonders te maken, vind ik het weer wel interessant.”

In het lied Fotograaf, dat ze schreef over de samenwerking, die overigens in een relatie uitmondde, zingt ze: “Laag voor laag/je schraapt ze af/ik ben van glas.” Het boek laat Ten Damme zien zónder pr-machine. Ellen: “Misschien wel op mijn allergewoonst.”

Is ze voor haar moeder vooral herkenbaar als ze níet aan het werk is?

Gerry: “Dat is ze ook als ze wel aan het werk is.”

Ellen: “Als de bakker gaat slapen, zet hij ook zijn bakkersmuts af, maar dan is hij nog steeds bakker. Alleen heb ik minder reden om op te vallen als ik niet op een podium sta.”

Gerry: “Dat zeggen de fans ook. Ellen blijft Ellen. Ze heeft geen sterallures.”

Ellen: “Maar op het podium voel ik dat ik het aanga. Dat ik een tandje energie bijzet. Publiek doet dat met je.”

Zingen en optreden zat er al vroeg in. “Ik had op mijn tiende een bandje en schreef Engelstalige liedjes. “We are drinking 7up/Rock and roll all night pick up/Under the waterfall/Dance the rock and roll. Heel slecht, ik kende helemaal geen Engels.”

Gerry: “De ouders van de bandleden en vrienden mochten komen kijken. Kostte een dubbeltje.”

Ze probeert een à twee keer per maand na een optreden of voorstelling bij haar moeder langs te gaan. Of ze combineert familiebezoek met een vakantie op Terschelling. “Ik plan dat tegenwoordig echt in,” zegt Ellen. “Anders komt het er niet van. Ik heb  tot in januari elke dag iets te doen. Best extreem. Wat zou de arbowet daarvan zeggen?”

Circus Stiletto II staat voor de deur. Een variété-show waarin ze haar meervoudige talenten laat samenkomen. “Ik heb de muziek met de band gerepeteerd en we moeten het nog in elkaar zetten. Ik moet nog veel dans oefenen en ik moet trainen, op dieet. Zodat het makkelijker wordt om in Carré aan één arm te kunnen hangen.”

Dat sportieve heeft ze niet van een vreemde. “Ik heb aan atletiek gedaan, aan wedstrijdzwemmen, waterpolo,” zegt Gerry. “Mijn vader en moeder turnden goed. De muzikaliteit komt ook van mijn moeder, die heeft nog heel goed viool gespeeld. Zelf had ik er geen interesse in.”

Ellen: “Maar je kunt wel goed zingen.”

Gerry: “Mwah. Ik heb weleens opgetreden, dat vond ik niet vervelend om te doen.”

Ellen: “En in de familie Ten Damme speelt ook iedereen een instrument.”

Gerry:  “Zij speelden bijna allemaal wel in de harmonie of de symfonie van de Winterswijksche Orkest-Vereeniging.”

Ellen: “Sport en muziek zitten er dus gewoon in. Het komt nu samen in mijn show.”

Toch vindt ze het gek dat mensen haar vanwege die combinatie veelzijdig vinden. “Op school ging ik al naar gymles en daarna repeteren met de band. Voor mijn gevoel doe ik dus al mijn hele leven hetzelfde en voelt dat niet als iets dat je veelzijdig kunt noemen.”

Omdat je het kan, moet je het doen? “Eerst niet,” zegt Ellen. “Ik dacht: anders luisteren ze niet naar mijn zang. Maar de laatste jaren juist weer wel, omdat die combinatie het ook uniek maakt. Andere muzikanten zitten maar stil op een kruk. Ik heb zo veel werk in Duitsland gehad omdat ze dachten: ze kan op haar handen lopen én een liedje op de piano spelen.”

Gerry heeft haar dochter zelden ergens in tegengehouden. “Ze was een soort Pipi Langkous, klom in alle bomen. Dan belde er een buurvrouw aan en zei: ‘Niet om het een of ander, maar Ellen hangt aan de lantaarnpaal te zwaaien.’ Ik maakte me geen zorgen. Ze wist wat ze deed, wat ze wel en niet kon maken.”

Ellen knikt naar haar moeder: “Ze heeft over mijn shows gezegd: ‘Als je dat allemaal doet, waarom moet je er dan van die sexy, kapotgeknipte kleding bij aan?’”

Gerry: “Haha. Dat voegt toch niets toe?”

Ellen: “Jawel, anders wordt het zo truttig.”

Is er nog een droom waar ze naartoe werkt? “Nee, niet per se. Ik heb alles al wel gedaan. Maar er zijn wel altijd nieuwe ideeën. Ik zou nog wel iets met ekster Arie willen doen. Boekjes over hem maken, en liedjes. Of met een soort circusshow naar het buitenland. En te zijner tijd een eigen theatertje. Pas ben ik gaan kijken naar een circustent. Leuk, dacht ik. Maar ja, je hebt wel drie vrachtwagens nodig voor het vervoer en mensen die de boel kunnen opbouwen.”

Gerry: “Of een trein.”

Ellen: “Ja, haha.”

Gerry: “Maar dan zit je wel weer aan vertrektijden vast.”

Er moet weer gezongen worden. Ellen staat op en gaat aan de slag. Gerry kijkt naar haar dochter, glimlacht en zingt alle liedjes woord voor woord mee.