Op naar de troon
Ze is de vrouw van het toekomstige staatshoofd, heet Máxima en wordt op 17 mei veertig. Maar wie ís de blonde Argentijnse? Een profiel aan de hand van de enige informatie die we over haar krijgen: beelden en nog eens beelden.
Er bestaan duizenden foto’s van haar. Met echtgenoot, zonder echtgenoot. Met kinderen, zonder kinderen. In functie, op vakantie, bij ‘fotomomenten’. In witte jurk, in rode jurk, in stippenjurk. Met hoed, zonder hoed. Het haar los of opgestoken. Al die foto’s zijn verschillend – van tijd en plaats – maar op een wonderlijke manier toch hetzelfde.
Haar leven is vastgelegd in een reeks imaginaire fotoalbums, maar het is een onvolledige documentatie. Vastgelegd is alleen datgene wat de buitenwereld mag zien: het gewenste beeld. Veel is schijnbaar spontaan: snapshots; weinig is op het oog formeel: het staatsieportret. Je kunt al die foto’s bekijken zonder veel te weten te komen. Het is een zorgvuldig geregisseerde vertoning van oppervlakkigheid. Hoe meer er wordt getoond, hoe meer er buiten beeld blijft.
Waarin verschillen die foto’s? In de pose, de kleding, het kapsel, de locatie, de gelegenheid. Wie ze snel achtereen bekijkt, ziet al die beelden vervloeien tot kleurige vlekken onder een veelal zonnige hemel (of binnenshuis onder lamplicht), beelden zonder duidelijke betekenis. Op het eerste gezicht.
Sinds in 2005 door de Rijksvoorlichtingsdienst eenzijdig de ‘mediacode’ werd ingesteld, zijn zij en haar gezin vrijgesteld van al te opdringerige aandacht. De afspraak is nu dat er geen foto’s zullen worden genomen van privébezoeken en vakanties in ruil voor één of twee ‘fotomomenten’ per jaar. De fotografen verschijnen dan in drommen, worden achter een denkbeeldige lijn in rijen opgesteld en schieten in die korte ogenblikken allemaal braaf dezelfde beelden. Met echtgenoot, en zonder. Met kinderen, en zonder. In wit, rood, zwart en stippen. Onze mediacratie bestaat uit een overdaad van vertoon waarmee steeds minder wordt gemeld. Het is communicatie als vorm. Een en al ritueel en ceremonie.
Prinses Máxima, om haar gaat het hier, wordt dezer dagen veertig jaar. Niet langer jong, maar zeker niet oud. Volwassen, op de helft van haar leven. Ze is echtgenote van de kroonprins, moeder van drie kinderen (de drie A’s: Amalia, Alexia en Ariane –triple rate A, in de ogen van beoordelaars) en klaar voor de hoofdrol: de troonsbestijging van haar man, Willem-Alexander. Een kroonprinses is nog geen koningin, maar wel een reservekoningin, een oefenkoningin, schaduw en understudy.
Lees het gehele artikel in de HP/De Tijd van deze week.